Tatamkhulu Afrika

Tatamkhulu Afrika, (ook bekend as Mogamed Fu'ad Nasif, John Carlton, Jozua Joubert en Ismail Joubert) (7 Desember 192023 Desember 2002) was 'n Suid-Afrikaanse digter en romanskrywer. Sy eerste boek, Broken Earth, is gepubliseer toe hy sewentien was (onder sy "Metodiste naam"), maar dit was meer as vyftig jaar tot sy volgende publikasie, 'n versameling verse met die titel Nine Lives. Hy het onder meer die goue Molteno-toekenning vir sy lewenslange diens aan die Suid-Afrikaanse literatuur ontvang. Tatamkulu Afrika is Xhosa vir Oupa Afrika.[1] In 1996 is sy werke in Frans vertaal. Sy outobiografie, mnr Chameleon, is in 2005 postuum gepubliseer.

Jozua/ Ismail Joubert
Gebore
Mogamed Fu'ad Nasif

7 Desember 1920
As Sallum, Egipte
Sterf23 Desember 2002 (op 82)
BeroepDigter, romanskrywer

Biografie wysig

Tatamkhulu Afrika is as Mogamed Fu'ad Nasif[2] in Egipte gebore met 'n Egiptiese vader en 'n Turkse moeder, en het as 'n baie jong kind na Suid-Afrika gekom. Albei sy ouers het aan griep gesterf, en hy is deur familievriende onder die naam John Carlton grootgemaak.

Hy het in die Tweede Wêreldoorlog in die Noord-Afrikaanse veldtog geveg en is op Tobroek gevange geneem. Sy ervarings as 'n krygsgevangene het prominent in sy skryfwerk verskyn. Feitlik die hele oplaag vam sy eerste boek,Broken Earth is tydens die Blitz van 1940 (Duitse bomaanvalle) in 'n Londense pakhuis verwoes. Na die Tweede Wêreldoorlog het hy sy pleeggesin verlaat en na Namibië (toe Suidwes-Afrika), waar hy deur 'n Afrikaanse familie aangeneem is, sy derde wettige naam Jozua Joubert kry.[2]

In 1964 het hy na Islam bekeer en is sy naam weer wettig verander na Ismail Joubert. Hy het in Kaapstad se Distrik Ses[3], 'n gemengde ras, binne-stadgemeenskap gewoon. Distrik Ses is in die 1960's 'n gebied vir slegs 'blankes' verklaar en die gemeenskap is vernietig. Met 'n Arabiese vader en 'n Turkse moeder kon Afrika geklassifiseer word as 'wit', maar het as 'n beginsel saak geweier om dit te doen. Hy het Al-Jihaad gestig om die vernietiging van Distrik Ses en apartheid in die algemeen teen te staan. Toe dit geaffilieer is met die gewapende vleuel van die African National Congress, uMkhonto we Sizwe, hy het 'n lofnaam van Tatamkhulu Afrika ontvang, wat hy aangeneem het totdat hy gesterf het.[4][2]

In 1987 is hy vir "terrorisme" in hegtenis geneem en verbied om vyf jaar lank in die openbaar te praat of skryf, hoewel hy onder die naam Tatamkhulu Afrika voortgegaan het. Hy is vir 11 jaar in dieselfde tronk as Nelson Mandela gevange gehou en is in 1992 vrygelaat.

Tatamkulu-Afrika het op 23 Desember 2002 kort ná sy 82ste verjaardag gesterf nadat hy twee weke vantevore deur 'n motor raak gery is, net ná die publikasie van sy laaste roman, Bitter Eden. Hy het 'n aantal ongepubliseerde werke gelaat, waaronder sy outobiografie, twee romans, vier kort romans, twee toneelstukke en poësie.

Poësie wysig

  • Nine Lives (1991)
  • Dark Rider (1993)
  • Maqabane (1994)
  • The Lemon Tree (1995)
  • Turning Points (1996)
  • Flesh and the Flame (1998)
  • The Angel and Other Poems (1999)
  • Mad Old Man Under the Morning Star (2001)

Romans wysig

  • Broken Earth (1940)
  • The Innocents
  • Tightrope
  • Bitter Eden (Arcadia Books, 2002) 'n Outobiografiese roman wat tydens die Tweede Wêreldoorlog in 'n gevangene-oorlogskamp afspeel. Die roman gaan oor drie mans wat hulself as reguit beskou, maar die emosies wat deur die fisiese nabyheid van oorlewing in die slegs mans kamp bestuur. Die ingewikkelde rituele van die kamplewe en die vreemde lojaliteit en diep bande tussen hierdie mans word uitgebeeld.
  • Mr Chameleon: An Authobiography, Jacana Media, 2005

Sien ook wysig

Verwysings wysig

  1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  2. 2,0 2,1 2,2 Tatumkhulu Afrika (2003). Nightrider. Kwela/Snailpress. p. 7–9. ISBN 0-7957-0167-5.
  3. "South African History Online" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Junie 2018. Besoek op 5 Mei 2015.
  4. 'n Groot jaar vir digter Tatamkulu Afrika[dooie skakel], Beeld, 9 Desember 1994