Vlugtigheid (planetologie)

Vlugtigheid verwys in planetologie na die groep chemiese elemente en samestellings met ’n lae kookpunt wat met planete en mane se kors en atmosfeer verbind word. Voorbeelde sluit in stikstof, water, koolstofdioksied, ammoniak, waterstof, metaan en swaeldioksied. In astrogeologie beslaan hierdie samestellings in hul vastestoftoestand dikwels groot dele van die kors van mane en dwergplanete.

’n Model van die binnekant van Jupiter met ’n rotsagtige kern en ’n diep laag metallieke waterstof.

In teenstelling met vlugtige stowwe is elemente en samestellings met ’n hoë kookpunt bekend as vuurvaste stowwe.[1]

Wetenskaplikes klassifiseer dikwels vlugtige stowwe met uiters lae smeltpunte, soos waterstof en helium, as gasse (soos in die term "gasplaneet"), terwyl dié met smeltpunte bo sowat 100 K (-173 °C) yse genoem word. Die terme "gas" en "ys" kan in hierdie konteks toegepas word op samestellings wat óf vaste stowwe óf vloeistowwe óf gasse is. Jupiter en Saturnus is daarvolgens gasreuse en Uranus en Neptunus ysreuse, selfs al is die groot meerderheid van die "gas" en "ys" in hul binnekant ’n warm, digte vloeistof wat al hoe digter word hoe nader aan die kern van die planeet hulle voorkom.

Die Maan het baie min vlugtige stowwe: Sy kors bevat suurstof wat chemies verbind is in die rotse (soos in silikate), maar onbeduidende hoeveelhede waterstof, stikstof en koolstof.

Verwysings wysig

  1. "Glossary". Planetary Science Research Discoveries (in Engels). Januarie 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Desember 2019. Besoek op 28 Augustus 2008.

Eksterne skakels wysig