Die Agterhuis

bekende dagboek van 'n 13-jarige Nederlandse Joodse meisie wat wegkruip vir die Nazi's om van die Holocaust te ontsnap

Die Agterhuis (Nederlands: Het Achterhuis) is 'n versameling dagboekbriewe deur Anne Frank (1929-1945) wat vir die eerste keer gepubliseer is op 25 Junie 1947. Dit is vernoem na die skuilplek Het Achterhuis aan die Prinsengracht in Amsterdam en is die verhaal van 'n jong Joodse meisie wat tydens die Tweede Wêreldoorlog probeer het om die Sjoa te ontsnap deur te gaan wegkruip. Dit is een van die mees gelese boeke wêreldwyd.[1] Sedert 2009 is Anne se dagboek op die UNESCO-wêrelderfenislys vir dokumente. Die boek is nie 'n letterlike voorstelling van die hele dagboek nie, verskeie verwerkings is gepubliseer.

Eerste uitgawe in1947.

Geskiedenis wysig

"Ik weet dat ik kan schrijven. Een paar verhaaltjes zijn goed, m'n Achterhuisbeschrijvingen humoristisch, veel uit m'n dagboek spreekt, maar... of ik werkelijk talent heb, dat staat nog te bezien." — Anne Frank, Het Achterhuis, 5 April 1944

Anne Frank ontvang 'n rooi geruite dagboek van haar ouers vir haar dertiende verjaardag (12 Junie 1942). Van daardie oomblik af sal sy, al is dit met tussenposes, haar gedagtes en ervarings daarin beskryf. Anne noem haar dagboek "Kitty", omdat sy 'n vriendin mis aan wie sy al haar geheime kan vertel.

Die frekwensie van die skryf neem toe wanneer sy op 6 Julie, skaars ’n maand later, moet gaan wegkruip. In haar dagboek skryf Anne oor die alledaagse lewe in die agterhuis, byvoorbeeld oor die vrees om ontdek te word en hoe moeilik dit is om bedags absoluut stil te wees en nooit buite te kan gaan nie. Weens die gewoel van die agterhuis en die konstante nabyheid van almal, neem spanning ook toe. Veral die verhouding met haar ma, wat baie onstuimig is, en haar ontluikende gevoelens vir een van die ander mense wat wegkruip, Peter van Pels, vorm 'n belangrike basis vir die dagboekbriewe. Anne betree ook stadig puberteit, wat beteken dat sy ook anders na haar seksualiteit begin kyk.

Minister van Onderwys, Kuns en Wetenskappe Gerrit Bolkestein doen op 28 Maart 1944 'n beroep op Radio Oranje om alle dagboeke soveel as moontlik te hou vir oorlogsdokumentasie, die latere basis vir die Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD).[2] Dit het daartoe gelei dat Anne Frank haar dagboek vir publikasie herskryf het. Sy het haar dagboekinskrywings vir 'n publikasieweergawe gebruik. Sy kon nie hierdie publikasieweergawe (weergawe B) voltooi nie en die oorspronklike weergawe (weergawe A) is vir 'n hele jaar nie bewaar nie (vanaf 6 Desember 1942- 21 Desember 1943).

Die Frank-gesin word saam met die Duits-Joodse Van Pels-gesin (in die dagboek Van Daan) en die Duits-Joodse tandarts Fritz Pfeffer (in die dagboek mnr. Dussel) deur die Grüne Polizei gearresteer en na die konsentrasiekamp Westerbork geneem.

Onder die persoonlike besittings van die families word die dagboek op die vloer van die agterhuis gevind deur Miep Gies (genoem Miep van Santen in die dagboek) en Bep Voskuijl (genoem Elli Vossen in die dagboek), twee van die mense wat die wegkruipers versorg het. Omdat Anne se lot op daardie stadium nog nie seker is nie, hou Miep die dagboek sorgvuldig in haar lessenaarlaai.

Ná die oorlog blyk dit dat Anne, soos haar ma, suster, die Van Pels-gesin en Fritz Pfeffer, nie die konsentrasiekampe oorleef het nie. Net Otto Frank, Anne se pa, oorleef die gruwels van die kampe.

Verwysings wysig