Wikipedia

Dylan Thomas

Dylan Marlais Thomas (27 Oktober 1914 – 9 November 1953) [1] was 'n Walliese digter en skrywer. Hy is veral bekend om sy gedigte "Do not go gentle into that good night" en "And death shall have no dominion", die radiodrama "Under Milk Wood", en radiouitsendings soos "A Child's Christmas in Wales" en "Portrait of the Artist as a Young Dog".[2] Ten tyde van sy dood het hy 'n reputasie gehad as 'n "roistering, drunken and doomed poet".[3]

Dylan Thomas
Standbeeld van Dylan Thomas, Maritieme kwartier, Swansea
Gebore
Dylan Marlais Thomas

(1914-10-27)27 Oktober 1914
Swansea, Wallis, Verenigde Koninkryk
Sterf9 November 1953 (op 39)
Greenwich Village, New York Stad, Verenigde State
BeroepDigter en skrywer
EggenootCaitlin Thomas (née Macnamara)
Kinders3, insluitende Aeronwy Bryn Thomas

Thomas is in 1914 in Swansea, Wallis, gebore. In 1931 het hy op 16-jarige leeftyd sy skoolloopbaan opgesê en as verslaggewer vir die South Wales Daily Post begin werk. Baie van sy werke het in druk verskyn tydens sy tienerjare. In 1934 het die publikasie van sy gedig "Light breaks where no sun shines", die literêre wêreld op hol geneem. Terwyl hy in Londen gewoon het, het hy vir Caitlin Macnamara ontmoet. Hulle is in 1937 getroud, en het drie kinders gehad: Llewelyn, Aeronwy, en Colm.

Thomas is gedurende sy leeftyd as digter bewonder, hoewel hy die lewe van 'n skrywer veeleisend gevind het. Hy het begin om sy inkomste aan te vul met leestoere en radiouitsendings. In die 1940's het sy radio opnames vir die BBC die aandag van die publiek getrek, en is hy verskeie kere deur die BBC gebruik. Thomas het die eerste keer in die 1950's na die Verenigde State gereis. Sy voordragte aldaar het aan hom 'n mate van bekendheid besorg, terwyl sy onvoorspelbare gedrag en drankverbruik toegeneem het. Sy tyd in die VSA het sy reputasie verstewig, en hy het voortgegaan om werke soos "A Child's Christmas in Wales" op te neem. Gedurende sy vierde besoek aan New York in 1953 het Thomas ernstig siek geword en in 'n koma verval. Hy sterf op 9 November 1953, waarna sy liggaam teruggeneem is na Wallis. Hy is op 25 November 1953 in die St Martin's-kerkhof in Laugharne, Carmarthenshire, begrawe.

Alhoewel Thomas uitsluitlik in Engels geskryf het, word hy erken as een van die belangrikste Walliese digters van die 20ste eeu. Hy word veral onthou vir sy oorspronklike, ritmiese, vernuftige en vindingryke gebruik van woorde en beeldspraak.[4][5][6][7] Sy reputasie as een van die belangrikste en relevantste moderne digters is stewig gevestig, en hy bly een van die gewildste digters onder die publiek.[8][9]

Biografie wysig

Vormingsjare wysig

 
Dylan Thomas se geboortehuis

Thomas is in 1914 in Swansea, Wallis gebore. Sy vader, D.J. Thomas, was 'n Engelsonderwyser aan "Swansea Grammar School", en het verkies om sy seun in Engels op te voed in plaas van Wallies, die taal van sy moeder. Sy vader het ook sy liefde vir letterkunde oorgedra aan sy seun.

Thomas se passie vir die poësie en die letterkunde het vroeg reeds in sy middelbare skooljare gemanifesteer. Na enkele maande publiseer die skoolkoerant sy eerste gedig, The Song of the Mischievous Dog. Op 12-jarige leeftyd publiseer The Western Mail sy gedig His Requiem. Later het dit egter gebblyk dat die gedig plagiaat was.

Nadat hy die skool op 16-jarige leeftyd verlaat (in 1931), sluit hy aan by die The South Wales Daily Post, 'n plaaslike koerant. Daar was hy agtereenvolgens proefleser, verslaggewer en vryskut medewerker. Intussen knoop hy ook 'n vriendskap aan met die digter Vernon Watkins, met wie hy die res van sy lewe 'n literêre vriendskap sou geniet. Thomas rebelleer in die tyd ook teen die establishment: sy kleredrag is verslons, hy drink dikwels, en steur hom min aan afsprake. Dié gedrag en voorkoms stem volgens hom ooreen met die beeld wat 'n digter moet uitdra. Thomas skryf verder, en af en toe word sy gedigte gepubliseer. Aan die einde van 1933 en die begin van 1934 skryf hy ongeveer 30 gedigte waarvan 13 gebundel word. Kenmerkend van sy vroeër poësie is die gebruik van alliterasie, binnerym en sprung rhythm.

