Gebruikerbespreking:Pieter-ZA:Sandput:Germaanse tale (Taalfamilie vergelyking)
Germaanse tale (Germanische Sprache) - Die tabel taalverwandskappe vertaal vanaf duits
Germaanse Woordvergelykings (Germanische Wortgleichungen)
wysigDie volgende tabelle dui 'n paar Woordvergelykinge uit die afdeling verwandskappe, liggaamsdele, dierename, omgewingsbegrippe, 'Pronomina', 'Verben' en getalwoorde vir belangrikke ou en nuwe germaanse tale aan. 'n Mens kan 'n hoë graad van verwandskappe in die gesamentlike germaanse tale sien, besonder die nabye afstamming van wesgermaanse en noordgermaanse tale ondermakkaar. Die sterkste afwyking van die gotiese van albei groepe en laastens die beetrekking van germaans en indogermaans (laste kolom, hier is die afwyking groter). Hier kan ook die wette van die germaanse (eerste) en hochduits (tweede) geluidverskuiwing beproef word (uitvoerlike afhandeling in die volgende paragraaf).
Germaanse Woordvergelyking I - Nomina
Duits | Oudhoogduits | Nederländs | Afrikaans | 'Altsächsisch' | Oudengels | Engels | Outnoord. | Goties | Germaans | Indogermaans |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vater | fater | vader | vader | fadar | fæder | father | faðir | fadar | *fader | *pətér |
Mutter | muoter | moeder | moeder | modar | modor | mother | móðir | . | *moder | *mater |
Bruder | bruoder | broeder | broer | brođar | brođor | brother | bróðir | broþar | *broþer | *bhrater |
Schwester | swester | zuster | suster | swestar | sweostor | sister | systir | swistar | *swester | *suesor |
Tochter | tohter | dochter | dogter | dohtar | dohtar | daughter | dóttir | dauhtar | *duhter | *dhugəter |
Sohn | sunu | zoon | seun | sunu | sunu | son | sunr | sunus | *sunuz | *suənu |
Herz | herza | hart | hart | herta | heorte | heart | hjarta | hairto | *herton | *kerd |
Knie | knio | knie | knie | knio | cneo | knee | kné | kniu | *knewa | *genu |
Fuß | fuoz | voet | voet | fot | fot | foot | fótr | fotus | *fot- | *pod |
(Schaf) Aue | ouwi | ooi | skaap | ewwi | eowu | sheep | ær | aweþi | *awi | *owi |
Kuh | kuo | koe | koei | ko | cu | cow | kýr | . | *k(w)ou | *gwou |
Schwein | swin | zwijn | vark | swin | swin | swine | svín | swein | *swina | *sus/suino |
Hund | hunt | hond | hond | hund | hund | hound | hundr | hunds | *hundaz | *kuon |
Wasser | wazzar | water | water | watar | wæter | water | vatn | vato | *watar | *wod |
Feuer | fiur | vuur | vuur | fiur | fyr | fire | fúrr | . | *fewur | *pehwṛ |
(Baum) | . | boom | boom | trio | treo(w) | tree | tré | triu | *trevam | *deru |
(Rad) | . | wiel | wiel | . | hweol | wheel | hvél | . | *chwegula | *qweqwlo |
neu | niuwi | nieuw | nuut | niuwi | niwe | new | nýr | niujis | *neuja | *neujo |
Germaanse Woordevergelyking II - Pronomina, Verben, getalwoorde
Duits | Oudhoogduits | Nederländs | Afrikaans | 'Altsächsisch' | Oudengels | Engels | Outnoord. | Goties | Germaans | Indogermaans |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ich | ih | ik | ek | ik | ic | I | ek | ik | *ek | *eg(om) |
du | du | du | jy | thu | þu | you | þú | þu | *þu | *tu |
wer? | (h)wer | wie | wie | hwe | hwa | who | hvat | hwas | *hwiz | *kwis |
essen | ezzan | eten | eet | etan | etan | eat | eta | itan | *eta | *ed |
(tragen) | beran | baren | dra | beran | beran | wear | bera | bairan | *ber-a | *bher |
[ich] weiß | weiz | weet | weet | wēt | wāt | (know) wot | veit | wait | *wait | *woida |
ein(s) | ein | een | een | en | an | one | einn | ains | *aina | *oino |
zwei | zwa/zwo/zwei | twee | twee | twa/two/twe | twa/tu | two | tveir/tvær | twai/twos | *twajina | *dwou |
drei | dri | drie | drie | thria | þri | three | þrír | þreis | *þrejes | *trejes |
vier | fior | vier | vier | fi(u)war | feower | four | fjórir | fidwor | *fe(d)wor | *kwetwor |
fünf | fimf | vijf | vyf | fif | fif | five | fim(m) | fimf | *femf(e) | *penqwe |
sechs | sehs | zes | ses | sehs | siex | six | sex | saihs | *sehs | *seks |
sieben | sibun | zeven | sewe | sibun | seofon | seven | sjau | sibun | *sebun | *septṃ |
acht | ahto | acht | agt | ahto | eahta | eight | átta | ahtau | *ahtau | *oktou |
neun | nium | negen | nege | nigun | nigon | nine | níu | ni'un | *newun | *(e)newṇ |
zehn | zehan | tien | tien | tehan | tien | ten | tíu | taihun | *tehun | *dekṃ |
hund-ert | hunt | hond-erd | hond-erd | hund | hund-red | hund-red | hund-rad | hund | *hundam | *kṃto |
Bron van hierdie tabel is die webwerfskakel "Germaanse Woordevergelyking (Germanische Wortgleichungen), wat weereens op die basis van verskeie etimologiese woordeboeke saamgestel word, daaronder is Kluge 2002, Onions 1966 en Pokorny 1959.