Yehudi Menuhin
mens
GeslagManlikWysig
Land van burgerskapVerenigde State, Verenigde Koninkryk, SwitserlandWysig
Naam in moedertaalYehudi MenuhinWysig
Gegewe naamYehudiWysig
Familie naamMenuhinWysig
Edele titelbaronWysig
Noemnaamthe JewWysig
Geboortedatum22 April 1916Wysig
GeboorteplekNew York StadWysig
Sterfdatum12 Maart 1999Wysig
SterfplekBerlynWysig
DoodsoorsaakbrongitisWysig
VaderMoshe MenuhinWysig
MoederMarutha SherWysig
EggenootDiana Gould, Nola Ruby NicholasWysig
KindZamira Menuhin, Krov Nicholas Menuhin, Gerard Menuhin, Jeremy MenuhinWysig
TaalbeheersingEngelsWysig
Beroepdirigent, politikus, outobiograaf, jazz musikant, violinistWysig
Politieke ampmember of the House of LordsWysig
Alma materSan Francisco Conservatory of MusicWysig
StudentAlexandre DubachWysig
Student vanLouis Persinger, Gheorghe EnescuWysig
WoonplekParysWysig
Werk plekLondenWysig
Werksperiode (begin)1925Wysig
Werksperiode (einde)1999Wysig
LewenstylVegetarismeWysig
InstrumentvioolWysig
Lid vanAmerican Academy of Arts and SciencesWysig
Eienaar vanSoilWysig
Genreklassieke musiekWysig
Plate-etiketEMI ClassicsWysig
Has works in the collectionNew York Public Library for the Performing ArtsWysig
Kopieregstatuswerke word deur kopiereg beskermWysig
Amptelike webwerfhttp://www.menuhin.orgWysig

Yehudi Menuhin, Baron Menuhin, OM KBE (22 April 1916 – 12 Maart 1999) was 'n Amerikaans-gebore violis en dirigent wat die grootste deel van sy spelersloopbaan in Groot-Brittanje deurgebring het. Hy word beskou as een van die grootste violiste van die 20ste eeu.

Vroeë lewe en loopbaan wysig

Yehudi Menuhin is gebore in New York Stad in 'n gesin wat van Litaue afkomstig was. Sy vader, Moshe, 'n voormalige rabbiniese student en 'n anti-Sionis, was afkomstig van 'n luisterryke rabbiniese dinastie. In die tweede helfte van 1919 het Moshe en sy vrou Marutha (née Sher) Amerikaanse burgers geword; en die familienaam van Mnuchin verander na Menuhin. Yehudi Menuhin se susters was die konsertpianis en menseregte aktivis, Hephzibah, en die pianis, skilderes en digteres, Yaltah.

Menuhin het sy eerste instruksie in die viool van Sigmund Anker (1891-1958) op die ouderdom van vier ontvang. Sy ouers wou gehad het dat Louis Persinger hom moes onderrig, maar Persinger het geweier. Menuhin het reeds op 'n vroeë ouderdom uitsonderlike musiektalent getoon. Hy het sy eerste openbare optrede in 1923 as solis saam met die San Francisco Simfonieorkes gemaak toe hy maar sewe jaar oud was. Persinger het toe daarna ingestem om hom te onderrig, en het hom op die klavier begelei tydens sy eerste paar solo opvoerings in 1928-29.

Julia Boyd het opgemerk: Op 12 April 1929 het dit [die Semperoper] sy geadverteerde program gekanselleer ten einde die weg te berei vir 'n opvoering deur die twaalfjarige Yehudi Menuhin. Daardie nag het Menuhin die Johann Sebastian Bach, Ludwig van Beethoven en Johannes Brahms vioolkonserte gespeel tot die uitbundigheid van 'n ekstatiese gehoor... Die week tevore het Yehudi saam met die Berlynse Filharmonie onder leiding van Bruno Walter gespeel, met 'n gelykstaande euforiese reaksie.[1]

In die Berlynse opvoering "Stap daar 'n vet klein blonde seuntjie op die podium, en die seuntjie oorwin meteens al die teenswoordige harte, op 'n onweerstaanbare, belaglike wyse, soos 'n pikkewyn, plaas die seuntjie alternatiewelik een voet neer, en dan die ander. Maar wag: jy sal vinnig ophou lag wanneer hy sy strykstok plaas op die vioolstringe om Bach se Vioolkonsert No. 2 in E majeur te speel."[2]