Debuut wysig

In 1934 verskyn sy eerste digbundel, 18 Poems, wat in literêre kringe byval vind. Intussen huur hy 'n kamer in Londen, waar hy sy boheemse bestaanswyse verder uitleef en ontpop as swaar drinker. Sy tweede bundel, 25 Poems, wat ook 'n groot aantal gedigte bevat uit die produktiewe periode 1933-1934, verskyn in 1936, terwyl Thomas in armoede in Londen en Wallis leef. Die terugkerende temas in sy poësie is die lewe, dood, nostalgie en die verlies van onskuld.

In 1936 leer hy die Ierse danseres Caitlin Macnamara ken in 'n kroeg in Engeland. Macnamara en Thomas tree 'n jaar later in die huwelik en huur 'n huis in Laugharne in Wallis. Hoewel die huwelik redelik gelukkig was, was dit aan die begin stormagtig: geldprobleme, drankprobleme (Macnamara was ook 'n swaar drinker) en rusies het gereeld voorgekom. Hulle skenk geboorte aan twee seuns en 'n dogter.

Thomas lê hom in die tyd toe op prosa. The Map of Love (1939) bevat naas 16 gedigte ook sewe verhale. 'n Jaar later publiseer hy die verhaalbundel Portrait of the Artist as a Young Dog (in die Nederlands vertaal deur Hugo Claus), 'n outobiografiese werk.

Tydens die oorlog skryf hy in opdrag van die Ministerie van Propaganda filmscenario's wat bedoel was om soldate te vermaak, waaronder scenario's wat weens 'n gebrek aan fondse nooit tot uiting kom nie. Na die oorlog kry Thomas 'n weeklikse rubriek op die radio, waar hy gedigte voordra en bespreek. Sy betowerende stem kluister weekliks massas mense aan die radio.

Deurbraak wysig

 
Boothuis van die Thomas-gesin in Laugharne

Thomas behaal sy groot deurbraak en verkry internasionale roem met die bundel Death and Entrances (1946). Intussen het Thomas met sy gesin verhuis na die bekende boothuis in Laugharne. Onder andere omdat die geldnood bly knyp, vertrek Thomas in 1950 na Amerika om daar voorleessessies te gee. Sy volledige honorarium word egter aan drank gespandeer.

Saam met sy vrou Caitlin vertrek hy in 1952 vir die tweede maal na Amerika, waar hy stampvol sale trek met sy voorleessessies. Sy sukses was enorm. Na hierdie reis besoek hy die VSA nog enkele kere, maar hy kom nouliks nog by skryf uit. In 1952 verskyn die bundel Collected Poems, met die bekende villanelle Do not go gentle into that good night, 'n gedig oor die dood van sy vader. In dieselfde jaar verskyn ook sy hoorspel Under Milk Wood (eweneens vertaal deur Hugo Claus).

In April 1953 vertrek Thomas opnuut na die VSA vir die Amerikaanse première van Under Milk Wood. Ook tydens die toer val enorme sukses hom ten dele. Hy ontmoet ook vir Igor Strawinski, wat hom versoek om 'n libretto vir 'n opera te skryf; daar sou egter niks hiervan kom nie. Die reis put hom uit, maar in Oktober van dieselfde jaar vertrek hy opnuut en bly in die Chelsea Hotel in New York Stad. Op 5 November 1953 gaan hy stap, en keer meer dood as lewend terug na die hotel. Daar word algemeen aangeneem dat die kombinasie van drank ("I've had 18 straight whiskies. I think that's the record", het hy die aand nog gesê) en sy suikersiekte fataal was. Thomas het in 'n koma verval en sterf op 9 November. Hy is begrawe in Laugharne.

Invloed wysig

Belangstelling in Dylan Thomas se werk het vanaf die sestigerjare geweldig toegeneem. Die naam 'Dylan' het 'n invloed gehad op die sanger Bob Dylan se keuse van 'n verhoognaam (Dylan is gebore as Robert Zimmerman).

Thomas se sukses na sy oorlye het 'n groot invloed op vele terreine uitgeoefen. Eerstens kan genoem word die kwaliteit van sy werk, waarin die klankkleur van die woorde en die ritme van die sinne in groot mate sy gedigte beïnvloed. Daarnaas is daar ook die kwessie van mitevorming: Dylan Thomas word dikwels ingedeel by kunstenaars wat onder die gewig van hul eie sukses ten gronde gegaan het (James Dean, Arthur Rimbaud, Kurt Cobain). Ook die voorleessessies en radio-optredes (en die opnames hiervan) dra danksy hul sonore, beswerende stem by tot die populariteit van sy werk.

