Alexis Retief
Alexis Retief is ’n sielkundige en mede-ontwikkelaar van die Complexity Navigation Test (die CNT-toets). Hy is ook Afrikaanse kortverhaalskrywer. Sy pa is Daan Retief, bekende rolprentregisseur en skrywer.
Lewe en werk wysig
Alexis Ignatius Retief is op Sondag 16 Februarie 1958 in Durban gebore as die oudste seun en een van twee kinders van Daan (Daniël Arnoldus) Retief, die bekende rolprent-regisseur en skrywer, en Tertia Prinsloo. Sy broer is Daan André. Wanneer hy sowat twee jaar oud is, verhuis die gesin na Johannesburg, waar hulle aanvanklik ’n huis in Mondeor huur en later na Randburg trek. Hy word groot in Johannesburg en gaan skool aan die Laerskool Unika in Randburg en die Hoërskool Randburg, waar hy in 1975 matrikuleer. Vanaf Julie 1976 tot Desember 1977 doen hy sy verpligte militêre diensplig. In 1978 skryf hy in by die Randse Afrikaanse Universiteit, waar hy in 1980 ’n B.A.-graad met lof behaal met hoofvakke Sielkunde, Engels en Filosofie. In 1981 behaal hy die Honneursgrade in Sielkunde en Filosofie, ook met lof. In 1982 skryf hy in vir sy meestersgraad en doen in 1983 ’n jaar lank internskap in ’n geesteshospitaal. Hierna voltooi hy in 1984 die M.A.-graad in Kliniese Sielkunde met ’n verhandeling oor “’n Analise van sentraal-teoretiese konstrukte in enkele psigoterapeutiese oriëntasies” en staan hierna in voltydse praktyk as ’n sielkundige. In 1988 verwerf hy die D.Phil.-graad in Sielkunde met ’n proefskrif oor “The epistemic status of psychological theories”.
Later sluit hy aan by die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing (RGN) en word hoof van die afdeling Omgewingsielkunde. Wanneer hy by die Randse Afrikaanse Universiteit aansluit, word hy aangestel as professor in Sielkunde. Hy verwerf bekendheid wanneer hy saam met kollegas in die negentigerjare die (Complexity Navigation Test) ontwikkel, wat ’n sielkundige toets is om vas te stel hoe individue die kompleksiteit van probleemoplossing benader. Die toets word geregistreer deur die Health Professions Council van Suid-Afrika en kan slegs deur gekwalifiseerde sielkundiges toegepas word. Verder skryf hy ook die boek “Method and theory in cross-cultural psychological assessment”, die boek “Psychology in context: Cross-cultural research trends in South Africa” saam met K.F. Mauer en “Group areas as a form of human territorial behaviour” saam met Erica Kelbrick. Benewens skryf en skilder beoefen hy fotografie in sy vrye tyd en doen ook deeltydse televisie-oorklanking en speel in radioverhale. Hy is ook deeltydse akteur in televisie-vervolgverhale en speel as jong seun in rolprente, onder andere in “Lied in my hart” en “Pikkie”. Saam met die musikant Marius Nel skryf hy lirieke vir liedjies soos “Stasie”, “Is daar ’n plek” en “Iets wat pla”, wat deur die groep Die Bywoners op die CD “Lang paaie verder” vrygestel word. Hy emigreer vroeg in die 21ste eeu na Australië.
Skryfwerk wysig
Reeds vroeg in sy tienerjare begin hy skryf en voltooi die kortverhaal “Die bang man” (wat feitlik net so in sy debuutbundel verskyn) reeds in standerd nege. In 1979 ontvang hy ’n aanmoedigingsprys in die prosawedstryd uitgeskryf deur die Departement vir Nasionale Opvoeding vir sy manuskrip “Kortverhale”. Van sy kortverhale verskyn ook in tydskrifte soos Stet. Hy eksperimenteer in sy skryfwerk met perspektiefverskuiwings en fokus merendeels op eensame karakters. Sy debuut is met die bundel[1] “Stad”. Hierin is die stad nie net die geografiese ruimte nie, maar word dit ’n bestaansruimte en simbool van die leegheid, banaliteit en geweld wat die moderne mens teister.
