Vidius Nel

Ds. Vivianus Ovidius (Vidius) Nel (plaas Meyerskraal, distrik Bedford, Oos-Kaap, 27 Augustus 1924 - Strand, Wes-Kaap, 31 Maart 2007) was 'n leraar in die Nederduitse Gereformeerde Kerk wat tydens sy 36 jaar lange bediening sewe gemeentes in die Sinodes van Wes-en-Suid-Kaapland, Oos-Kaapland en Noord-Kaapland bedien het.

Ds. Vidius Nel
Ds. Vidius Nel
Naam	Vivianus Ovidius Nel
Geboorte	27 Augustus 1924 Distrik Bedford, Oos-Kaap
Sterfte	31 Maart 2007 Strand, Wes-Kaap
Kerkverband	Nederduits Gereformeerd
Gemeente(s)	Somerset-Wes, Albanie, Klipplaat, Alexandria, Upington-Wes, Diamantveld, Kimberley-Suid
Jare aktief	1950-1986
Kweekskool	Kweekskool, Stellenbosch

Bedford se kerkgebou, opgerig in 1895, waarin ds. Nel gedoop is.

Lidmate bymekaar voor die kerk op Bedford tydens die viering van die gemeente se honderdste bestaansjaar in 1929. Hoewel die bron nie name verstrek is, is die gesin Nel waarskynlik onder dié lidmate.

Herkoms

Vidius Nel is op die plaas Meyerskraal in die distrik Bedford in die Oos-Kaap gebore as die agtste seun van die elf kinders van Gert Jeremias Cornelis Nel en sy vrou, Regina Dorothea Bosch, wie se voorsate van die eerste boere in die omgewing was op plase soos Doringboom, Wilgerbosch, Uitvlucht en Plathuis. Die Nels was lidmate van die geskiedkundige NG gemeente Glen Lynden op Bedford, wat vyf jaar voor Vidius se geboorte reeds sy honderdjarige bestaans gevier het, die sesde oudste NG gemeente in die Sinode van Oos-Kaapland en die 19de in die hele NG Kerk. Buiten Vidius se ouers se godsvrug was dit veral sy ouer broer Coligny wat hom aangespoor het om predikant te word. Coligny het ook vroeg reeds dié roeping gekry. Hy is in 1917 met die 400-jarige herdenking van die Hervorming gedoop deur ds. M.L. de Villiers, skrywer van Die Stem, wat leraar van Glen Lynden was van 1912 tot 1918 en toe na die gemeente Simonstad in die Kaapse Skiereiland vertrek het.

Opleiding

Nel se ouers verhuis in 1924 na Bedford waar hy tot in 1931 sy eerste skoolopleiding ontvang. Van die ouderdom van 10 jaar af was die leraar van die gemeente Glen Lynden ds. O.A. Cloete, die latere ds. Nel se medeleraar van 1950 tot 1952 in die NG gemeente Somerset-Wes. Nel matrikuleer in 1942 aan die Hoërskool Templeton op Bedford as die enigste matrikulant van daardie jaar omdat sy ouers nie kon bekostig nie om hom skool toe te stuur in Grahamstad of op Somerset-Oos, soos die gebruik van die inwoners van die distrik destyds was. Van 1943 tot 1945 is hy student aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat in Bloemfontein en behaal die graad B.A. (Admissie). Hierna vertrek hy na Stellenbosch waar hy aan die teologiese Kweekskool studeer en einde 1949 as proponent gelegitimeer word. Van sy klasmaats was latere predikante soos Jan Hanekom, Andries Gouws en Kosie Terreblanché. Omdat hulle ouers arm was, het sy broer ds. Coligny Nel, wat leraar van die NG gemeente Durban-Wes van 1942 tot 1947 en van die NG gemeente Melville van daardie jaar tot en met die afstigting van Aucklandpark in 1958 was, Vidius geldelik bygestaan.

Eerste gemeente

Prop. V.O. Nel word op 6 Mei 1950 as medeleraar van die NG gemeente Somerset-Wes bevestig deur ds. O.A. Cloete, toe reeds leraar van Somerset-Wes, met Gordonsbaai as standplaas. Prof. F.J.M. Potgieter, hoogleraar aan die Kweekskool, lewer die rede terwyl 16 leraars aan die handeoplegging deelneem, onder wie die 83-jarige ds. A.F. Louw en di. E.G. Malherbe, M.W. Odendaal, W.J. Theron en J.A. van Blerk.

Latere gemeentes

Ds. Nel, omstreeks 1952.

Ds. Nel bly net twee jaar op Somerset-Wes, want op 9 Oktober 1952, kort ná sy 28ste verjaardag, word hy bevestig as leraar van die NG gemeente Albanie, met sy kernpunt destyds die dorpie Riebeek-Oos. (Die gemeente het in 2000 met die NG gemeente Grahamstad saamgesmelt, nog onder die naam Albanie, waarna die middelpunt na Grahamstad verskuif het.) Hier verrig hy harde werk met oorgawe. Ses jaar later, op 21 Januarie 1958, word hy as leraar van die NG gemeente Klipplaat, eweneens op die Oos-Kaapse platteland, bevestig en drie jaar later, in die herfs van 1961, in die NG gemeente Alexandria, aan die Oos-Kaapse kus. Hier werk hy tot hy na die Noord-Kaap vertrek en op 19 Junie 1965 as leraar van die agt jaar oue NG gemeente Upington-Noord bevestig word. Onder ds. Nel se leiding word hier 'n kerksaal gebou.

