'n Apparatsjik (Russies: аппара́тчик, Russiese fonetiese uitspraak: ɐpɐˈratɕɪk) was 'n voltydse, professionele funksionaris van die Kommunistiese Party van die Sowjetunie of die Sowjetregeringsapparatus (аппарат, apparat), dus iemand wat 'n posisie van burokratiese of politieke verantwoordelikheid beklee het, met die uitsondering van die hoër range van bestuur genaamd nomenklatura. James H. Billington beskryf 'n apparatsjik as "a man not of grand plans, but of a hundred carefully executed details." [1] Die term word dikwels as neerhalend beskou, met negatiewe konnotasies in terme van die kwaliteit, bekwaamheid en houding van die persoon wat beskryf word. [2]

Lede van die apparat (apparatsjiks of apparatsjiki) is gereeld oorgeplaas tussen verskillende gebiede van verantwoordelikheid, gewoonlik met min of geen werklike opleiding vir hulle nuwe verantwoordelikhede nie. Derhalwe was die term apparatsjik of "agent van die apparatus", gewoonlik die beste beskrywing van die persoon se beroep. [3] Nie alle apparatsjiks het lewenslange poste beklee nie. Baie het eers in hul middeljare die poste betree.[4] Hulle het verskeie voordele ontvang, insluitend gratis vakansies, etes en verblyf. [5] Vandag word die term apparatsjik ook in ander kontekste gebruik as dié van die Sowjetunie of kommunistiese lande.

Verwysings wysig

  1. James H. Billington, Fire in the minds of men, Transaction Publishers, 1999, p. 455, ISBN 0-7658-0471-9, ISBN 978-0-7658-0471-6
  2. Raymond Pearson, The rise and fall of the Soviet Empire, Palgrave Macmillan, p. xx, 1998, ISBN 0-312-17407-1
  3. Roland Huntford, The new totalitarians, Hoofstuk 7 "The Rule of the Apparatchiks," Stein and Day, 1972, p. 135, ISBN 0-8128-1408-8, ISBN 978-0-8128-1408-8.
  4. David Stuart Lane, Cameron Ross, The transition from communism to capitalism: ruling elites from Gorbachev to Yeltsin, Palgrave Macmillan, 1999, p. 25-26, ISBN 0-312-21612-2, ISBN 978-0-312-21612-2
  5. "The Elite and Their Privileges in the Soviet Union". The Elite and Their Privileges in the Soviet Union |Communist Crimes (in Engels). Besoek op 24 November 2020.

Verdere leeswerk wysig

  • Zbigniew Brzezinski, Samuel P. Huntington, Political power: USA/USSR, Viking Press, 1964, p. 142, 150, 172.

Eksterne skakels wysig