Gatsby (toebroodjie)
'n Gatsby is 'n Suid-Afrikaanse duikboottoebroodjie wat gewoonlik as 'n voetlangbroodjie in vier porsies gesny word.[1] Dit is 'n gewilde wegneemtoebroodjie in die Wes-Kaapprovinsie,[2] met baie kitskos- en wegneemrestaurante, winkels[3] en kosstalletjies wat dit verkoop. Een groot toebroodjie kan gedeel word tussen 'n hele paar mense.[1] Die Gatsby word ook soms verkeerdelik na verwys deur die bynaam AK‑47, wat 'n variant is van die toebroodjie wat in Johannesburg gemaak word, omrede dit op 'n soortgelyke wyse as die vuurwapen in 'n mens se arm gehou kan word.[4] Dit is al beskryf as 'n "vullende ekonomiese ete", 'n standaardspyskaartitem in Kaapstadse hoekwinkels, en as 'n belangrike deel van die erfenis en kulturele simbool van die Kaapse Vlakte, waar dit vandaan kom.[3]
.jpg)
'n Gatsby bestaan gewoonlik uit 'n lang broodrolletjie in die lengte gesny en oopgemaak om 'n soort wieg te vorm wat gevul word met verskillende vulsels.[1][5] Terwyl die keuse van die vulsel in 'n Gatsby baie kan wissel, afhangende van die voorkeur van die kliënt en die verkoper, is die een standaarditem gewoonlik warm slaptjips.[5][6] Hotdogrolletjies en roti platbrood word ook soms gebruik, tipies voorberei met 'n sous,[2] die mees algemene is achar of peri peri.[6]
Die verskillende soorte Gatsbys gebruik vleisbestanddele soos geroosterde steak,[5] masala-steak,[1] vars of gepiekelde vis,[5] kalamari,[3] hoender, polonie, kerrie,[2][5] Weense of Russiese worsies en eiers.[3][4]
Geskiedenis
wysig
Gatsbys het ontstaan in die Kaapse Vlaktegebied van Kaapstad, waar mense dikwels groot broodrolle gekoop en dan gevul het met enige oorskiet van die vorige aand se ete, ingepak vir middagete die volgende dag.
Die Gatsby word tradisioneel gemaak van voetlangrolle, so verwys na deur bakkers as "boudjiesrolle", eerder as die oorspronklike hamburgerrol gewild in die buiteland, om die vul van die toebroodjie te vergemaklik. Die oorspronklike Gatsby polonietoebroodjie bly die mees gewilde variant onder kliënte, want dit is die goedkoopste vorm van dié heerlike ete.
Die broodjie is vernoem na Die Great Gatsby,[3] 'n roman van 1925 geskryf deur die Amerikaanse skrywer F. Scott Fitzgerald. Niemand weet regtig wanneer of hoe die konsep sy inslag gevind het nie, behalwe dat dit sy oorsprong in verskeie fabrieke in die 1970's het. Daar is geglo dat die werkers van die fabrieke in en om Kaapstad hul middagetes sou deel, en dus toebroodjies gemaak het van alles wat hulle het vir middagete daardie dag. Omrede die Franse brood ekstra vulruimte toegelaat het, het hulle verkies om dit te gebruik bo gewone snye brood; op dié manier kan dit ook makliker gedeel word onder medewerkers. 'n Gatsby word dus beste geniet wanneer dit gedeel en bedien word in sy grootste vorm.
Deesdae neem die Gatsby enige vorm aan, kombinasies en groottes om te verseker dat jy gevul word vir minder met die mees gewilde vars voetlangtoebroodjie met slaptjips en jou smaakkeuse van polonie, Weense of Russiese worsies, hoender, vis of steak. Omrede die Gatsby groot, vullend en 'n goedkoop maaltyd is, leef hierdie praktyk in moderne tye voort met Gatsbybrood in vol-, halwe- en kwartgroottes. Hierdie praktyk van verskillende kombinasies van kos in 'n enkele maaltyd het gewild geword dwarsoor Kaapstad en groei steeds voort in gewildheid, selfs onder welgestelde klante.
Sien ook
wysig- Bunny chow – 'n uitgeholde brood gevul met kerrie
- Bobotie
- Chakalaka
- Potjiekos
- Sosatie
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Weiss, Andrea (21 Junie 2013). "Where to find a gatsby in Cape Town". South African Tourism (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Januarie 2019. Besoek op 17 April 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Albala, K. (2011). Food Cultures of the World Encyclopedia: [Four Volumes]. Food Cultures of the World Encyclopedia. ABC-CLIO. p. 178. ISBN 978-0-313-37627-6.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Kavonic, Dayle (17 April 2015). "The Gatsby Sandwich". Cape Town Magazine (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Januarie 2019. Besoek op 17 April 2015.
- ↑ 4,0 4,1 Van der Merwe, Marelise (9 Oktober 2013). "In search of Cape Town's own Great Gatsby". Daily Maverick (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2019. Besoek op 17 April 2015.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Lehman, A.; Fodor's Travel Publications, I.S. (2005). Fodor's South Africa. Fodor's Gold Guides. Fodor's Travel Publications. p. 1-PA58. ISBN 978-1-4000-1366-1.
- ↑ 6,0 6,1 The Editors. "The Great Gatsby". Saveur (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2016. Besoek op 17 April 2015.
{{cite web}}:|author=has generic name (hulp)