Vlag van Chili

(Aangestuur vanaf Vlag van Chile)

Die nasionale vlag van Chili is op 18 Oktober 1817 amptelik in gebruik geneem. Die vlag vertoon twee ewe hoë horisontale bane in wit bo en rooi onder met ’n blou vierkant in die skildhoek waarin ’n wit vyfpuntige ster is. Die Chileense vlag is in Spaans bekend as La Estrella Solitaria (Die Alleenstaande Ster).[2]

Vlag van Chili
Vlag van Chili
Vlag van Chili
Bynaam (es) La Estrella Solitaria
(af) Die Alleenstaande Ster
Gebruik Nasionale vlag en vaandel Nasionale vlag en vaandel
Verhouding 2:3
Goedgekeur 18 Oktober 1817[1]
Ontwerp Twee ewe hoë horisontale bane in wit bo en rooi onder met ’n blou vierkant in die skildhoek waarin ’n wit vyfpuntige ster is.
Ontwerp deur José Ignacio Zenteno of Gregorio de Andia y Varela
Wisselvormvlag van Chili
Wisselvormvlag van Chili
Gebruik Vlootvaandel Vlootvaandel
Verhouding 1:1
Ontwerp ’n blou vierkant waarin ’n wit vyfpuntige ster is.

Dit het ’n verhouding van 2:3 en is horisontaal verdeel in twee bane van gelyke grotte waarvan die onderste rooi is. Die boonste deel is verder verdeel in ’n blou vierkant met ’n enkele gesentreerde wit ster en ’n wit reghoek met ’n verhouding van 1:2.

Die ster verteenwoordig dalk ’n gids tot vordering en eer, terwyl volgens ander interpretasies die ster onafhanklikheid voorstel; blou verteenwoordig die hemel en die Stille Oseaan, wit is vir die sneeubedekte Andes en rooi staan vir die bloed wat op pad na onafhanklikheid gevloei het.[3]

Volgens die epiese gedig La Araucana is die kleure ontleen van die vlag wat deur die Mapuche tydens die Arauco-oorlog gehys is. Die Vlagdag word jaarliks op 9 Julie gehou om die 77 soldate wat tydens die Slag van Concepción in 1882 gesterf het te gedenk.

Simboliek wysig

Die ster verteenwoordig ’n begeleiding na vooruitgang en eer, blou stel die lug en die Stille Oseaan voor, wit stel die sneeubedekte Andesgebergtes voor en rooi stel die bloed voor wat gevloei het in die stryd om onafhanklikheid.[3]

Ontwerp wysig

Die samestelling van die Chileense vlag is amptelik vasgestel in die Opperste Bevel No. 1,534 van die Ministerie van Binnelandse Sake wat in 1967 uitgevaardig is oor die gebruik van die nasionale embleme. Vorige wetgewing en regulasies is in hierdie wet saamgevat. (Ander wette sluit in Wet No. 2,597 van 1 Januarie 1912 wat verband hou met die kleure en verhouding van die nasionale vlag, die presidensiële serp en rosette of kokarde en Opperste Bevel No. 5808 van die Ministerie van Binnelandse Sake van 26 Augustus 1927 waarin die grootte van die nasionale vlag vir binnenshuis gebruik en openbare kantore vasgestel is.) Volgens die bevel is die verhouding tussen die hoogte en breedte van die vlag 2:3 en dit is horisontaal verdeel in twee ewe hoë bane. Die onderste baan is rooi van kleur en die boonste baan is verdeel in ’n blou vierkant (in die skildhoek) en ’n wit reghoek waarvan die verhouding 1:2 is. Die ster is geleë in die middel van die skildhoek en word saamgestel op ’n sirkel waarvan die deursnee die helfte van een die kante van die skildhoek is.

