Fanagalo (of Fanakalo) verwys na 'n vereenvoudige kunsmatige mengsel van woorde van verskeie Bantoetale sowel as Afrikaans. Dit word gebruik as 'n medium van kommunikasie in baie dele van Suider-Afrika, veral in die myne. Die gebruik daarvan was amptelik deur die Transvaalse en O.V.S. Kamer van Mynwese aangemoedig. Die woord self beteken 'op dié manier' of 'soos hierdie'.

Fanagalo
Fanakalo
Gepraat in: Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Vlag van Zambië Zambië
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 
Gebied: Suider-Afrika
Totale sprekers: Geen moedertaalsprekers
5 100 (tweede taal)[1]
Taalfamilie: Pidgin
 Fanagalo
Fanakalo
 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: geen
Gereguleer deur: geen
Taalkodes
ISO 639-1: geen
ISO 639-2: geen
ISO 639-3: fng

Geskiedenis wysig

Fanakalo het sy ontstaan waarskynlik te danke aan die Indiërs wat in die Natalse suikerbedryf gewerk het en tegelyk Engels en Zoeloe probeer aanleer het. Dit is later na die goud- en diamantvelde en ander bedrywe uitgevoer waar dit gou as doeltreffende kommunikasiemiddel tussen Blanke en Bantoe posgevat het.

Fanakalo is nie veronderstel om enige taal te vervang nie, maar om kommunikasie te vergemaklik. Daar is destyds ongeveer 15 Europese tale en 44 Bantoetale in die mynbedryf gepraat. Fanakalo het die bedryf in staat gestel om dié kommunikasieprobleem te oorbrug.

Woorde wysig

Algemene woorde en frases:

Afrikaans Fanagalo Uitspraak
Ja Ehe
Nee Cha
Asseblief Yabolisa / golisa
Dankie Inkomu / ndza khensa
Verskoon my Sori
Hoe gaan dit? Kanjani?
Goed Kulungile
Ek wil... Mina funa...
Goeie more Sawubona / sakubona
Totsiens Hamba gahle
glimlag hleka sjlê-ka
urineer cama qa-ma

Sien ook wysig

Bronne wysig

Verdere naleeswerk wysig

  • Cole, D.T.: Fanagalo and the Bantu language. In: Lantern. Tydskrif vir Volksopvoeding. Jaargang 3, nr. 3, Januarie 1954.
  • Miners' Dictionary: English-Fanakalo = Woordeboek Vir Mynwerkers: Afrikaans-Fanakalo; Kamer van Mynwese; 1985; ISBN 0-620-08266-6

Verwysings wysig

  1. "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Pidgin Bantu" (in Engels). Ethnologue. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Junie 2019. Besoek op 25 April 2016.

Eksterne skakels wysig