Stonehenge
Stonehenge is ’n prehistoriese monument in Wiltshire, Engeland, sowat 13 km noord van Salisbury. Dit is die ruïnes van ’n kring regopstaande klippe (menhirs) in ’n kompleks van monumente uit die Nuwe Steentydperk en Bronstydperk wat verskeie grafheuwels insluit.[1]
| Stonehenge, Avebury en bybehorende terreine* | |
|---|---|
| Unesco-wêrelderfenisterrein | |
| |
| Stonehenge in 2007. | |
  Stonehenge |
|
| Koördinate: 51°10′43.84″N 1°49′34.28″W / 51.1788444°N 1.8261889°WKoördinate: 51°10′43.84″N 1°49′34.28″W / 51.1788444°N 1.8261889°W | |
| Lande | .svg){kind=small} Verenigde Koninkryk
|
| Tipe | Kultureel |
| Kriteria | i, ii, iii |
| Verwysings | 373 |
| Streek† | Europa |
| Inskripsiegeskiedenis | |
| Inskripsie | 1986 (10de Sessie) |
| * Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn. † Streek soos deur Unesco geklassifiseer. | |
Argeoloë glo dit is tussen omstreeks 3000 en 2000 v.C. opgerig. Volgens radiokoolstofdatering in 2008 kon die eerste klippe tussen 2400 en 2200 v.C. opgerig gewees het,[2] terwyl nog ’n teorie bestaan dat blouklippe reeds in omstreeks 3000 v.C. opgerig is.[3][4][5]
Stonehenge is een van die beroemdste prehistoriese monumente ter wêreld. Die omringende ronde aardwal en sloot, wat die eerste boufase van die monument was, word gedateer op omstreeks 3100 v.C. Stonehenge, Avebury en die omgewing is in 1986 by Unesco se lys Wêrelderfenisgebiede gevoeg. Dit word deur die Britse regering beskerm en behoort aan die Kroon. Die omliggende terrein behoort aan die National Trust.[6][7]
Argeologiese bewyse is in 2008 gevind wat daarop dui dat Stonehenge van sy ontstaan af ’n begraafplaas kon gewees het.[8] Die datering van veraste oorblyfsels wat op die terrein gevind is, dui daarop dat dit menslike bene kan bevat van reeds omstreeks 3000 v.C., toe die sloot en wal geskep is. Dit is minstens 500 jaar lank vir dié doel gebruik.[9]
Die naam Stonehenge beteken waarskynlik "hangende klippe".[10]
Funksie en oprigting wysig
Stonehenge is opgerig deur ’n kultuur wat geen geskrewe rekords agtergelaat het nie en daarom is daar verskillende menings oor verskeie aspekte van die monument. ’n Aantal mites bestaan ook daaroor.[11]
Daar is min of geen direkte bewyse oor die metodes wat deur die bouers gebruik is nie. Verskeie skrywers het deur die jare voorgestel dat bonatuurlike of antieke metodes gebruik is omdat dit glo onmoontlik sou gewees het om die klippe andersins te beweeg. Algemene tegnieke met tegnologie uit die Nuwe Steentydperk as basis is egter al in demonstrasies gebruik om klippe van soortgelyke grootte te skuif en in dieselfde posisies te plaas. Voorgestelde funksies van die terrein sluit in gebruik vir astronomiese waarneming of godsdienstige rituele.