 
Konstruksietekening

Kleure wysig

Die kleurskema word hieronder gelys:

  Blou Rooi Wit
RGB 0-57-166 213-43-30 255-255-255
Heksadesimaal #0039a6 #d52b1e #FFFFFF
CMYK 100, 66, 0, 35 0, 80, 86, 16 0, 0, 0, 0

Vertoning wysig

 
Hoe die Chileense vlag horisontaal en vertikaal vertoon moet word

Volgens Chileense wetgewing word openbare vertoning van die vlag toegestaan sonder voorafkennisgewing.[4] Voor Oktober 2011 was gebruik van die vlag verbied sonder die goedkeuring van die betrokke goewerneur.[5][6]

Openbare geboue en privaat wonings moet die vlag op die Vlootdag (21 Mei), Nasionale Dag (18 September) en Weermagdag (19 September) vertoon.[6][7] Indien die vlag verkeerdelik of glad nie vertoon word gedurende hierdie dae nie, kan die persoon daarvoor verantwoordelik ’n boete opgelê word.[8]

In 2010 is ’n uitsondering gemaak gedurende die tweehonderjarige fees waar die vertoning van die vlag verplig was vir die hele September.[9]

Aan ’n paal wysig

 
Chileense vlae in Puerto Montt.

Volgens die protokol moet die vlag aan ’n wit paal gehys word. Wanneer ander vlae ook gehys word moet die ander vlae ewe groot of kleiner as die Chileense vlag wees. Die Chileense vlag moet links van die middel van die vlae hang in die geval van ’n ewe getal vlae, en in die middel wanneer daar ’n onewe getal vlae is. Dit vlag moet ook die eerste wees wat gehys word en die laaste wat gestryk word.

Vrylik hangend wysig

Die Chileense vlag kan horisontaal of vertikaal van ’n gebou of muur hang. In albei gevalle moet die skildhoek aan die aanskouer se boonste linkerhoek wees.[6]

Eerbetoon aan die vlag wysig

Artikel 22 van die Grondwet van Chili van 1980 maak dit duidelik dat alle inwoners van Chili die Chileense simbole en die land self moet respekteer. Die nasionale simbole is die vlag, die wapenskilde en die Chileense volkslied. Ooreenkomstig artikel 6 van die Chileense Wet op Staatsveiligheid (890/1975) is dit ’n oortreding om die vlag, die wapenskild, die naam van die moederland of die volkslied in die openbaar met disrespek te hanteer.

Geskiedenis wysig

Vlae voor onafhanklikheid wysig

 
Vlag wat moontlik deur Mapuche-troepe gebruik is gedurende die vroeë 18de eeuse Arauco-oorlog.

Die eerste verslae van die waarskynlike gebruik van vlae deur inheemse volkere dateer terug na die Arauco-oorlog. Die bekendste is die gebruik soos beskryf in die epiese gedig La Araucana van die laat 16de eeu. In vers XXI beskryf Alonso de Ercilla vir Talcahuano, kryger en hoofman van die Mapuche-stam wat die gebied beset het naby wat vandag die stad Talcahuano is, as die aanvoerder van embleme van blou, wit en rooi.

Twee vlae wat deur Mapuche-krygers gebruik is, is aangeteken. Hierdie beskrywings is egter eers laat in die 18de eeu gemaak sonder sekerheid oor hoe oud die vlae sou wees. Een het bestaan uit ’n vyfpuntige wit ster op ’n blou agtergrond soortgelyk aan die skildhoek van die huidige Chileense vlag, en die tweede het ’n agtpuntige wit ster in die middel van ’n blou diamant met ’n rand wat oor ’n swart agtergrond sigsag. Die tweede vlag word skynbaar vertoon deur die hoofman Lautaro in die artistieke weergawe daarvan deur die skilder Pedro Subercaseaux.[10]

In die geval van die koloniserende troepe is verskeie Spaanse vlae gebruik. Elke bataljon het sy eie vlag gehad met verskillende elemente, insluitend die heraldiese wapenskild van die koning van Spanje daarin geïnkorporeer. Een van die simbole wat baie algemeen gebruik is, was die Boergondiese Kruis, ’n getande rooi skuinskruis op ’n wit agtergrond. Die Boergondiese Kruis was een van die hoof simbole van die Spaanse Ryk oorsee en is daarom gebruik op oorlogskepe en gevoer deur die burgermag in die koloniale gebied gedurende die Spaanse kolonisering van die Amerikas.

