Die Dood van Sokrates
Die Dood van Sokrates (Frans: La Mort de Socrate) is ’n olieverfskildery van 1787 deur die Franse skilder Jacques-Louis David. Soos baie van sy werk uit dié dekade is die onderwerp van die skildery ’n klassieke tema, in dié geval die verhaal van die teregstelling van Sokrates, soos vertel deur Plato in sy Phaedo.[1][2] In die storie word Sokrates skuldig bevind aan die korrupsie van die jeug van Athene en die bekendstelling van vreemde gode. Hy word tot die dood veroordeel deur die drink van gif. Eerder as om te vlug, gebruik Sokrates die geleentheid as ’n laaste les vir sy studente, en hy gaan sy dood kalm tegemoet.[3]
| Die Dood van Sokrates | |
|---|---|
 | |
| Kunstenaar | Jacques-Louis David |
| Jaar | 1787 |
| Soort | Olieverfskildery |
| Grootte | 129,5 × 196,2 cm |
| Museum | Metropolitan Museum of Art, New York |
Op die skildery sit ’n ou man in ’n wit kleed regop op ’n bed, met sy een hand oor ’n beker en die ander hand in die lug. Hy word omring deur ander mans van verskeie ouderdomme, van wie die meeste ontsteld lyk, anders as die ou man. Die jong man wat vir hom die beker aangee, kyk weg en staan met sy vry hand oor sy gesig. Nog ’n jong man hou die ou man se been vas. ’n Ou man sit aan die voetenent van die bed; hy sit vooroor gebuig en kyk na sy skoot. Links op die skildery is daar ’n boog in die muur, met nog mense op die agtergrond.
Die skildery
wysigHoewel David ’n kenner van die onderwerp geraadpleeg het, bevat die skildery baie historiese onakkuraathede. Hy het baie karakters, onder andere Sokrates se vrou, uitgelaat om die skildery eenvoudiger te maak. Hy het egter vir Apollodorus ingesluit; dit is die man wat in die boog teen die muur staan. Sokrates het hom egter voor die tyd weggestuur omdat hy te openlik getreur het. David het ook die ouderdomme van die verskillende studente verkeerd gehad, insluitende dié van Plato. Plato sou ten tyde van Sokrates se dood ’n jong man gewees het, maar op die skildery is hy die ou man aan die voetenent van die bed. Selfs Sokrates se gesig lyk anders as op die klassieke borsbeeld wat beskou word as die ideale verwysingsportret van hom.[3]
David gebruik kleur om die emosie te beklemtoon. Die skakerings van rooi is dowwer aan die buitekant en word helderder na binne, waar dit ’n hoogtepunt bereik in die rooi kleed van die man wat die beker gif vashou. Die enigste twee kalm mans, Sokrates en Plato, is in wit en grys geklee.
David het die skildery op twee plekke geteken – sy volle naam onder die man wat Sokrates se been vashou, Crito, en sy voorletters onder Plato. Daarmee gee hy erkenning aan Plato om te wys die storie kom van hom af en uit erkenning vir die inspirasie vir die skildery. Sy naam onder die ander man wys dit is die karakter waarmee hy hom die beste identifiseer. Dit kan wees omdat Crito Sokrates se been vashou; so het David gewys hy klou vas aan die morele waardes wat Sokrates verteenwoordig.[2]
Verwysings
wysigBronne
wysig- De Nanteuil, Luc. Jacques-Louis David. New York: Harry N. Abrams, Inc., 1990.
- Lajer-Burcharth, Ewa. Necklines: The Art of Jacques-Louis David after the Terror. New Haven: Yale, 1999.
- Plato, Eva T. H. Brann, Peter Kalkavage, Eric Salem. Phaedo. Focus Publishing/R. Pullins: Bloomington,1998.
Eksterne skakels
wysig- The Death of Socrates Geargiveer 16 September 2012 op Wayback Machine by Google Art Project
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Die Dood van Sokrates.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
