William Ramsay KCB FRS FRSE (2 Oktober 1852 – 23 Julie 1916) was 'n Skotse chemikus wat die edelgasse ontdek het en in 1904 die Nobelprys vir Chemie ontvang het "uit erkenning vir sy dienste deur die ontdekking van die onreaktiewe gasvormige elemente in lug en sy bepaling van hul posisie in die Periodieke Stelsel", saam met sy medewerker, John William Strutt, 3de baron Rayleigh, wat dieselfde jaar die Nobelprys vir Fisika ontvang het vir sy ontdekking van argon. Nadat die twee mans argon geïdentifiseer het, het Ramsay ander atmosferiese gasse ondersoek. Sy werk om argon, helium, neon, krypton en xenon te isoleer, het gelei tot die ontwikkeling van 'n nuwe gedeelte van die periodieke tabel.[2][3]

William Ramsay
Gebore (1852-10-02)2 Oktober 1852
Glasgow, Skotland
Oorlede 23 Julie 1916 (op 63)
High Wycombe, Engeland
Burgerskap Vlag van Skotland Skotland
Vakgebied Chemie
Alma mater Universiteit van Glasgow (1866–69)
Anderson College, nou Universiteit van Strathclyde, Glasgow (1869)[1]
Universiteit van Tübingen (Doktersgraad 1873)
Doktorale student(e) Edward Charles Cyril Baly
James Johnston Dobbie
Jaroslav Heyrovský
Bekend vir Ontdekking van edelgasse
Toekennings

Vroeë jare wysig

Ramsay is op 2 Oktober 1852 in Glasgow gebore, die seun van 'n siviele ingenieur en landmeter William C. Ramsay, en sy vrou Catherine Robertson.[4] Hy het skool gegaan aan die Glasgow-akademie en daarna by Robert Napier, skeepsbouer in Govan studeer.[5] Hy het egter besluit om chemie aan die Universiteit van Glasgow te studeer. Hy het in 1866 gematrikuleer en in 1869 gegradueer. Daarna het hy praktiese opleiding by die chemikus Thomas Anderson onderneem en daarna in Duitsland aan die Universiteit van Tübingen gaan studeer by Wilhelm Rudolph Fittig, waar hy sy doktorsgraad behaal het met die proefskrif Ondersoeke na die Toluïese en Nitrotoluïensure (Engels:Investigations in the Toluic and Nitrotoluic Acids).[6][7][8]

Ramsay is terug Glasgow toe as Anderson se assistent aan die Anderson College. Hy is in 1879 as professor in chemie aan die University College in Bristol aangestel. In 1881 het hy met Margaret Buchanan getrou. In dieselfde jaar is hy die skoolhoof van die University College, Bristol aangestel.

Loopbaan wysig

 
William Ramsay se Nobelprys-sertifikaat
 
Blou gedenkplaat by Arundel Gardens nommer 12, ter herdenking van die werk van William Ramsay

In 1887 het hy Alexander Williamson as voorsitter van chemie aan die University College, Londen opgevolg. Dit was hier dat sy mees gevierde ontdekkings gemaak is. Reeds in 1885–1890 het hy verskeie noemenswaardige artikels oor die stikstofoksiede gepubliseer en sodoende die vaardighede ontwikkel wat hy nodig gehad het vir sy daaropvolgende werk.

Op die aand van 19 April 1894 het Ramsay 'n lesing bygewoon wat deur Lord Rayleigh aangebied is. Rayleigh het 'n verskil gesien tussen die digtheid van stikstof wat deur chemiese sintese gemaak word en stikstof wat uit die lug geïsoleer is deur die verwydering van die ander bekende komponente. Na 'n kort gesprek het hy en Ramsay besluit om dit te ondersoek. In Augustus het Ramsay aan Rayleigh gesê hy het 'n nuwe, swaar lugkomponent geïsoleer wat blykbaar geen chemiese reaktiwiteit het nie. Hy het hierdie inerte gas 'argon' genoem, van die Griekse woord wat 'lui' beteken.[2] In die daaropvolgende jare het hy saam met Morris Travers neon, krypton en xenon ontdek. Hy het ook helium geïsoleer, wat slegs in die spektrum van die son waargeneem is, en wat nog nie voorheen op aarde gevind is nie. In 1910 het hy radon geïsoleer en gekarakteriseer.[9]