In Kimberley

Op 24 Januarie 1971 word die NG gemeente Diamantveld, wat in 1955 van die NG gemeente Dutoitspan afgestig het, sy sesde gemeente. Dit was die begin van 'n besonder vrugbare bediening in die Diamantstad. As medeleraar van Diamantveld was dit veral ds. Nel se taak om 'n deel van die gemeente voor te berei op afstigting, want reeds twee jaar voor dit eindelik sou gebeur, het Diamantveld se lidmate meer as 1 500 getel. Diamantveld se kerkraad het in Februarie 1979 besluit om 'n beplanningskommissie te benoem met die oog op die afstigting van die woonbuurte Monumenthoogte, South Ridge, Ronaldsvlei en Rustic. Op 12 Oktober 1979 lees ds. Nel 'n konsepbrief aan die kerkraad voor, gerig aan die skriba van die Ring van Dutoitspan, waarin hy vra dat Diamantveld mag voortgaan met die afstigting. Uit die geskatte 700 lidmate van die te stigte nuwe gemeente, steun 491 die afstigting. Ná stemming is op die naam Kimberley-Suid vir die nuwe gemeente besluit.

Die Ring keur die afstigting op 15 Oktober 1979 goed en die gemeente Diamantveld besluit om R50 000, die kerkperseel en pastorie by Kekewichrylaan 31, waar ds. Nel en sy gesin gewoon het, as bruidskat te gee. Die afstigting vind op 13 November 1979 plaas, waarna die eerste kerkraad nog die selfde dag verkies en op 18 November in hul amp bevestig word. Net mooi sewe dae later beroep hulle ds. Nel as die gemeente se eerste leraar. Hy neem die beroep aan en spit saam met sy vrou, Deidré, die eerste sooi van die nuwe kerkgebou op 4 April 1981. Op 1 Augustus 1982 is dit ook hy wat die hoeksteen onthul. 'n Week later lei hy die eerste Nagmaalsviering toe die gemeente bestaan het uit 396 huisgesinne, 480 skoolgaande kinders, 130 voorskoolse kinders en 300 in die N.J. Heynsskool. Die sieletal was destyds 1 670.

Kimberley-Suid het in 1999 met Kimberley-Noord en Kimberley-Militêr saamgesmelt as die NG gemeente Kimberley-Harmonie. Die grootste komponent van die saamgestelde gemeente het van Kimberley-Suid gekom en dié gemeente se kerkgebou is sedertdien die middelpunt van die gemeente se bedrywighede. Kimberley-Suid het 1 200 lidmate tot die nuwe gemeente bygedra, vergeleke met Noord se 260 en Militêr se 99 vir 'n totaal van 1 559 belydende lidmate. Teen 2012 het die totaal op 1 239 gestaan.

Aftrede

In Junie 1986 kry ds. Nel 'n hartaanval op die kansel terwyl hy 'n huweliksbevestiging lei. Hy tree op 30 Augustus 1986 met vervroegde pensioen af en lewer op 31 Augustus, vier dae ná sy 62ste verjaardag, sy afskeidspreek. Hy en sy vrou gaan vestig hulle in die Strand, waar hulle die laaste agt maande van sy lewe in die Altena-aftreeoord woon. Hier is hy oorlede op 31 Maart 2007. Ds. Dawie Scheepers lei die roudiens op 4 April 2007.

Gesinslewe

Ds. Vidius en mev. Deidré Nel toe hulle die pastoriepaar op Somerset-Wes was.

Ds. Nel is op 3 Junie 1950 in die Groote Kerk in Kaapstad met Deidré Schoombie in die eg verbind. Hulle was 57 jaar getroud. Uit die huwelik is vier seuns gebore. Ten tyde van ds. Nel se dood het Coligny, genoem na sy oom, op Secunda gewoon, Johan in Johannesburg (hy was op sy dag die jongste landdros in die land en het later as regsadviseur by Sasol gaan werk), Ovidius in Welgemoed, Kaapstad, waar hy sedert 1997 'n stelsel-ingenieur by die Foschini-groep was, en Marius in Francistown, Botswana.

Bronne

• Symington, Johan. 2007. Jaarboek van die Nederduitse Gereformeerde Kerke 2008. Wellington: Tydskriftemaatskappy, 'n afdeling van Bybel-Media.
• Die geskiedenis van die NG gemeente Harmonie Geargiveer 19 Augustus 2013 op Wayback Machine

Eksterne skakels

• 'n Foto op Facebook van ds. Nel se seuns met hul gesinne. URL besoek op 19 Augustus 2013.