Sommige kritici beweer egter dat hy as digter oorskat is deurdat hy gedurende sy lewe op 'n sensasionele en onvoorspelbare wyse opgetree het [10] en deur die doelgerigte gebruik van droefgeestigheid en geheimsinnigheid daarin geslaag het om die eenvoud van sy gedigte te verbloem.[11]

Lys van werke wysig

  • The Collected Poems of Dylan Thomas: The New Centenary Edition. Red. met 'n voorwoord deur John Goodby. Londen: Weidenfeld & Nicolson, 2014.
  • The Notebook Poems 1930–34, geredigeer deur Ralph Maud. Londen: Dent, 1989.
  • Dylan Thomas: The Filmscripts, red. John Ackerman. Londen: Dent 1995.
  • Dylan Thomas: Early Prose Writings, red. Walford Davies. Londen: Dent 1971.
  • Collected Stories, red. Walford Davies. Londen: Dent, 1983.
  • Under Milk Wood: A Play for Voices, red. Walford Davies en Ralph Maud. Londen: Dent, 1995.
  • On The Air With Dylan Thomas: The Broadcasts, red. R. Maud. New York: New Directions, 1991.

Korrespondensie wysig

  • Ferris, Paul (red) (2017), Dylan Thomas: The Collected Letters, 2 vols. Voorwoord deur Paul Ferris. Londen: Weidenfeld & Nicolson
Vol I: 1931–1939
Vol II: 1939–1953.
  • Watkins, Vernon (red) (1957), Letters to Vernon Watkins. Londen: Dent.

Postuum rolprentaanpassings wysig

  • 1972: Under Milk Wood, met Richard Burton, Elizabeth Taylor, en Peter O'Toole.
  • 1987: A Child's Christmas in Wales geregisseer deur Don McBrearty.
  • 1992: Rebecca's Daughters, met Peter O'Toole en Joely Richardson.
  • 1996: Independence Day. Voor die aanval haal die president Thomas se frase "do not go gentle into that good night" aan.
  • 2007: Dylan Thomas: A War Films Anthology (DDHE/IWM D23702– 2006).
  • 2009: Nadolig Plentyn yng Nghymru/A Child's Christmas in Wales, 2009 BAFTA Beste kortfilm, animasie, klankbaan in Wallies en Engels, Regisseur: Dave Unwin. Ekstra materiaal sluit kommentaar deur Aeronwy Thomas in. 5-016886-088457.
  • 2014: Set Fire to the Stars, met Thomas wat gespeel word deur Celyn Jones en John Brinnin deur Elijah Wood[12]
  • 2014: Under Milk Wood BBC, met Charlotte Church, Tom Jones, Griff Rhys-Jones en Michael Sheen[13]
  • 2014: Interstellar.
  • 2016: Dominion, geskryf en geregisseer deur Steven Bernstein, die rolprent ondersoek Thomas se laaste ure (Rhys Ifans).

Operaverwerkings wysig

  • Unter dem Milchwald, deur die Duitse komponis Walter Steffens, met gebruikmaking van Erich Fried se vertaling van Under Milk Wood in Duits, Hamburg Staatsopera, 1973, en Staatstheater Kassel, 1977.

Verwysings wysig

  1. ↑ "Dylan Thomas". Encyclopædia Britannica. 
  2. ↑ "Did hard-living or medical neglect kill Dylan Thomas?". BBC. 8 November 2013. Besoek op 20 April 2014.
  3. ↑ Davies, John; Jenkins, Nigel; Menna, Baines; Lynch, Peredur I., reds. (2008). The Welsh Academy Encyclopaedia of Wales. Cardiff: University of Wales Press. pp. 861–862. ISBN 978-0-7083-1953-6.
  4. ↑ Ciabattari, Jane (21 Oktober 2014). "Dylan Thomas: Rock 'n' roll poet". bbc.com. Besoek op 10 Mei 2020.
  5. ↑ Morton, Richard (1 Januarie 1962). "Notes on the imagery of Dylan Thomas". English Studies. 43 (1–6): 155–164. doi:10.1080/00138386208597117.
  6. ↑ Tindall, William York (1 September 1996). A Reader's Guide to Dylan Thomas. Syracuse University Press. ISBN 9780815604013. Besoek op 10 Mei 2020 – via Google Books.
  7. ↑ Moynihan, William T. (1964). "Dylan Thomas and the "Biblical Rhythm"". PMLA. 79 (5): 631–647. doi:10.2307/461150. JSTOR 461150. S2CID 164050426.
  8. ↑ Jones, John Idris (27 Augustus 2012). "Dylan Thomas: a Great Poet?". Wales Arts Review. Besoek op 10 Mei 2020.
  9. ↑ "About Dylan Thomas: Academy of American Poets". poets.org. Besoek op 10 Mei 2020.
  10. ↑ The Norton Anthology of English Literature Volume 2 sixth edition (1993): 'Dylan Thomas' p.2279
  11. ↑ Julian Symons: 'Obscurity and Dylan Thomas', The Kenyon Review Vol. 2, No. 1 (Winter, 1940) - geraadpleeg op JStor.
  12. ↑ Lodge, Guy (4 Julie 2014). "'Set Fire to the Stars' Review: Pleasant Bio Misses Dylan Thomas' Rage". Variety. Besoek op 23 Julie 2014.
  13. ↑ "Tom Jones and Sheen in Dylan play". BBC News. 17 April 2014.

Bibliografie wysig

Eksterne skakels wysig

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Dylan_Thomas&oldid=2525707"