In 1785 het Carlos III ’n eenvormige vlag vasgestel vir alle skepe van die Spaanse Armada, soortgelyk aan die huidige vlag van Spanje. Die gebruik van hierdie rooi-en-geel vlag sou in 1793 uitgebrei word na “hawestede, -kastele en -kusskanse”. Ten spyte van die vestiging van hierdie nuwe vlag is die Boergondiese Kruis steeds algemeen gebruik deur koloniale entiteite.

Vlag van die Patria Vieja (1812–1814) wysig

 
Vlag van die Patria Vieja (1812–1814). Eerste Chileense nasionale slag. Eenvoudige weergawe sonder wapenskild, gebruik deur handelskepe.
 
Vlag van Patria Vieja (1812–1814). Alternatiewe weergawe met die eerste Chileense wapenskild, Santiagokruis en omgekeerde blou en wit bane.

Met die aanvang van die Chileense Onafhanklikheidsoorlog is die Eerste Regeringsjunta op 18 September 1810 verklaar. Dit het Chili se eerste treë tot onafhanklikheid beteken. Dit was gedurende die regering van José Miguel Carrera waar die behoefte om bevryding baie steun gekry het. Die junta is nietemin in naam opgerig as ’n manier om die regering te beer gedurende die afwesigheid van Koning Ferdinand VII, sodat die regeringsimbole Spaans kon bly. Een van die eerste handelinge van die regering sou dus die implementering van nasionale simbole wees, soos ’n kenteken, wapenskild en ’n onderskeidende vlag om die patriotte uit te ken. Die eerste vlag, volgens oorlewering, is deur Javiera Carrera, suster van die regeerder, geborduur en sou op 4 Julie 1812 vir die eerste keer vertoon en gehys word tydens ’n dinee met die konsul van die Verenigde State, ene Joel Roberts Poinsett. Die geleentheid sou die viering van die Amerikaanse onafhanklikheid wees, wat vir baie Chileense pro-onafhanklikes ’n groot inspirasie was.

Die vlag is die Patria Vieja (Ou Vaderland) genoem en het drie horisontale bane in blou, wit en geel gehad. Vir sommiges het die drie bane die drie takke van die regering voorgestel, nl. die majesteit, wet en mag; vir andere het die drie kleure die eienskappe van die natuur voorgestel, nl. die lug, die besneeude Andes en die velde van goue koring. Op 30 September 1810, gedurende ’n fees in die hoofstad ter viering van die eerste regeringsjunta, is die Chileense wapenskild, ook genoem die Patria Vieja, plegtig aanvaar en in die middel van die vlag ingesluit.

Hoewel die blou-wit-geel vlag van die Patria Vieja die mees herkenbare was, is ander weergawes dikwels gebruik met die kleure in ander volgordes soos wit-blou-geel. Met ander geleenthede is die rooi Santiagokruis in die skildhoek ingesluit saam met die wapenskild in die middel van die vlag. Die kruis is afkomstig van die oorwinning van die patriotiese troepe in die Slag van El Roble waar ’n onderskeidende kenteken van die Orde van St. Jakobus, ’n belangrike simbool van Spaanse trots, onder die oorlogsbuit was.

In 1813 na die koningsgesinde inval en die uitbraak van die Onafhanklikheidsoorlog is die Spaanse simbole laat vaar en die driekleur is formeel deur die patriotiese magte aangeneem op ’n seremonie by die Plaza Mayor van Santiago. Maande later, in 1814, het Carerra politieke en militêre mag opgegee en Francisco de la Lastra is gekies as opperste leier. Die onafhanklikheidsoorlog het begin met groot verliese aan die kant van die patriotte wat uiteindelik die Verdrag van Lircay op 3 Mei 1814 onderteken het. Hierdie ooreenkoms het onder meer Spaanse soewereiniteit oor die gebied van Chili bevestig en as een van die direkte gevolge hiervan, is die koloniale vlag weer aanvaar, ten koste van die driekleur.

