Gurbanguly Berdimuhamedow

Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedow (* 29 Junie 1957 in Babarap, rajon Gökdepe, oblast Asjchabat, Turkmeense SSR, Sowjetunie, tans provinsie Ahal welaýaty, Turkmenistan) is 'n Turkmeense politikus en die huidige voorsitter van die Volksraad van Turkmenistan. Hy het vanaf 2006 tot 2022 as die tweede president van Turkmenistan gedien. In 2022 het hy 'n magsdelingsreëling met sy seun Serdar, die huidige president, aangegaan.

Gurbanguly Berdimuhamedow
Gurbanguly Berdimuhamedow
Berdimuhamedow in 2017

Voorsitter van die Volksraad van Turkmenistan
Ampsbekleër
Termynaanvang
14 April 2021
Voorafgegaan deur Amp hervestig

2de President van Turkmenistan
Ampstermyn
14 Februarie 2007 – 19 Maart 2022
Waarnemend: 21 Desember 2006 – 14 Februarie 2007
Vise Raşit Meredow
Voorafgegaan deur Saparmyrat Nyýazow
Opgevolg deur Serdar Berdimuhamedow

Leier van die Demokratiese Party van Turkmenistan
Ampstermyn
4 Augustus 2007 – 18 August 2013
Waarnemend: 21 Desember 2006 – 4 Augustus 2007
Voorafgegaan deur Saparmyrat Nyýazow
Opgevolg deur Kasymguly Babaýew

Persoonlike besonderhede
Gebore 29 Junie 1957 (1957-06-29) (66 jaar oud)
Babarap, rajon Gökdepe, oblast Asjchabat, Turkmeense SSR, Sowjetunie (tans provinsie Ahal welaýaty, Turkmenistan)
Politieke party Onafhanklik (sedert 2013)
Demokratiese Party van Turkmenistan (voor 2013)
Ouers Mýalikguly Berdimuhamedow (vader)
Ogulabat Kurrayeva (moeder)
Eggenoot/-note Ogulgerek Berdimuhamedowa
Kind(ers) 4
Alma mater Turkmeense Staat Mediese Instituut

Militêre Diens
Lojaliteit Turkmenistan
Diens/Tak Turkmeense Grondmagte
Rang Generaal van die Weermag (sedert 2007)

Biografie wysig

Berdimuhamedow is op 29 Junie 1957 tot Mälikguly Berdimuhamedowiç Berdimuhamedow (1932–2021)[1] en Ogulabat Kürräýewna Kürräýewa (1937-2023) in Babarap, in die huidige Gökdepe-distrik, Ahal-provinsie, gebore.[2] Hy is die enigste seun in 'n gesin van ses kinders. Berdimuhamedow se vader het as 'n senior beampte van die ministerie van binnelandse sake in 'n gevangeniswag-afdeling gewerk. Hy het as 'n kolonel in die polisie afgetree.[3] Sy oupa, Berdimuhamed Annaýew, was 'n plaaslike onderwyser wat in die Rooi Leër gedien het tydens die Tweede Wêreldoorlog as deel van die 748ste Geweerregiment van die 206ste Geweerafdeling van die 2de Oekraïense Front.[4] In September 1943 was sy eenheid een van die eerstes wat die Dnjeprriver oorgesteek het.[4] Hy is later in die 1948 Ashgabat-aardbewing dood.[5]

Berdimuhamedow het in 1979 aan die Turkmeense Staat Mediese Instituut gegradueer en 'n loopbaan in tandheelkunde betree.[6] Hy het ook 'n PhD in mediese wetenskappe in Moskou ontvang.[6] Teen 1992 het hy deel geword van die tandheelkunde fakulteit by die Mediese Instituut. Tydens die bewind van Saparmyrat Nyýazow, het hy in 1995 hoof van die tandheelkundesentrum van die Ministerie van Gesondheid en Mediese Nywerheid geword.[7]

Politieke loopbaan wysig

Hy is in 1997 as die Minister van Gesondheid aangestel. In 2001 is hy as een van verskeie Adjunkvoorsitters van die Kabinet van Ministers aangewys (ook na verwys as Adjunk Eerste Minister, ten spyte van die gebrek aan 'n Eerste Ministerspos in Turkmenistan). Hy was verantwoordelik vir gesondheid, wetenskap, onderwys en sport.[8][9] In April 2004 het Nyýazow Berdimuhamedow se salaris vir drie maande opgeskort omdat gesondheidsorgwerkers nie betaal geword het nie.[7]

Die ministerie van gesondheid was verantwoordelik vir die uitvoering van Nyýazow se opdrag om alle hospitale buite die nasionale en provinsiale hoofstede in 2005 te sluit.[10]

Presidentskap wysig

Ná Nyýazow se dood in Desember 2006 het die Staatsveiligheidsraad van Turkmenistan vir Berdimuhamedow as waarnemende president aangestel.[11] Die Raad het in sy aankondiging verklaar dat Öwezgeldi Ataýew, wat as voorsitter van die Vergadering van Turkmenistan die waarnemende president sou word, nie aangestel is nie "in die lig van die feit dat die aanklaer-generaal strafregtelike verrigtinge teen hom ingestel het".[12]

