Die Efebiese eed, dikwels ook bekend as die Atheense eed, is ‘n eed wat deur jong mans van Athene afgelê is wanneer hulle aangesluit het by die militêre akademie van hierdie stad, bekend as die Efebiese Kollege. Alle jong mans moes aan hierdie kollege studeer en slaag om as burgers van Athene erken te word. Die applikant sou in volle wapenrusting geklee gewees het, skild en spies in sy linkerhand, sy regterhand opgelig om aan die regterhand van die moderator te raak.[1] Die eed is deur Lycurgus in sy werk Against Leocrates (4de eeu v.C.) aangehaal, hoewel dit beslis argaïes is (5de eeu v.C.).[2][3] Die Efebate, 'n organisasie wat die jong mans van Athene hoofsaaklik in militêre aangeleenthede opgelei het, het sedert die 5de eeu bestaan, maar is deur Lycurgus herorganiseer. Die eed is afgelê in die tempel van Aglaurus, dogter van Cecrops,[4] waarskynlik op die ouderdom van agtien, na afloop van 'n eksamen.

Die eed

wysig

Die efebiese eed word bewaar op 'n inskripsie van Acharnae wat in die middel van die vierde eeu v.C. geskryf is.[5][6] Ander weergawes van die eed word in die werke van Stobaeus en Pollux bewaar.[7]

Griekse teks

wysig

Dit is die eed, soos deur Stobaeus bewaar.

"Οὐ καταισχυνῶ τὰ ὅπλα τὰ ἱερὰ, οὐδ 'ἐγκαταλείψω τὸν παραστάτην ὅτῳ ἂν αὰσς ςόὲόωςς καὶ τὴν πατρίδα οὐκ ἐλάσσω παραδώσω, πλείω δὲ καὶ ἀρείω ὅσης ἂν παραδέξωμαι. καὶ εὐηκοήσω τῶν ἀεὶ κραινόντων ἐμφρόνως καὶ τοῖς θεσμοῖς τοῖς ἰδρυμένοις πείσομαι καὶ οὕστινας ἂν ἄλλους τὸ πλῆθος ἰδρύσηται ὁμοφρόνως · καὶ ἂν τις ἀναιρῇ τοὺς θεσμοὺς ἢ μὴ πείθηται οὐκ ἐπιτρέψω , ἀμυνῶ δὲ καὶ μόνος καὶ μετὰ πολλῶν. καὶ ἱερὰ τὰ πάτρια τιμήσω. ἵστορες τούτων Ἄγλαυρος, Ἐνυάλιος, Ἄρης, Ζεύς, Θαλλώ, Αὐξώ, Ἡγεμόνη.[8]

Afrikaanse vertaling

wysig

Die eed is in 2020 deur professor Jorrie Jordaan vertaal:

Ek sal die wapens wat ek aan my taak toewy, nie oneer aandoen nie, en ek sal my medestryders met wie ek skouer aan skouer veg, nie verlaat nie. Ons heiligdomme en sedes sal ek verdedig, op my eie of saam met my medestryders. Ek sal toesien dat ons vaderland vir die nageslag behoue bly, nie in kleiner vorm as wat ek dit ontvang het nie maar nog groter en beter. Ek sal die heersende bewindhebbers met bereidwilligheid gehoorsaam, en aan die neergelegde grondwet sal ek my onderwerp, en ook aan alle ander wette wat deur die landsburgers neergelê word. En as iemand die grondwet sou wou ophef of ongehoorsaam of omverwerp, sal ek dit afweer, op my eie of saam met my medestryders. Die godsdiens van my voorouers sal ek eerbiedig.

Verwysings

wysig
  1. John Wilson Taylor, p.497.
  2. Josiah Ober, Fortress Attica: defense of the Athenian land frontier, 404-322 B.C., Brill, 1985, p.91
  3. Rosalind Thomas, Oral tradition and written record in classical Athens, Cambridge University Press, 1991, p.85
  4. Demosthenes, On the False Embassy, 19.33
  5. Eric Casey, "Educating the Youth: The Athenian Ephebia in the Early Hellenistic Era" in Judith Evans Grubbs and Tim Parkin (eds.), The Oxford Handbook of Childhood and Education in the Classical World. 2013. Oxford University Press, Oxford. p.420.
  6. "argiefkopie" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 12 Mei 2020. Besoek op 31 Maart 2020.
  7. Eric Casey, "Educating the Youth: The Athenian Ephebia in the Early Hellenistic Era" in Judith Evans Grubbs and Tim Parkin (eds.), The Oxford Handbook of Childhood and Education in the Classical World. 2013. Oxford University Press, Oxford. n.6.
  8. Andrea Giannotti. "Lycurg. 'Leoc'. 97-101 e 'CEG' 594: la παιδεiα di un frammento euripideo (fr. 360 K. = 12 Sonnino) sulla scena giudiziaria e funebre". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)