Nadat Carrera op 23 Julie 1814 weer aan bewind gekom het, sou die vlag van die Patria Vieja weer wapper tot met die Slag van Rancagua (1-2 Oktober) waar die oorwinning vir die koningsgesindes die regering van die patriotte beëindig het en die Reconquista (Herowering) van 1814 tot 1817 begin het en die imperiale vlag weer ingestel het. Die driekleur is vir die laaste keer in die Slag van die Papier vertoon maar sou weer gehys word in die skepe wat deur José Miguel Career in 1817 gebring is in sy veldtogte in Argentinië (1820–1821). Die Reconquista het geëindig in ’n oorwinning vir die Andesleër (Ejército de los Andes) in die Slag van Chacabuco op 12 Februarie 1817. In hierdie veldslag het die patriotiese troepe onder die kolonel van die leër geveg en die vlag van die Andesleër, geïnspireer deur die vlag van Argentinië, sonder om die blou-wit-geel vlag opnuut te aanvaar.

Vandag word die vlag van die Patria Vieja gebruik tydens vieringe van die hierdie Chileense geskiedkundige tydperk wat uitgevoer word deur die Instituto Nacional wat op 10 Augustus 1813 deur die regering van Carrera opgerig is. Die embleem wat aanvaar is as ’n simbool tydens die begin van arbeidsnajaging, is gevolglik aanvaar deur die Chileense nasionalistiese beweging. Die vlag is byvoorbeeld gebruik met ’n rooi weerligstraal daarop gesuperponeer as simbool van die Nasionale Sosialistiese Beweging van Chili tussen 1932 en 1938.

Oorgangsvlag (1817–1818) wysig

 
Oorgangsvlag (1817–1818).
 
Moontlike vlag wat gebruik is vir 'n paar dae in 1817.

Die oorwinning by die Slag van Chacabuco op 26 Mei 1817 het plek gemaak vir ’n nuwe periode bekend as die Patria Nueva (Nuwe Vaderland). ’n Nuwe vlag is daardie dag aanvaar, vandag bekend as die Oorgangsvlag (Bandera de la Transición) en word erken as die eerste nasionale vlag en die laaste vlag wat gebruik is voor die huidige vlag. Daar is destyds wyd gepubliseer dat die ontwerp van die vlag te danke was aan Juan Gregorio de Las Heras. Hierdie vlag het drie ewe hoë bane in blou, wit en rooi gehad. Die onderste rooi baan het die geel van die vlag van 1812 vervang. Die oorsprong van die vlag se kleure is gebaseer op die beskrywing van die Mapuche-troepe wat deur Alfonzo de Ercilla gegee is. Die betekenisse van hierdie kleure was gelykstaande aan dié van die Patria Vieja behalwe dat die geel deur rooi vervang is wat die bloed van baie konflikte voorgestel het.

Ten spyte van die aanvanklike entoesiasme het hierdie vlag nie amptelike wetlike erkenning verkry nie en vyf maande later verdwyn. Een rede vir die onderdrukking van die vlag was dat dit maklik verwar sou kon word met die vlag van Nederland of die driekleur van rewolusionêre Frankryk, waar die inspirasie vir die vlag vandaan gekom het. Volgens Diego Barros Arana is die Oorgangsvlag vir die laaste keer ontvou by ’n seremonie ter herdenking van die Slag van Rancagua, twee weke voor die aanvaarding van die huidige nasionale vlag. Daar is egter bespiegelinge van ’n vlag wat gebruik is na die oorgangsvlag maar voor die huidige vlag waarvan die kleure anders gerangskik sou wees en ’n ster bygevoeg sou wees, maar daar is geen duidelikheid hieroor nie en die meerderheid van Chileense historici aanvaar nie hierdie teorie nie.

Derde en huidige vlag wysig

 
’n Voorbeeld van Guñelve
 
Gedurende die Verklaring van Onafhanklikheid is die huidige vlag vir die eerste keer gehys
 
Tyd van Vlae deur die kunstenaar Ricardo Meza, geleë op die muur van die trappe na die tweede vloer van La Moneda Palace.
 