Een van die mees onlangse teorieë is dat dit gebruik is as ’n plek van genesing en dat dit die rede is vir die baie grafte in die gebied en die getuienis van trauma-misvorming in sommige grafte. Die voorstellers van dié teorie erken egter dat daar meer as een gebruik kon wees en dat dit ook dalk as ’n plek van aanbidding gebruik is.[12] Isotoop-ontledings van die oorblyfsels dui daarop dat baie van die mense wat daar begrawe is van ander plekke kom, soos die Middellandse See-gebied, Duitsland en Frankryk .[13]
’n Tweede onlangse teorie is dat Stonehenge deel was van ’n rituele landskap wat met Durrington Walls verbind was deur lane en die Avonrivier. Daarvolgens was die gebied om Durrington Walls Henge ’n plek vir die lewendes, en Stonehenge ’n plek vir die dooies. ’n Reis met die Avon langs na Stonehenge was deel van ’n rituele reis na die dood, ter ere van voorouers en onlangse afgestorwenes.[14]
Waarvoor Stonehenge ook al gebruik is, sy ontwerp sluit ’n funksie vir astronomiese waarneming in. Dit kon gebruik gewees het om verduisterings, nagewenings en ander gebeure in die ruimte te voorspel wat vir die godsdiens van dié tyd belangrik was.[15]
Nog ’n teorie wat in 2012 die lig gesien het, is dat die doel van die monument was om die volke van die Britse eiland te verenig. Daarvolgens was die samewerking tussen verskillende streke noodsaaklik vir die oprigting van Stonehenge,[11] veral omdat baie van die klippe oor lang afstande vervoer is, van so ver as Wallis.[16]
Galery wysig
-
In 2007 -
Sonsondergang in 2004 -
Laatmiddag in 2008 -
In 2012
Sien ook wysig
Eksterne skakels wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Stonehenge.- Stonehenge Amptelike webtuiste, English Heritage
- 360° panoramic English Heritage: ’n Interaktiewe uitsig van die middel af.
- Stonehenge Landscape National Trust – inligting oor die omringende gebied.
- Stonehenge by Project Gutenberg, deur Frank Stevens.
- Herstelwerk in die 1950's
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Verwysings wysig
- ↑ Christopher Young, Amanda Chadburn, Isabelle Bedu (Julie 2008). "Stonehenge World Heritage Site Management Plan". UNESCO: 18.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link) - ↑ Morgan, James; Darvill, Tim; Wainwright, Geoff (21 September 2008). "Dig pinpoints Stonehenge origins" (in Engels). BBC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2020. Besoek op 22 September 2008.
- ↑ Kennedy, Maev (9 Maart 2013). "Stonehenge may have been burial site for Stone Age elite, say archaeologists". The Guardian (in Engels). Londen: © 2013 Guardian News and Media Limited. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2013. Besoek op 11 Maart 2013.
- ↑ Legge, James (9 Maart 2012). "Stonehenge: new study suggests landmark started life as a graveyard for the 'prehistoric elite'". The Independent (in Engels). Londen. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Desember 2019. Besoek op 11 Maart 2013.
- ↑ "Stonehenge builders travelled from far, say researchers". BBC News (in Engels). 9 Maart 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Oktober 2019. Besoek op 11 Maart 2013.
- ↑ "How did Stonehenge come into the care of English Heritage?". FAQs on Stonehenge (in Engels). English Heritage. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2019. Besoek op 17 Desember 2007.
- ↑ "Ancient ceremonial landscape of great archaeological and wildlife interest". Stonehenge Landscape (in Engels). National Trust for Places of Historic Interest or Natural Beauty. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 November 2019. Besoek op 17 Desember 2007.
- ↑ Pitts, Mike (8 Augustus 2008). "Stonehenge: one of our largest excavations draws to a close". British Archaeology. York, England: Council for British Archaeology (102): 13. ISSN 1357-4442.
- ↑ Schmid, Randolph E. (29 Mei 2008). "Study: Stonehenge was a burial site for centuries" (in Engels). Associated Press. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Junie 2008. Besoek op 29 Mei 2008.
- ↑ "Stonehenge; henge2". Oxford English Dictionary (2 uitg.). Oxford, England: Oxford University Press. 1989.
- ↑ 11,0 11,1 "Stonehenge a monument to unity, new theory claims – CBS News". CBS News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2013.
- ↑ Maev Kennedy (23 September 2008). "The magic of Stonehenge: new dig finds clues to power of bluestones". Guardian (in Engels). VK. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 November 2012. Besoek op 1 Mei 2011.
- ↑ "Stonehenge boy 'was from the Med'" (in Engels). BBC News. 28 September 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 April 2020. Besoek op 28 Augustus 2010.
- ↑ M. Parker Pearson. Bronze Age Britain. 2005. p63-67. ISBN 0-7134-8849-2
- ↑ Hawkins, GS (1966). Stonehenge Decoded. ISBN 978-0-88029-147-7.
- ↑ Williams, Thomas; Koriech, Hana (2012). "Interview with Mike Parker Pearson". Papers from the Institute of Archaeology. 22: 39–47. doi:10.5334/pia.401.