Angina pectoris
Angina pectoris (borskaspyn) is 'n drukkende, swaar gevoel en/of pyn in die middel van die bors wat ontstaan as die hartspier nie voldoende bloed kry om sy werk te doen nie. Dit word meestal deur die vernouing van die kroonslagare veroorsaak, dikwels in kombinasie met liggaamlike inspanning of emosie wat die hart vinniger laat klop, en dus meer suurstof benodig. Soos die behoefte aan suurstof verlaag, sal die kondisie verdwyn.
Angina pectoris | ||
Klassifikasie en eksterne bronne | ||
ICD-10 | I20 | |
ICD-9 | 413 | |
DiseasesDB | 8695 | |
MedlinePlus | 000198 000201 | |
eMedicine | med/133 | |
MeSH | D000787 | |
Mediese waarskuwing |
Die pyn wat ontstaan as 'n kroonslagaar skielik deur 'n bloedklont verstop raak, is soortgelyk aan dié van angina, maar is gewoonlik hewiger en hou langer aan. Daarteenoor sal die volledige afsluiting van 'n bloedvat tot 'n hartaanval lei.
Angina kan beheer word deur inspanning te verminder, of deur medikasie te gebruik wat die bloedvate wyer maak (tipiese angina verdwyn byvoorbeeld na die toediening van nitrogliserien). Die verlaging van bloeddruk help ook om die hoeveelheid werk wat die hart moet verrig te verlaag, en het 'n positiewe effek op die kondisie.
Die kans om angina te ontwikkel vergroot as 'n persoon rook, oorgewig is, of aan hoë bloeddruk ly. Ander bydraende faktore is suikersiekte, hoë cholesterol en 'n familiegeskiedenis van mense wat op 'n jong ouderdom (voor 60) hartverwante siektes onder lede het.
Met suikersiekte (diabetes mellitus), in besonder, gebeur dit soms dat die pasiënt nie enige pyn voel nie, terwyl daar 'n ernstige suurstoftekort in die hartspier bestaan. Vroue kla dikwels oor benoudheid na inspanning, of 'n gevoel van duiseligheid in plaas van die tipiese pyn op die bors.
Die kondisie kan gewoonlik met 'n elektrokardiogram (EKG) gediagnoseer word terwyl die pasiënt die simptome ondervind. 'n Normale EKG is egter nie altyd bepalend nie. As daar twyfel bestaan kan 'n inspanningstoets (byvoorbeeld op 'n oefenfiets) uitgevoer word. Beelde van die kroonslagare kan ook met behulp van 'n CT-skandering bekom word.