Reproduksie van die oorspronklike ontwerp.

Die ontwerp van die huidige Chileense vlag word algemeen toegeskryf aan Bernardo O’Higgins se Krygsminister, José Ignacio Zenteno en is ontwerp deur Antonio Arcos, ’n Spaanse soldaat. Historici argumenteer egter dat dit Gregorio de Andía y Varela was wat dit geteken het.

Die vlag is op 18 Oktober 1817 deur ’n regeringsbesluit amptelik gemaak[11] waarvan slegs inderekte verwysings bestaan aangesien die oorspronklike kopie nie meer bestaan nie. Dit is amptelik aangebied gedurende die Belofte van onafhanklikheid-seremonie op 12 Februarie 1818.

Die oorspronklike vlag is ontwerp volgens die Goue Verhouding, wat weerspieël word in die verhouding tussen die breedte en hoogte van die vlag en die vierkant van die skildhoek. Die ster lyk skeef in die reghoekige skildhoek en die boonste punt lyk of dit effe na die vlagpaal hel sodat die uitsteeksel die lengte van die skildhoek in die Goue Verhouding deel. Daarmee saam is die wapenskild, bekend van die oorgangsvlag en soos aanvaar in 1817, in die middel van die vlag gedruk.[12]

Die aanvaarding van die ster se opstelling dateer terug na die ster wat deur die Mapuches gebruik is. Volgens O’Higgins was die star van die vlag die Ster van Arauco. In Mapuche-ikonografie is Venus, die oggendster (in Mapudungun: Wünelfe of die verspaansde Guñelve) verteenwoordig deur die figuur van ’n oktagram ster of ’n gelaagde kruis. Die ster wat uiteindelik aanvaar is het ’n vyfpuntige ster bevat met die ontwerp van die guñelve as asterisk in die middel van die vyfpuntige ster sodat ’n kombinasie van Europese en inheemse tradisies verteenwoordig kon word.

Hierdie ontwerpe het vinnig in die vergetelheid geval weens die graad van moeilikheid van die vlag se konstruksie. Die geborduurde seël en agtpuntige asterisk het verdwyn en die ster is regop gedraai. In 1854 is die verhouding vasgestel terwyl die kleure van die vlag gehou is. Die skildhoek is as ’n vierkant gehou en die breedte-hoogte-verhouding is vasgestel op 2:3. In 1912 is die deursnee van die ster en die voorkeur van die kleure vir die presidensiële vlag en dekoratiewe kokarde vasgestel in die volgorde van blou, wit en rooi van bo na onder of van links na regs van die aanskouer.

Al hierdie reëlings sou later omgewerk word in die Opperste Dekreet No. 1534 van 1967 van die Chileense Ministerie van Binnelandse Sake gedurende die regering van Eduardo Frei Montalva. In hierdie dokument is die nasionale embleme, die wapenskild, die roset of kokarde en die presidensiële vaandel gevestig. Intussen het die Politieke Grondwet van Chili van 1980 die eerste klousule van artikel 222 vasgestel dat alle inwoners van die republiek die land en sy nasionale simbole moet respekteer.

Min gegewens van die oorspronklike ontwerp het oorgebly waarvan die waardevolste die vlag is wat gebruik is in die Onafhanklikheidsverklaring waarvan die breedte twee meter was en die hoogte net meer as twee voet. Die vlag is beskerm deur verskeie oorerflike instellings totdat dit in 1980 gesteel is deur lede van die Rewolusionêre Linkse Beweging as ’n protes teen die militêre diktatorskap onder Pinochet. Hierdie groep het die vlag gehou tot laat in 2003 toe hulle dit teruggegee het aan die Nasionale Historiese Museum waar dit vandag nog besigtig kan word.