Kort hierna verskyn sy opvolgbundel [2]“Familie”. Soos in sy debuutbundel is vrees hier telkens aanwesig onder die oppervlakte van die werklikheid wat geskilder word, met die dood ’n deurlopende realiteit. Die titel vind weerklank in die bundel deurdat die ek-verteller verskeie afsonderlike besoeke aan bloedverwante bring, wat dan inleidend is tot die rampe wat die verhale kenmerk. In “Voog” is die gebruik van suggestie treffend. Die pornofotograaf oom het ’n bloedskandelike verhouding met die verteller se suster en die verhouding eindig met haar dood. Hierdie feite word egter op ontstellende wyse net gesuggereer. Eindelik is dit die motto voorin die boek wat die bundel se onderliggende besef is, naamlik “bloed is dikker as water”.
Die bundel “Die mense wat nooit vergeet het nie”,[3] word in 1989 deur die sensuurwetgewing beïnvloed wanneer ’n beperking op die verspreiding daarvan gelê word, vermoedelik oor die verhaal “Ek en my ghoffel”, wat ’n homoseksuele verhouding as tema het. Die titelverhaal is ’n hoogtepunt met sy beskrywing van hoe ’n lewendige geheue oor die kleinste detail van elke werklike of vermeende onreg die menslike gees uitdor. Die bundel bevat hoofsaaklik buitestaanders, wat geknel is deur herinneringe van die verlede. In die proses word die konflik tussen die hart en verstand sentraal, met uitbeelding van hoe die mens nooit werklik kan ontsnap van gevoelens nie, ongeag wat die nugter verstand hulle wil wysmaak.
Die kortverhaal “Katlehong” (wat nie in een van bogenoemde bundels verskyn nie) word opgeneem in die versamelbundel “Forces’ favourites”. Hierdie ontstellende verhaal vertel van ’n soldaat tydens die grensoorlog se eerste kennismaking met die werklikheid van die lewe van die swart mense in die townships onder apartheid, wat sy perspektief op sy eie land onherroeplik verander. Sy kortverhale word ook in ander versamelbundels opgeneem, insluitende “Die Afrikaanse kortverhaalboek” saamgestel deur Abraham H. de Vries en “Vuurslag” en “Wisselstroom” onder redaksie van Hennie Aucamp.
Publikasies wysig
| Jaar | Publikasies |
|---|---|
| Fiksie | |
| 1982 | Stad |
| Familie | |
| 1986 | Die mense wat nooit vergeet het nie |
| Nie-fiksie | |
| 1987 | Psychology in context: Cross-cultural research trends in South Africa (saam met K.F. Mauer) |
| 1988 | Method and theory in cross-cultural psychological assessment |
| 1990 | Group areas as a form of human territorial behaviour (saam met Erica Kelbrick) |
Bronnelys wysig
Boeke wysig
- De Vries, Abraham H.: “Kortom 2”. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe 1989.
- Kannemeyer, J.C.: “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004”. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe. 2005.
Tydskrifte en koerante wysig
- Anoniem: “Niemann wen prys”. “Die Burger”. 19 April 1979
- Anoniem: “Vars bloed in literêre are”. “Hoofstad”. 6 Desember 1982
- Le Roux, André: “Beperking gelê op Retief-boek”. “Die Burger”. 30 Mei 1989
- Retief, Alexis: “Moeilike keuse na dié resensie”. “Rapport”. 25 Januarie 1987
Internet wysig
- Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1989/09/01/9/2.html
- CDBaby: http://www.cdbaby.com/cd/diebywoners
- Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Retief,_Alexis
- Imdb: http://www.imdb.com/name/nm5385723/
- Workinfo: http://www.workinfo.com/free/downloads/506.htm Geargiveer 15 Januarie 2010 op Wayback Machine
Ongepubliseerde dokumente wysig
- Retief, Alexis: “Lewenskets”. Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN). Bloemfontein.