Afrikatyd
Afrikatyd is die siening van 'n kulturele geneigdheid in Afrika vir 'n ontspanne houding jeens tyd. Dit word soms in 'n neerhalende konteks gebruik vir die ongeërgdheid rakende afsprake, vergaderings en byeenkomste. [1] Hierdie woord omskryf ook soms die tydsame en ontspanne en ligter geskeduleerde lewenswyse bevind in die meeste Afrikalande, wat in teenstelling is met die meer klokslag bestaan in die Westerse lande.[2] As sodanig is daar 'n soortgelyke tydoriëntering in sekere ander nie-Westerse kulture.
Aspekte van Afrikatyd
wysigAfrikakulture word dikwels omskryf as "veeltydig" (polikronies),[3][4] wat kortom beteken dat mense daartoe geneig is om vele take op 'n slag te doen, eerder as in 'n streng volgorde. Persoonlike wisselwerking en verhoudings word ook op hierdie manier hanteer (dit is nie ongewoon om met meer as een persoon gelyk te praat nie[5]). Miskien is dit om hierdie rede dat onder Afrikatyd Afrika se"emosionele tydbewustheid" teenoor die Westerse "meganiese tydbewustheid" vergelyk word.[6]
Kritiek en uitbeelding
wysigSelfkritiek
wysigDie Afrikatyd-konsep het al onder kritiek deurgeloop. Volgens 'n Ghanese skrywer is
|
Een van die hoofredes vir die voortslepende onderontwikkeling in ons land is ons ongeërgde houding teenoor tyd en die behoefte aan stiptelikheid in alle lewensaspekte. Die stiptelikheidsprobleem het so endemies geword dat laatkommery by enige funksie aanvaar en verklaar word as "Afrikatyd".[7] |
|
In Oktober 2007 is 'n Ivoriaanse veldtog van stapel gestuur teen Afrikatyd. Dit is ondersteun deur President Laurent Gbagbo. Hierdie byeenkoms, bekend as "Aand van Stiptelikheid" het aandag onder die internasionale media getrek; dit is gehou in Abidjan om sakemanne en staatsamptenare te vereer wat gereeld betyds is. Die leuse van die veldtog is: "Afrikatyd vermoor Afrika - kom ons bestry dit." Reuters berig die "organiseerders hoop om die bewustheid te verhoog hoe kroniese afwesigheid/afgestelde afsprake, vergaderings of selfs busse wat laat kom die winsgewendheid in 'n streek afplat." Die wenner van 2007, regsadviseur Narcisse Aka, wat 'n $60 000-villa vir sy stiptelikheid losgeslaan het, "is so buitengewoon stiptelik dat sy kollegas hom Mr. White Man's Time noem".[8]
Uitbeelding
wysigDie kontras tussen Afrikatyd en Westerse tyd word uitgebeeld in die bekroonde kortfilm Binta and the Great Idea. Die hoofkarakter, 'n visser uit 'n Senegalese dorpie, begryp nie die nuwe idees uit Europa wat sy vriend saamgebring het nie; die idees word uitgebeeld deur 'n Switserse polshorlosie, wat soms om een of ander rede onverklaarbaar tot die genot van die vriend lui. Die visser baan die weg verby etlike amptenare oop met sy idee, wat op die ou end felle kritiek is teen die Westerse kultuur se obsessie met doeltreffendheid en vooruitgang.
Verwysings
wysig- ↑ "Can Africa keep time?" (in Engels). BBC News. 28 Oktober 2003. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 September 2019. Besoek op 18 Februarie 2008.
- ↑ "Backdrop of poverty to a wealth of nations". The Daily Telegraph. 26 Augustus 2002. Besoek op 18 Februarie 2008.[dooie skakel]
- ↑ "International Community Resources: Cultural Differences," Iowa State University Geargiveer 9 Februarie 2014 op Wayback Machine, accessed 2010-1-30]
- ↑ Solomon, Charlene, and Michael S. Schellalse. 2009. Managing Across Cultures: The 7 Keys to Doing Business with a Global Mindset, p. 174, accessed 2010-1-30
- ↑ Solomon, Charlene, and Michael S. Schellalse. 2009. Managing Across Cultures: The 7 Keys to Doing Business with a Global Mindset, p. 174, besoek 2010-1-30
- ↑ Hamminga, Bert "The Western versus the African Time Concept," besoek 2010-1-30 (this webpage article appears to be the author's synopsis of a discussion of the subject of time in John S. Mbiti's African Religions and Philosophy, London: Heinemann 1969)
- ↑ "Progress and punctuality". Ghanaian Chronicle. Asia Africa Intelligence Wire. 17 Mei 2004. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 September 2012. Besoek op 18 Februarie 2008.
- ↑ Murphy, Peter. "Gives new meaning to getting a house 'on time.'" October 8, 2007.