Hulle het ons eeu gevorm

Hulle het ons eeu gevorm is 'n lys van 100 mense wat die grootste invloed op Suid-Afrika in die 20ste eeu gehad het. Die lys is gebaseer op 'n stemming wat deur Media24 op hulle webportaal aangebied is. Na die sluiting is biografieë oor die eerste 100 persone saamgestel en in boekvorm in beide Afrikaans en Engels gepubliseer.

Adv. J.G. Strijdom

Nelson Mandela en F.W. de Klerk

Hendrik Verwoerd

J.H. Pierneef.

Nadine Gordimer.

Harry Oppenheimer.

Helen Suzman.

Daar is twee pa-en-seun pare en twee man-vrou pare in die finale lys, naamlik Ernest en Harry Oppenheimer, Govan en Thabo Mbeki, Nelson en Winnie Mandela, en Walter en Albertina Sisulu. Dit is interessant dat een van die kandidate op die lys, Andre P Brink, ook die outeur van baie van die biografieë in die boek is.

Prosedure gevolg

'n Aanvanklike lys van 120 name is deur die geskiedkundige Trwella Cameron en uitgewer JJ Human saamgestel. Die name van BJ Vorster en Chris Hani is aanvanklik doelbewus uitgelaat. Die publiek wat die webwerf besoek is gevra om te stem en voorstelle in te dien om by die lys te voeg. Uit die voorleggings het die uitgewer bepaal dat beide BJ Vorster en Chris Hani wel op die lys ingesluit sal moet word. Mense wat nie Suid-Afrikaners is nie, maar wat 'n invloed op Suid-Afrika gehad het is ook vir die lys in aanmerking geneem. Tydens die stemming is geen etikette (soos "politikus", "sportpersoon", "aktivis", ens.) saam met die name voorsien nie.

Aanvanklik sou die stemming in Julie 1999 geëindig het, maar dit is later verleng tot 31 Augustus en weer tot in Oktober 1999.

Die stemming het plaasgevind op http://news.24.com/best100^{[dooie skakel]}. Die stem-portaal het ook 'n gespreksforum gehad sodat mense oor die meriete van die kandidate kon redekawel. Lede van die publiek kon ten gunste van 'n kandidaat stem, maar kon ook teen 'n kandidaat stem. Die name op die werf is van skakels voorsien sodat besoekers 'n kort profiel oor die persoon kon lees.

Kritiek

Van die kritiek teen die lys sluit in vrae oor hoekom Gustav Preller nie die lys gehaal het nie, of hoekom staatsmanne soos Hertzog en M.T. Steyn laer as sportmanne soos Gary Player en Danie Craven asook die verhoogkunstenaar Pieter-Dirk Uys gelys is.

Die lys

Die name in die boek in volgorde:

1. Nelson Mandela – staatsman
2. Frederik Willem de Klerk – staatsman
3. Hendrik Verwoerd – staatsman
4. Chris Barnard – chirurg
5. Harry Oppenheimer – besigheidsman
6. Jan Smuts – staatsman
7. Gary Player – sportman
8. Cornelis Jakob Langenhoven – outeur
9. Anton Rupert – besigheidsman
10. Cecil John Rhodes – besigheidsman
11. Danie Craven – sportman
12. Desmond Tutu – geestelike
13. Daniël Francois Malan – staatsman
14. Helen Suzman – politikus
15. Louis Botha – staatsman
16. N.P. van Wyk Louw – outeur
17. John Vorster – staatsman
18. JBM Hertzog – staatsman
19. Ernest Oppenheimer – besigheidsman
20. Steve Biko – aktivis
21. Pieter Willem Botha – staatsman
22. Raymond Ackerman – besigheidsman
23. Chris Hani – politikus
24. Breyten Breytenbach – outeur
25. Christiaan de Wet – staatsman
26. Oliver Tambo – aktivis
27. Mohandas Gandhi – aktivis
28. Thabo Mbeki – staatsman
29. Frederik van Zyl Slabbert – politikus
30. Mangosutho Buthelezi – politikus
31. Pieter-Dirk Uys – verhoogkunstenaar en satirikus
32. Walter Sisulu – politikus
33. Alan Paton – outeur
34. Cyril Ramaphosa – politikus
35. Jacob Hendrik Pierneef – skilder
36. Eugène Marais – outeur
37. Herbert Baker – ingenieur
38. André P. Brink – outeur
39. Koos de la Rey – militêre leier
40. Beyers Naudé – geestelike
41. Joe Slovo – politikus
42. Bruce Fordyce – sportman
43. Winnie Madikizela-Mandela – aktivis
44. Albert Luthuli – politikus
45. Mimi Coertse – sanger
46. Louis Leipoldt – outeur
47. Dimitri Tsafendas – sluipmoordenaar
48. Ali Bacher – sportman
49. Athol Fugard – toneelskrywer en akteur
50. Marthinus Theunis Steyn – staatsman
51. Andries Treurnicht – politikus
52. Herman Charles Bosman – outeur
53. Nadine Gordimer – outeur
54. Bram Fischer – prokureur
55. Sol Kerzner – besigheidsman
56. Olive Schreiner – outeur
57. Govan Mbeki – politikus
58. Hans Merensky – geoloog
59. Alfred Milner – besigheidsman
60. Robert Sobukwe – aktivis
61. Trevor Huddleston – geestelike
62. Helen Joseph – aktivis
63. Allan Boesak – geestelike
64. Walter Battiss – kunstenaar
65. Albertina Sisulu – vrou van politikus
66. Albert Hertzog – staatsman (seun van J. B. M. Hertzog)
67. Hendrik van der Bijl – industrialis
68. Sol Plaatjie – joernalis
69. James Stevenson-Hamilton – omgewingspesialis
70. Abdullah Ibrahim – musikant
71. Frene Ginwala – joernalis
72. Phillip Tobias – wetenskaplike
73. Irma Stern – skilder
74. Nthato Motlana – besigheidsman
75. Moses Kotane – fondsinsamelaar
76. Hendrik Johannes van Eck – nyweraar
77. Richard Ernest van der Ross – historikus
78. Oubaas Markötter – sportafrigter
79. Mamphela Ramphele – akademikus
80. John X Merriman – politikus
81. Johannes Gerhardus Strijdom – politikus
82. Charles Kohler – boer
83. Arnold Theiler – bioloog
84. Raymond Dart – paleontoloog
85. Percy Qoboza – joernalis
86. Ellen Kuzwayo – aktivis
87. Amina Cachalia – aktivis
88. Taubie Kushlick – teater-entrepreneur, regisseur en aktrise
89. Jean Sinclair – aktivis
90. Abdullah Abdurrahman – politikus
91. August Aimé Balkema – outeur
92. Hassan Howa – sportadministrateur
93. Sydney Kumalo – verhoogkunstenaar
94. Bessie Head – outeur
95. Vivian Fitzsimons – herpetoloog
96. James Gear – wetenskaplike
97. Dulcie Howes – verhoogkunstenaar
98. Isie Maisels – prokureur
99. Clements Kadalie – aktivis
100. Jim Bailey – joernalis

Sien ook

• Lys van bekende Suid-Afrikaners