Digitale en analogiese tyd

   Hierdie artikel behoort versmelt te word met Tyd.
Maak seker om die inhoud te skuif na die bladsy wat reeds aan Wikidata gekoppel is!
Indien altwee gekoppel is, sien hier.

Galileo Galilei was ’n uitvinder wat in 1564 gebore is. Hy het gekyk hoe ’n lamp teen die plafon van die Pisa-katedraal geswaai het. Hy het die lamp se tyd met sy polsslag gemeet. Hy het besef die lamp het altyd dieselfde tyd geneem om ’n swaai van een kant na die ander te voltooi. Hy het later ’n slinger gebruik om tyd te meet.

Mense het met verloop van tyd die tyd op baie maniere gemeet. Hulle het verskillende soorte sonwysers, kerse, uurglase, waterhorlosies en slingerklokke gebruik.

Vandag weet ons hoe laat dit is deur ’n horlosie met ’n lang wyser en ’n kort wyser wat elk beweeg te gebruik. Die getalle 1 tot 12 om die horlosie wys vir ons die uur. Die kort wyser wys die uur. Ons tel die minute in 5’e om die horlosie. Die lang wyser wys die minute. Dit word ’n analooghorlosie genoem.

’n Digitale horlosie wys die tyd net met syfers en het nie wysers wat die ure en minute wys nie. Dit wys hoeveel minute sedert die laaste uur verby is. Digitale tyd word oor 24 uur gemeet. Dus is 3 nm. is 15:00 (12 ure + 3 ure). Eenuur kan 01:00 of 13:00 wees in 24-uur-tyd, afhangend of dit dag of nag is.

Tydsones

wysig

Tyd word gemeet deur na die posisie van die son te kyk. Die son is by sy hoogste punt om 12-uur in die middag. Die aarde voltooi elke 24 uur ’n rotasie op sy eie as soos dit om die son beweeg.

Wetenskaplikes het die idee gekry om die Aarde in tydsones te verdeel. Daar is 24 ure in ’n dag, so daar is 24 tydsones. Op ’n spesifieke tydstip het verskillende dele van die wêreld verskillende tye op hulle horlosies.

In Suid-Afrika is daar net een tydsone. Dus is die tyd dieselfde in alle dele van Suid-Afrika. Maar wanneer dit 12-uur in die middag in Londen is, is dit 2 nm. in Johannesburg.

Lees van tyd

wysig

Analoog

wysig
  • Horlosie met wysers.
  • Gebruik slegs 1:00 – 12:00
  • vm. – voormiddag (Middernag tot 12:00 die middag)
  • nm. – namiddag (12:00 Middag tot Middernag)

Digitaal

wysig
  • Slegs syfers
  • Gebruik 0:00 – 24:00
  • 00:00 – 12:00 (middernag tot 12:00 die middag)
  • 13:00 – 24:00 (12:00 middag tot middernag)

Omskakeling

wysig
  • 1 minuut = 60 sekondes
  • 1 uur = 60 minute
  • 24 uur = 1 dag
  • 7 dae = 1 week
  • 12 maande = 1 jaar
  • 52 weke = 1 jaar
  • 365 dae = 1 jaar
  • 366 dae = Skrikkeljaar
  • 10 Jaar = 1 dekade
  • 100 Jaar = 1 eeu
  • 1 000 Jaar = 1 millennium

Optel van tyd

wysig
  • Tel elke eenheid apart op
  • Verwerk jou antwoord na die regte eenheid
Voorbeeld 1:

2 weke 6 dae + 7 weke 10 dae

  2 weke   6  dae

+ 7 weke   10 dae

  9 weke   16 dae

Maar:   1 Week = 7 dae ; 2 weke = 14 dae

            dus 16 dae = 2 Weke en 2 dae

Dus 2 weke 6 dae + 7 weke 10 dae  = 11 Weke en 2 dae

Voorbeeld 2:

9 ure 57 minute + 10 ure 44 minute

  9   ure   57 minute

+ 10 ure   44 minute

  19 ure   101 minute

Maar:   1 uur = 60 min ; 2 ure = 120 min

            Dus 101 minute = 1 uur en 41 min

Dus 9 ure 57 minute + 10 ure 44 minute = 20 ure en 41 minute

Aftrek van tyd

wysig
  • Skryf alle eenhede onder mekaar
  • NB! Wanneer daar geleen word, moet jy die eenhede omskakel. Bv. Wanneer daar 1 week geleen word, leen ons eintlik 7 dae
Voorbeeld 1:

6 weke 2 dae -  4 weke 5 dae

Kan nie 2 dae – 5 dae nie, so moet gaan leen by weke.

Indien 1 week geleen word leen ons egter 7dae.

Dus 6 weke en 2 dae word 5 weke en 9 dae

                       5 weke    9 dae

                 -    4 weke    5 dae

                         1 week    4 dae

Voorbeeld 2:

15 ure   27 min – 8 ure   52 min

Kan nie se 27 min – 52 min. Dus moet ons gaan leen by die ure.

Belangrik: 1 uur = 60 min

Dus 15 ure 27 min word 14 ure en 87 min.

                        14 ure      87 min

                        -  8 ure      52 min

                            6 ure      35 min

Instrumente

wysig
  • Polshorlosies
  • Klokhorlosie
  • Stophorlosies

Bronne

wysig

Almal verstaan Wiskunde Graad 4 Leerderboek. 2012. Northlands: Macmillan South Africa

Almal verstaan Wiskunde Graad 5 Leerderboek. 2012. Northlands: Macmillan South Africa

Almal verstaan Wiskunde Graad 6 Leerderboek. 2012. Northlands: Macmillan South Africa

Vereniging vir Afrikaanse Wiskunde-onderwysers