Artikel 60 van die Turkmeense Grondwet het bepaal dat die waarnemende president “nie vir verkiesing tot die Presidensie mag staan nie”,[13] wat Berdimuhamedow sou verhinder het om aan die 2007 presidensiële verkiesings deel te neem. Op 24 Desember 2006 het die Volksraad egter gestem om hierdie bepaling te verwyder, wat hom verkiesbaar gemaak het om aan die verkiesings deel te neem.[14] Berdimuhamedow is deur die politieke elite ondersteun,[15] en die amptelike uitslae het getoon dat hy 89% van die stemme gewen het.[16] Berdimuhamedow se aanstelling as tussentydse president en daaropvolgende verkiesing vir president het egter die grondwet geskend.[17]

In Februarie 2022 is dit deur Reuters berig dat Berdimuhamedow van plan om na vroeë presidensiële verkiesing op 12 Maart te bedank,[18] wat bespiegelings aangevuur het dat hy besig was om sy seun Serdar voor te berei hom as president op te volg.[19] Berdimuhamedow het nie aan die verkiesing deelgeneem nie, wat later deur Serdar gewen is,[20] en het Turkmenistan as die eerste Sentraal-Asiatiese land gevestig wat mag dinasties oorgedra het van vader na seun.[21] Serdar is op 19 Maart as president ingehuldig.[22] Berdimuhamedow is daarna as hoof van die Volksraad verkies.

Verwysings wysig

  1. "Скончался отец президента Туркменистана Мяликгулы Бердымухамедов". Tengrinews.kz (in Russies). 19 April 2021. Besoek op 20 April 2021.
  2. "Ogulabat Berdimuhamedova (1937 - 2023)". tdh.gov.tm. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2023. Besoek op 9 April 2023.
  3. US embassy cables: Turkmenistan president 'not a very bright guy' Geargiveer 19 Julie 2016 op Wayback Machine, Theguardian.com, 2 Desember 2010
  4. 4,0 4,1 "The President of Turkmenistan receives Deputy Defence minister of Russian Federation | TDH". tdh.gov.tm. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Junie 2020. Besoek op 15 Maart 2022.
  5. "News". customs.gov.tm. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Mei 2021. Besoek op 14 Mei 2020.
  6. 6,0 6,1 Luke Harding (22 Februarie 2008). "And finally... how the march of a lone cockroach put 30 people out of work". The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Augustus 2013. Besoek op 22 Februarie 2008.
  7. 7,0 7,1 "Profile: Kurbanguly Berdymukhamedov". bbc.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Februarie 2007. Besoek op 16 Februarie 2007.
  8. "Turkmenistan: Change Of Leadership Presents Many Dangers" Geargiveer 14 Februarie 2007 op Wayback Machine, Radio Free Europe/Radio Liberties, 22 December 2006.
  9. Press-Uz.info Geargiveer 30 September 2007 op Wayback Machine, 22 Desember 2006 (in Russies).
  10. "Turkmenistan: President announces large-scale closure of hospitals" Geargiveer 25 Desember 2006 op Wayback Machine, Amnesty International, 24 Maart 2005.
  11. [1] [dooie skakel]
  12. "Turkmen Dpty PM Berdymukhammedov appointed acting president". ITAR-TASS. 21 Desember 2006.[dooie skakel]
  13. "Legislationline" (PDF). legislationline.org.[dooie skakel]
  14. "Asia-Pacific | New Turkmen leader is inaugurated". BBC News. 14 Februarie 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Januarie 2016. Besoek op 5 September 2015.
  15. "Acting leader proposed as candidate for Turkmen president". Interfax. 26 Desember 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 September 2007.
  16. Turkmenistan Votes for Presidential Successor, Voanews.com, 11 February 2007
  17. Horák, Slavomír; Šír, Jan (Maart 2009). Dismantling Totalitarianism? Turkmenistan under Berdimuhamedow (PDF). Washington, D.C.: Central Asia-Caucasus Institute & Silk Road Studies Program. pp. 18–19. ISBN 978-91 85937-17-2. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 25 Julie 2021. Besoek op 12 Mei 2021.
  18. Gurt, Marat; Auyezov, Olzhas; Donovan, Kirsten (12 Februarie 2022). "Turkmenistan to hold early presidential election on March 12" (in Engels). Reuters. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Februarie 2022. Besoek op 12 Februarie 2022.
  19. Putz, Catherine (15 Februarie 2022). "Turkmenistan Set for Dynastic Succession: Early Election March 12, President's Son Running". thediplomat.com (in Engels). The Diplomat. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Februarie 2022. Besoek op 14 Februarie 2022.
  20. "Turkmenistan leader's son wins presidential election". www.aljazeera.com (in Engels). Al Jazeera English. 15 Maart 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Maart 2022. Besoek op 15 Maart 2022.
  21. Putz, Catherine (16 Maart 2022). "A New Berdimuhamedov Will Soon Be Turkmenistan's President". thediplomat.com (in Engels). The Diplomat. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Maart 2022. Besoek op 15 Maart 2022.
  22. "Turkmenistan: New president, old ideas | Eurasianet". Eurasianet (in Engels). 15 Maart 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Maart 2022. Besoek op 15 Maart 2022.

Eksterne skakels wysig

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.