Daar is ’n legende in Chili wat aanvoer dat die Chileense vlag die kompetisie vir die ”Mooiste Nasionale Vlag in die Wêreld” gewen het. Die mees algemene weergawe is dat die kompetisie in 1907 plaasgevind het in Blankenberge, België, aan die kus van die Oossee (sic).[13] Ander weergawes van hierdie storie lui dat dit in die 19de eeu gebeur het of dat die Chileense vlag tweede was na die vlag van Frankryk; daar is selfs variasies wat noem dat Chili se volkslied eerste was of ook, soos die vlag, tweede gekom na die Marseillaise. Die feit dat die enigste gedokumenteerde weergawe van hierdie storie basiese besonderhede foutief het (België het ’n kus aan die Noordsee, nie die Oossee nie) reflekteer nie goed op die historiese akkuraatheid van die storie nie.

Ander vlae wysig

Historiese vlae wysig

Regeringsvlae wysig

Vlae van inheemse volke wysig

Streeksvlae wysig

 
Streeksvlae in die portaal van die Nasionale Kongres van Chili. Die vlae van Arica y Parinacota en Los Ríos.

Chili is onderverdeel in 15 gebiede. Hoewel sommige streeksregerings het hul eie insinjes aangeneem het, dra dit dikwels geen toepaslikheid nie en word dit hoofsaaklik gebruik vir openbare streeksorganisasies. Die enigste uitsondering is die vlag van die gebied Magallanes en Antartica Chilena, wat deur sy inwoners aangeneem is as ’n identiteitsimbool.[14]

Die streeksvlae kan in die ingangsportaal van die Nasionale Kongres van Chili in Valparaíso gesien word. Baie munisipaliteite en stede het ook hul eie vlae.

Soortgelyke vlae wysig

Die vlag van die Amerikaanse deelstaat van Texas is soortgelyk aan die Chileense vlag. Die vlag van Texas is op 25 Januarie 1839 ontwerp en aanvaar, 28 na die aanvaarding van die Chileense vlag in 1817. Dit is wel noemenswaardig dat die Chileense vlag eers in 1912 gestandaardiseer is toe die deursnee van die ster vasgestel is. Die Chileense vlag het al verskeie interpretasies gehad as gevolg van die enkele ster en baan; dit ondersteun die idee dat die ster die unitêre staat in plaas van ’n federasie voorstel. Dit kan egter ook geargumenteer word dat die ooreenkoms van voorwerpe en kleure tussen die vlae van Texas en Chili slegs toevallig is aangesien hierdie patrone in daardie tyd algemeen was en nie noodwendig uniek tot die VSA nie.

Gedurende die Peruviaanse Onafhanklikheidsoorlog van 1822 het troepe van die Bevrydingsekspedisie van Peru (Expedición Libertadora del Perú) sowel as die Verenigde Bevrydingsleër van Peru (Ejército Unido Libertador del Perú) ’n vaandel gevoer wat soortgelyk was aan die moderne Chileense vlag, behalwe dat hul vlae drie sterre in die skildhoek gehad het. Die drie sterre het die drie nasies verteenwoordig wat eenheid gevind het in die onafhanklikheidsaak nl. die Argentynse provinsies, Chili en Peru.

Andersyds het die Chileense vlag gedien as inspirasie vir die ondersteuners van die Kubaanse onafhanklikheid aan die begin van die Tienjarige Oorlog in die sogenaamde Oorlogskreet van Yara ((es) Grito de Yara) in 1868. Die leier van hierdie rewolusie, Carlos Manuel de Céspedes, is geïnspireer om die eerste Kubaanse vlag genaamd La Demajagua te ontwerp ter ere aan die plek waar die opstand begin het. Die twee grootste verskille is dat die rooi en blou kleure omgeruil is en dat die skildhoek tot in die middel van die vlag se breedte strek.

Céspedes sou geïnspireer gewees het deur die Chileense vlag sodat die pogings van Benjamín Vicuña Mackenna om namens Chili onafhanklikheid vir Kuba te verkry na die oorwinning oor Spanje in die Chincha-eilandoorlog , geëer kon word.[15] Volgens Céspedes se seun het sy vader “ ’n nuwe vlag voorgestel wat dieselfde kleure as dié van Carreras en O’Higgins en wat hom sou onderskei deur die plasing van daardie kleure.”[16] Die vlag was egter nie werklik suksesvol nie en ’n vroeëre ontwerp sou uiteindelik die vlag van Kuba word.

