Frans-Ekwatoriaal-Afrika

Die Frans-Ekwatoriaal-Afrika (Afrique-Équatoriale française, AEF) was die federasie van Franse koloniale besittings in Sentraal-Afrika, wat gestrek het vanaf die Kongorivier tot by die Saharawoestyn.

Geskiedenis

wysig

Die federasie, wat in 1910 gestig is, het vier gebiede bevat: Gaboen, Midde-Kongo (die huidige Republiek die Kongo), Ubangui-Chari (die huidige Sentraal-Afrikaanse Republiek) en Tsjad, hoewel laasgenoemde tot 1920 'n aparte gebied gebly het. Die Goewerneur-generaal was in Brazzaville gesetel, met afvaardigings in elke gebied.

In 1911 het Frankryk dele van die gebied aan die Duitse Kameroen afgestaan as gevolg van die Agadir-krisis. Die gebied is terugbesorg ná die nederlaag van Duitsland in die Eerste Wêreldoorlog, terwyl die meeste van Kameroen 'n mandaat van die Franse Volkebond geword het wat nie in die AEF geïntegreer is nie.

Gedurende die laat 1920's en vroeë 1930's het 'n antikoloniale beweging Société Amicale des Originaires de l'A.E.F. is gestig deur André Matsoua, [1] wie Franse burgerskap vir die inwoners van die gebied, geëis het. [2]

Gedurende die Tweede Wêreldoorlog het die federasie in Augustus 1940 onder leiding van Félix Éboué die Vrye Franse Magte gesteun, behalwe vir Gaboen, wat tot 12 November 1940 deur Vichy-Frankryk bestuur is. Na die Vichy-regering oorgegee het na 'n inval van Vrye Franse; het die federasie het die strategiese sentrum van die Vrye Franse aktiwiteite in Afrika geword.

Onder die Franse Vierde Republiek het die federasie verteenwoordiging in die parlement gehad.

Uiteindelik is die Franse ekwatoriale Afrika in September 1958 ontbind, toe die gebiede gestem het om outonoom te word binne die Franse gemeenskap. In 1959 vorm die nuwe republieke 'n voorlopige vereniging genaamd die Unie van Sentraal-Afrikaanse Republiek, voordat hulle in Augustus 1960 heeltemal onafhanklik geword het. Tussen 1900 en 1921 het die bevolking gedaal van 15 miljoen tot 2,5 miljoen, en van 1926 tot 1946 van 3,1 miljoen tot 2,3 miljoen.

Administrasie

wysig

Tot 1934 was Frans Ekwatoriaal-Afrika 'n federasie van Franse kolonies soos Frans-Wes-Afrika. In daardie jaar het die AEF egter 'n eenheid geword en sy samestellende kolonies het as streke bekend geword en later in 1937 as gebiede bekend geword.[3]Daar was 'n enkele begroting vir die verenigde kolonie; Voor die eenwording het elke lid sy eie finansies gehad. [4]

Vanaf 1942 word die AEF bestuur deur 'n goewerneur-generaal, wat 'die hoogste leiding gehad het van alle dienste, sowel burgerlik as militêr'.[5] Sy mag was egter in die praktyk beperk deur die sentraliserende koloniale beleid van Frankryk. 'Die belangrikste wetgewing word in Parys uitgevaardig', het die skrywers van die Britse vlootintelligensiehandboek vir 1942 vir die kolonie geskryf, 'terwyl die goewerneur-generaal klein besonderhede aanvul en uitvaardig.'[5] Die goewerneur-generaal is bygestaan deur 'n raadplegende administratiewe raad (Conseil d'Administration) saamgestel uit belangrike plaaslike amptenare en enkele lede, beide van Afrika en Europa, wat indirek verkies is.[5]

Onder die verenigde kolonie is drie van die samestellende gebiede deur 'n goewerneur bestuur, terwyl Moyen-Kongo onder die goewerneur-generaal se toesig was. Elkeen het 'n raad van plaaslike belange (Conseil des Interêts Locaux) gehad, soortgelyk aan die raad van administrasie. Plaaslik is die gebiede onderverdeel in departemente en onderverdelings waaroor aangestelde amptenare toesig hou.[6] Die enigste munisipaliteite was die hoofstede van die gebiede, wat as communes mixtes geklassifiseer is, in teenstelling met Senegal se communes de plein wat demokraties verkies is. Alhoewel hierdie munisipaliteite oor sekere magte van plaaslike selfregering beskik, is hul burgemeesters en rade - wat die verteenwoordigers van Afrikane ingesluit het - aangestel.[7]

Verwysings

wysig
  1. Ansprenger, Franz (1989). The Dissolution of the Colonial Empires. London: Routledge. p. 103. ISBN 9780415031431.
  2. Bazenguissa-Ganga, Rémy (1997). Les voies du politique au Congo: essai de sociologie historique (in Frans). Paris: Karthala. p. 29. ISBN 9782865377398.
  3. Naval Intelligence Division, 258-260.
  4. Naval Intelligence Division, 445.
  5. 5,0 5,1 5,2 Naval Intelligence Division, 258.
  6. Naval Intelligence Division, 258-261.
  7. Naval Intelligence Division, 261.

Bibliografie

wysig

Eksterne skakels

wysig