Gedurende 1893 tot 1902 het Ramsay met Emily Aston, 'n Britse chemikus, saamgewerk in eksperimente oor minerale analise en atoomgewigsbepaling. Hulle werk het publikasies oor die molekulêre oppervlakte-energieë van mengsels van nie-assosierende vloeistowwe ingesluit.[10]

In 1904 het Ramsay die Nobelprys vir Chemie ontvang. Ramsay se posisie onder wetenskaplikes het daartoe gelei dat hy aangestel is as 'n adviseur van die Indiese Instituut vir Wetenskap. Hy het Bangalore voorgestel as die plek vir die instituut.

in 1905 het Ramsay die Industrial and Engineering Trust Ltd. onderskryf, 'n maatskappy wat beweer het dat dit goud uit seewater kon onttrek. Die maatskappy het eiendom aan die Engelse kus gekoop om met die geheime proses te begin. Die onderneming het nooit goud geproduseer nie.

Ramsay was die president van die Britse wetenskapsvereniging in 1911–1912.[11]

Persoonlike lewe wysig

In 1881 is Ramsay getroud met Margaret Johnstone Marshall (geb. Buchanan), dogter van George Stevenson Buchanan. Hulle het twee kinders gehad: 'n dogter, Catherine Elizabeth (Elska) en 'n seun, William George, wat op 40 oorlede is.

Ramsay het tot in sy dood in Hazlemere, Buckinghamshire, gewoon. Hy het op 23 Julie 1916 in High Wycombe, Buckinghamshire gesterf.

'n Blou gedenkplaat by Arundel Gardens nommer 12, Notting Hill, herdenk sy lewe en werk.

Huldeblyk wysig

Op 2 Oktober 2019 het Google sy 167ste verjaardag met 'n Google Doodle gevier.[12]

Verwysings wysig

  1. Thorburn Burns, D. (2011). "Robert Rattray Tatlock (1837–1934), Public Analyst for Glasgow" (PDF). Journal of the Association of Public Analysts (in Engels). 39: 38–43. Besoek op 9 Februarie 2021.
  2. 2,0 2,1 Wood, Margaret E. (2010). "A Tale of Two Knights". Chemical Heritage Magazine (in Engels). 28 (1). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2022. Besoek op 9 Februarie 2021.
  3. "Sir William Ramsay's 167th birthday". Newsd www.newsd.in (in Engels). Besoek op 9 Februarie 2021.
  4. Waterston, Charles D; Macmillan Shearer, A (Julie 2006). Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002: Biographical Index (PDF) (in Engels). Vol. II. Edinburgh: The Royal Society of Edinburgh. ISBN 978-0-902198-84-5. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Oktober 2006. Besoek op 9 Februarie 2021.
  5. Biographical Index of Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002 (PDF) (in Engels). The Royal Society of Edinburgh. Julie 2006. ISBN 0-902-198-84-X. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Maart 2016. Besoek op 9 Februarie 2021.
  6. Ramsay, William (1872). Investigations on the Toluic, and Nitrotoluic Acids (in Engels). L. FR. Fues.
  7. "Sir William Ramsay Biographical". The Nobel Prize (in Engels). The Nobel Foundation. Besoek op 9 Februarie 2021.
  8. "Ramsay Papers". Jisc Archive Hub (in Engels). University College London Archives. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Oktober 2019. Besoek op 9 Februarie 2021.
  9. W. Ramsay and R. W. Gray (1910). "La densité de l'emanation du radium". C. R. Acad. Sci. Paris (in Frans). 151: 126–128.
  10. Creese, M. R. S. (1998). Ladies in the Laboratory? American and British Women in Science, 1800–1900: A survey of their contributions to research (in Engels). Lanham, MD: Scarecrow. p. 265. ISBN 978-0-585-27684-7.
  11. "Report of the British Association for the Advancement of Science". Archive.org (in Engels). London: John Murray. 2 Oktober 1912. Besoek op 9 Februarie 2021.
  12. "Sir William Ramsay's 167th Birthday". Google. 2 Oktober 2019.