Die eerste vlag ban die Gekonfedereerde State van Amerika, bekend as die Sterre en Bane, is ietwat soortgelyk aan die vlag van Chili.

Die vlag van Liberië wat in 1847 aanvaar is, sluit ook ’n enkele ster in die skildhoek in maar dit het veelvuldige horisontale bane soortgelyk aan die Amerikaanse vlag.

Die vlag van Malacca, ’n deelstaat in Maleisië, is soortgelyk, met dieselfde kleure (buiten die geel sekelmaan en ster) en ’n soortgelyke skildhoekontwerp. Die kleurvolgorde en verhouding is ook verskillend.

Die deelstaat Amazonas in Brasilië het in 1982 ’n soortgelyke vlag aangeneem. Die vlag het egter ook ’n verlengde skildhoek en heelwat sterre.

Verwysings wysig

  1. "Chili" (in Engels). Flags of the World. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Maart 2019. Besoek op 21 Mei 2019.
  2. (es) Claudio Navarro. "Símbolos: La Bandera". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2008. Besoek op 8 Junie 2008. {{cite web}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  3. 3,0 3,1 "Chili". CIA World Factbook (in Engels). Central Intelligence Agency. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Mei 2020. Besoek op 21 Mei 2019.
  4. "Wet 20,537" (in Spaans). Nasionale Kongres van Chili. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2020.
  5. "Artikel 4, afdeling f, Wet 19,175" (in Spaans). Nasionale Kongres van Chili. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Junie 2017.
  6. 6,0 6,1 6,2 "Opperste Dekreet Nº 1534 van 1967 van die Ministerie van Binnelandse Sake" (in Spaans). Nasionale Kongres van Chili. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Junie 2020. Besoek op 1 Augustus 2011.
  7. "Wetsdekreet Nº 22 van 1959 van die Ministerie van Finansies" (in Spaans). Nasionale Kongres van Chili. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Junie 2017. Besoek op 1 Augustus 2011.
  8. "Moontlike verpligting vir die vertoon van die vlag op 21 Mei" (in Spaans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019.
  9. "Dekreet 2850 Vrygestel van 24 Augustus 2010" (in Spaans). Chileense Ministerie van Binnelandse Sake. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Junie 2017.
  10. (es) "Virtuele tydskrif van kontemporêre kuns en opkomende tendense". Escaner Cultural. Besoek op 22 April 2010.
  11. Soublette, Gastón (1984). "Geskiedenis van die Chileense Nasionale Embleme. Feite, mites, foute en besprekings oor die Nasionale Simbole" (in Spaans). soberaniachile. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2016. Besoek op 24 Februarie 2013.
  12. Soublette, Gastón (1984). "Die ster van Chili" (in Spaans). Ediciones Universitarias de Valparaíso. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 September 2009. Besoek op 24 Februarie 2013.
  13. (es) "Chileense vlag wen internasionale kompetisie". 6 Oktober 1907. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Augustus 2007. Besoek op 30 Augustus 2007.
  14. Suárez Pemjean, Rodrigo. "Mateo Martinic en Francisco Coloane: die konstruksie van 'n streeksidentiteit in Magallanes" (in Spaans). Universidad de Chile. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Junie 2007. Besoek op 22 September 2010.
  15. "Chili en die onafhanklikheid van Kuba II" (in Spaans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 April 2008. Besoek op 26 Februarie 2013.
  16. (es) Céspedes, Carlos Manuel de (1929). Die vlae van Yara en Bayamo. Paris. stel jou 'n nuwe vlag voor wat dieselfde kleure en vorm voer as dié van de Carreras [sic] en O'Higgins maar wat hom onderskei deur die kleure anders te plaas{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link)

Bronne wysig

Eksterne skakels wysig

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.