Toe die Menuhin gesin getrek het na Parys, het Persinger voorgestel dat Menuhin na Persinger se oud-onderwyser, die Belgiese virtuoos en pedagoog, Eugène Ysaÿe gaan vir klasse. Menuhin het een klas met Ysaÿe gehad, maar het nie van sy onderrigmetode en sy gevorderde ouderdom gehou nie. In pleks hiervan, het hy na die Roemeniër en violis Gheorghe Enescu gegaan, onder wie se onderrig hy opnames gemaak het met klavierspelers, insluitende sy suster Hepzibah. Hy was ook 'n student van Adolf Busch.

Volgens Henry A. Murray het Menuhin geskryf: " Eintlik het ek op my gebruiklike wyse getuur in 'n staat van halwe afwesigheid in my eie wêreld en halwe aanwesigheid in die huidige wêreld. Ek was gewoonlik in staat daartoe om vrede te vind op hierdie wyse. Ek het ook gedink dat my lewe ineengestrengel was met die instrument, en of ek geregtigheid daaraan sal kan doen?"

— Yehudi Menuhin, persoonlike kommunikasie, 31 Oktober 1993

Sy eerste Concerto opname was gemaak in 1931, toe hy Max Bruch se vioolkonsert in G mineur onder Sir Landon Ronald in Londen opgevoer het. Die etikette het hom "Meester Yehudi Menuhin" genoem. In 1932 het hy Edward Elgar se Vioolkonsert in B mineur vir HMV opgeneem, met die komponis wat self gedirigeer het, en in 1934 het hy Paganini se vioolkonsert in D majeur in Parys onder Pierre Monteux opgeneem met Emile Sauret se cadenza. Tussen 1934 en 1936 het hy die eerste integrale opname van Johann Sebastian Bach se sonatas and partitas for solo viool gemaak, alhoewel die Sonata No. 2, in A mineur nie vrygestel was totdat al ses oorgedra was na CD nie.

Sy belangstelling in die musiek van Béla BartókBéla Bartók het hom daartoe beweeg om 'n werk van hom te vra- naamlik die Sonata vir Solo Viool, wat voltooi was in 1943 en die eerste keer opgevoer is deur Menuhin in New York Stad in 1944. Dit was die komponis se voorlaaste werk gewees.

Tweede Wêreldoorlogse musikant wysig

Hy het opgetree vir die Geallieerde soldate tydens die Tweede Wêreldoorlog; en in Julie 1945; en begelei op die klavier deur die Engelse komponis Benjamin Britten; vir die oorlewende gevangenisse van 'n aantal konsentrasiekampe na hulle vryheid verkry het in April van dieselfde jaar. Die bekenste opvoerings hiervan was die by Bergen-Belsen. Menuhin het in 1947 teruggegaan na Duitsland om konserte te speel saam met die Berlynse Filharmoniese Orkes onder Wilhelm Furtwängler as 'n daad van versoening of rekonsiliasie, en het so die eerste Joodse musikant geword om so te doen in die nasleep van die Holocaust. Hy het sy kritici meegedeel dat hy Duitsland se musiek en gees wou rehabiliteer. Menuhin en Louis Kentner (swaar van sy vrou Diana) het die eerste opvoering gegee van William Walton se Viool Sonata gegee in Zürich op 30 September 1949. Menuhin het tot 'n gevorderde ouderdom aangehou om opvoerings te maak, en om te dirigeer, (bv. Bach se orkestrale werke met die Bath Kamerorkes) insluitende nie-klassieke musiek welke deel was van sy repertoire.

