Staf van Asklepios

Die staf van Asklepios (Grieks: Ράβδος του Ασκληπιού, Rábdos tou Asklipioú; Unicode-simbool: ) in die Griekse mitologie is ’n staf wat deur ’n slang omstrengel word en wat behoort het aan die Griekse god Asklepios, wat met medisyne en genesing verbind is. Die simbool word steeds in moderne tye gebruik en word met gesondheidsorg verbind. Dit word egter dikwels verwar met die boodskapperstaf van Hermes (of Mercurius).

Die staf van Asklepios.

Griekse mitologie wysig

Die naam "staf van Asklepios" kom van die Griekse god met dié naam wat met genesing en medisyne verbind is. Asklepios se simbole, die staf en die slang, is soms apart uitgebeeld, maar later gekombineer.[1]

 
Die vlag van die Wêreldgesondheidsorganisasie, met die staf van Asklepios.

Ter ere van Asklepios is ’n sekere soort niegiftige slang dikwels in genesingsrituele gebruik, en hulle het vrylik tussen die siekes en gewondes rondgeseil. Dié slange is ook dwarsoor die antieke wêreld na elke nuwe tempel van Asklepios gebring wanneer dit ingewy is. Van omstreeks 300 v.C. het die kultus van Asklepios baie gewild geword en pelgrims het na sy helingstempels gestroom vir kure. Rituele reiniging is gevolg deur offerandes aan die god (volgens vermoëns) en die sieke sou een nag in die heiligste deel van die tempel, die adyton, deurbring. Enige droom of visoen is aan ’n priester vertel en hy sou die toepaslike terapie voorskryf deur ’n proses van vertolking.[2] Sommige helingstempels het ook heilige honde gebruik om die siekes se wonde te lek.[3]

Die oorspronklike Hippokratiese eed het begin met die aanroeping: "Ek sweer by Apollo, die geneesheer, en Asklepios en Hugiëia en Panakeia en al die gode en godinne . . ."

Die betekenis van die slang is al op baie maniere vertolk. Een daarvan is dat die vervelling en nuwe vel van die slang simbolies is van verjonging,[4] terwyl ander sentreer om die slang as ’n simbool wat die dubbele aard van die dokter se werk verenig en uitdruk: die lewe en dood, siekte en gesondheid.[5] Die dubbeldinnigheid van die slang as ’n simbool en die teenstrydigheid wat dit sou verteenwoordig, weerspieël die dubbelsinnigheid van die gebruik van middels,[6] wat kan help of skaad, soos in die betekenis van die term pharmakon in antieke Grieks wat beteken het "dwelm", "medisyne" en "gif".[7] Verder het produkte wat van die slang vervaardig is in antieke tye medisinale waarde gehad. Dit lyk of slanggif selfs in sekere gevalle voorgeskryf is as ’n vorm van terapie.[8]

Die betekenis van die staf is ook op verskeie maniere vertolk, soos dat dit nes die slang beelde van herlewing en heling oproep, of dat die staf verbind word met rondreisende dokters.[9]

Sien ook wysig

Verwysings wysig

  1. Stephen Lock, John M. Last, George Dunea, The Oxford Illustrated Companion to Medicine, 2001, bl. 261.
  2. Sigerist. Hoofstuk 3, Religious medicine: Asclepius and his cult, bl. 63ff.
  3. Farnell, Hoofstuk 10, "The Cult of Asklepios" (ble. 234–279)
  4. Albert R. Jonsen, The New Medicine and the Old Ethics, Harvard University Press, 1990, bl. 122
  5. Jan Schouten, The Rod and Serpent of Asklepios, Symbol of Medicine, 1967, bl. 2
  6. Albert R. Jonsen, The New Medicine and the Old Ethics, Harvard University Press, 1990, p122-123
  7. Henry E. Sigerist, A History of Medicine, Oxford University Press, 1987, ble. 27-28
  8. James A. Kelhoffer, Miracle and Mission, Mohr Siebeck, 2000, ble. 438-439.
  9. Andre Menez, The Subtle Beast, Snakes From Myth to Medicine, 2003, bl. 14

Eksterne skakels wysig