Diepaartrombose

vorming van ’n bloedklont (trombose) in ’n diep aar, veral in die bene

Diepaartrombose (DAT; ook soms ekonomieseklas-sindroom genoem vanweë die min spasie in dié klas op vliegtuie) is die vorming van ’n bloedklont (trombose) in ’n diep aar, veral in die bene. Niespesifieke tekens sluit in pyn, ’n geswel, ’n rooi verkleuring, hitte en vergrote are na aan die oppervlak van die liggaam.

Diepaartrombose
Klassifikasie en eksterne bronne
Diepaartrombose in die regterbeen, met swelling en ’n rooi verkleuring.
Diepaartrombose in die regterbeen, met swelling en ’n rooi verkleuring.
ICD-10 I80.2
ICD-9 453.40
DiseasesDB 3498
MedlinePlus   000156
eMedicine med/2785
MeSH D020246
Mediese waarskuwing

Longembolisme, ’n komplikasie wat lewensgevaarlik kan wees, word veroorsaak deurdat ’n bloedklont loskom en na die longe vervoer word. Diepaartrombose en longembolisme kan saam ’n siekte veroorsaak bekend as aartrombo-embolisme. Posttrombotiese sindroom, nog ’n komplikasie, dra grootliks by tot die gesondheidsorgkoste van diepaartrombose. Voorkomende maatreëls vir pasiënte wat ’n groot risiko vir die siekte het, is stap, kuitoefeninge, bloedverdunningsmedikasie, aspirien en drukkouse.

Tekens en simptome

wysig

In 1856 het die Duitse patoloog Rudolf Virchow voorgestel drie prosesse speel saam om aartrombose te bevorder: ’n stadige bloedvloei, ’n hoër risiko van bloedklontvorming en veranderings aan die bloedvatwande. Diepaartrombose begin gewoonlik in die kleppe van die kuit-are, waar daar min suurstof in die bloed is. Verskeie mediese toestande verhoog die risiko vir DAT, onder meer kanker, trauma en antifosfolipidesindroom. Ander risikofaktore sluit in ’n hoë ouderdom, chirurgie, immobiliteit (soos met bedrus, gipsverbande en om op lang vlugte te sit), die gebruik van die voorbehoedpil, swangerskap en genetiese faktore soos ’n bloedgroep anders as tipe O.

 
’n Illustrasie van ’n diepaartrombose.

Algemene tekens en simptome van DAT is pyn en gevoeligheid, swelling, hitte, ’n rooi verkleuring en ’n uitsetting van oppervlakkige are, hoewel die helfte van mense met die toestand geen simptome het nie.[1] Tekens en simptome is nie genoeg om ’n diagnose te maak nie, maar bekende risikofaktore kan help om die moontlikheid van DAT te bepaal.[2] In die meeste vermoedelike gevalle word DAT uitgeskakel ná evaluasie,[3] en simptome is meestal weens ander oorsake soos sellulitis, Baker-siste of limfo-edeem.[4]

Verwysings

wysig
  1. "What are the signs and symptoms of deep vein thrombosis?" (in Engels). National Heart, Lung, and Blood Institute. 28 Oktober 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Oktober 2014. Besoek op 15 April 2012.
  2. Scarvelis D, Wells P (2006). "Diagnosis and treatment of deep-vein thrombosis". CMAJ. 175 (9): 1087–92. doi:10.1503/cmaj.060366. PMC 1609160. PMID 17060659. [1] Geargiveer 23 September 2015 op Wayback Machine
  3. Bates SM, Jaeschke R, Stevens SM (2012). "Diagnosis of DVT: Antithrombotic therapy and prevention of thrombosis, 9th ed: American College of Chest Physicians evidence-based clinical practice guidelines". Chest. 141 (suppl 2): e351S–e418S. doi:10.1378/chest.11-2299. PMC 3278048. PMID 22315267.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  4. Hargett CW, Tapson VF (2008). "Clinical probability and D-dimer testing: How should we use them in clinical practice?". Semin Respir Crit Care Med. 29 (1): 15–24. doi:10.1055/s-2008-1047559. PMID 18302083.

Eksterne skakels

wysig