Wêreldinteraksies wysig

Toekennings en pryse wysig

  • Vryheid van die Stad (Edinburgh, Skotland, 1965).
  • Aangestel tot die Orde van die Britse Ryk (KBE) in 1965. In 1993 het hy die "Right Honourable The Lord Menuhin, OM, KBE" geword.
  • Die Jawaharlal Nehru Toekenning vir Internasionale Verstandhouding (1968).
  • Hy het President van die Trinity Musiekkollege (nou Trinity Laban Musiek- en Danskonservatorium) in 1970 geword.
  • Die Léonie Sonning Musiekprys (Denemarke, 1972).
  • Genomineer as president van die "Elgar Society" (1983).
  • Die Ernst von Siemens Musiekprys (1984).
  • Die "Kennedy Center Honors" (1986).
  • Aangestel as lid van die Merieteorde (1987).
  • Sy opname van Edward Elgar se Tjellokonsert in E mineur saam met die tjellis Julian Lloyd Webber het in 1987 die "BRIT Award" vir beste Britse klassieke opname gewen (Die BBC Music-tydskrif het die opname die "beste weergawe daarvan wat ooit opgeneem is" genoem).
  • Die Glenn Gould Prys (1990) ter erkenning van sy lewenslange bydrae.
  • Wolf Prys in Kunste (1991).
  • Ambassadeur van Welwillendheid (UNESCO, 1992).
  • Op 19 Julie 1993, was Menuhin 'n lewenslange lid van die Britse "peerage" sisteem gemaak, as Baron Menuhin, van Stoke d'Abernon in the Distrik van Surrey.
  • Sangeet Natak Akademi Fellowship - die hoogste eer wat toegeken word deur die Sangeet Natak Akademi, Indië se Nasionale Akademie vir Musiek, Dans en Drama (1994).
  • Die Konex Dekorasie (Konex Foundation, Argentinië, 1994).
  • Die Otto Hahn Vryheidsmedalje in Goud van die Verenigde Nasies Assosiasie van Duitsland (DGVN) in Berlyn (1997).
  • Honorêre doktorsgrade van 20 universiteite, insluitende Universiteit van Oxford, universiteit van Cambridge, St Andrews, Vrije Universiteit Brussel, en die Universiteit van Universiteit van Bath (1969).
  • Die kamer waarin konserte en opvoerings gehou word in die Europese Parlement in Brussel is vernoem na die "Yehudi Menuhin Spasie".
  • Menuhin was geëer as 'n "Freeman" van die stede van Edinburgh, Bath, Reims en Warskou.
  • Hy het die Goue medaljes van die stede van Parys, New York Stad en Jerusalem gehou.
  • Honorêre graad van die Kalamazoo Kollege.
  • Verkies as Honorêre Lid van Fitzwilliam Kollege in 1991.
  • Hy ontvang die 1997 Prins van Asturias Toekenning in die Concord kategorie saam met die Russiese tjellis Mstislav Rostropovich.
  • In 1997 ontvang hy die 1ste Groot Klas Kruis van die Merieteorde van die Federale Bondsrepubliek van Duitsland.
  • Op 15 Mei 1998 ontvang Menuhin die Groot Kruis van die Orde van Sint Johannes van die Swaard (Portugal).

Bibliografie wysig

  • Rolfe, Lionel Menuhin (2014). The Menuhins: A Family Odyssey. Los Angeles: Createspace. ISBN 978-1-4414-9399-6.
  • Menuhin, Diana (1984). Fiddler's Moll. Life With Yehudi. New York: St Martin's Press. ISBN 0-312-28819-0.
  • Menuhin, Yehudi (1977). Unfinished Journey. New York: Knopf. ISBN 0-394-41051-3.
  • Menuhin, Yehudi (1997). Unfinished Journey: Twenty Years Later. New York: Fromm Intl. ISBN 0-88064-179-7.
  • L. Subramaniam, Y. Menuhin; Directed by Jean Henri Meunier (1999). Violin From the Heart (DVD).
  • Bailey, Philip (2008). Yehudiana – Reliving the Menuhin Odyssey|Book One. Australia: Fountaindale Press. ISBN 978-0-9804499-0-7.
  • Bailey, Philip (2010). Yehudiana – Reliving the Menuhin Odyssey Book Two. Australia: Fountaindale Press. ISBN 978-0-9804499-1-4.
  • Burton, Humphrey (2000). Yehudi Menuhin: a life. Northeastern. ISBN 978-1-55553-465-3.

Verwysings wysig

  1. Aanhaling vryelik vertaal na Afrikaans
  2. Aanhaling vryelik vertaal na Afrikaans