HD-DVD

HD-DVD (High Definition Digital Versatile Disc) was naas die Blu-ray Disc een van die twee nuwe DVD-standaarde vir High Definition-televisie en -rolprente wat deur die DVD Forum as die opvolger van die DVD-standaard voorgestel is. Die HD-DVD het die voordele van die DVD, wat tot dusver die mees suksesvolle oudio-video-produk is, met verbeterde funksionaliteit, 'n groter stoorkapasiteit en realistiese weergawe van beeld en klank verbind.

Die amptelike kenteken van die HD-DVD ()

Stoorkapasiteit en resolusie

'n Groter kapasiteit van sowat 15 GB (eenlaag-HD-DVD) en 30 GB (dubbellaag-HD-DVD) het verseker dat die miljoene kleure, skerpe details en ruimtelike indruk van die HDTV-standaard met HD-DVD-spelers weergegee kon word. Danksy die nuwe blou-laser-tegnologie kon tot by 8 ure se HD-rolprente met 1 125 beeldlyne of 48 ure se gewone standaard-DVD-resolusie met 525 (NTSC) of 625 beeldlyne (PAL) gestoor word.

Die HD-DVD-formaat het 'n groot verskeidenheid resolusies behels, wat van lae-resolusie standaard-televisie (soos in die geval van die oorspronklike DVD-formaat) tot by HDTV-formate met 720p, 1080i en 1080p gestrek het. Vir die enkodering van video-data is net soos in die geval van DVD-rolprente MPEG-2 asook nuut ontwikkelde formate soos VC-1 en AVC gebruik. Die meeste vrygestelde rolprente is in 1080p-enkodering aangebied, terwyl die bonusmateriaal in 480i of 480p gestoor is. Die oorgrote meerderheid van titels het oor VC-1-enkodering beskik.

Klankformate

'n HD-DVD-R-dubbellaagskyf

HD-DVD-klankbane kon in verskillende oudioformate geproduseer word en maksimaal 7.1 kanale bevat. Vir enkodering-doeleindes is die oorspronklike DVD-oudioformate soos lineêre PCM, Dolby Digital, Dolby Digital EX, DTS en DTS-ES of nuut ontwikkelde gekomprimeerde formate soos Dolby Digital Plus en DTS-HD High Resolution Audio of ongekomprimeerde formate soos Dolby TrueHD en DTS-HD Master Audio gebruik.

Lineêre PCM, DTS en alle Dolby-formate (Dolby Digital, Dolby Digital Plus en Dolby TrueHD) was verpligte klankformate vir HD-DVD-titels en kon ook die as enigste standaard op 'n HD-DVD-skyf gebruik word, aangesien alle HD-DVD-spelers oor dekodeerders beskik het wat hierdie bisstrome kon verwerk.

Vir ongekomprimeerde klank in lineêre PCM-, Dolby TrueHD- of DTS-HD Master Audio-kwaliteit is 24-bis/192-kHz-enkodering vir tweekanaal- of 24-bis/96-kHz-enkodering vir maksimaal agt omringklank-kanale gebruik.

Opnames en verenigbaarheid

Die HD-DVD-RW-standaard, wat deur die DVD Forum goedgekeur is, kon op 'n skyf van 20 GB 5.5 ure se HDTV-programme stoor. Hierdie skywe was destyds bestem vir HD-DVD-opnemers. Met hul HD-DVD-aandrywers, -spelers en -opnemers kon verbruikers ook CD's en DVD's speel.

Hardeware

Toshiba se HD-DVD-speler HBS A 001 is tydens die IFA 2005 in Berlyn vertoon

'n Multiformaat-aandrywer

Toshiba het sy prototipes van HD-DVD-spelers al vroeg in 2004 bekend gestel. Die spelers gebruik HD-DVD-skywe met 'n stoorkapasiteit van respektiewelik 30 en 45 GB, waarby die laasgenoemde sy gegewens in drie lae stoor. Sanyo en NEC kondig in Desember 2004 aan dat hulle 'n DVD-aandrywer ontwikkel het wat die formate HD-DVD, DVD en CD sal kan lees. Hiervoor word die laseropnemer se liggolflengte aan die verskillende formate aangepas. Die nywerheid bedoel om sodoende vir die verbruiker 'n maklike oorgang van CD en DVD tot HD-DVD moontlik te maak.

Toshiba het sy HD-DVD-spelers in laat 2006 naas Noord-Amerika en Japan ook op Europese markte ingevoer. Skootrekenaars met HD-DVD-aandrywers en Full HD-beeldresolusies is eweneens beskikbaar. Microsoft se Xbox 360 kan met 'n opsionele HD-DVD-aandrywer toegerus word, alhoewel dit nie oor 'n digitale HDMI-koppelvlak beskik nie.

Sagteware

Die HD-DVD-formaat was aanvanklik in 'n wedstryd met Blu-Ray betrokke, 'n tweede hoë-resolusie-formaat. Die twee formate was nie versoenbaar nie, alhoewel universele spelers albei formate sou kon hanteer het. Die Suid-Koreaanse vervaardiger LG Electronics was die eerste maatskappy wat 'n dergelike speler in 2007 aangebied het.

Die Amerikaanse porno-rolprentbedryf was net soos in die geval van die videoband-formaatwedstryd van die sewentigerjare 'n beslissende faktor in die wedstryd. 'n Aantal aanbieders het tydens die CES 2007, die jaarlikse Amerikaanse handelskou van elektroniese verbruikersware, aangekondig dat hulle rolprente vanweë sy laer produksiekoste by voorkeur in die HD-DVD-formaat sou vrystel.

In Augustus 2007 het die rolprent-ateljee Paramount Pictures saam met sy dogtermaatskappy Dreamworks, Inc. aangekondig dat hulle HD-rolprente in die toekoms uitsluitlik as HD-DVD-skywe vrygestel sal word. Maar vroeg in 2008 het met Warner reeds die vierde rolprent-ateljee Blu-ray as sy eksklusiewe formaat vir die vrystelling van hoë-resolusie-rolprente gekies. Hierdie besluit het die HD-DVD-voorstanders Toshiba en Microsoft 'n ernstige nekslag toegedien.

In Februarie 2008 het die president van die Japannese Toshiba Corporation, Atsutoshi Nishida, aangekondig dat die maatskappy die vervaardiging en bemarking van HD-DVD-spelers sal staak aangesien die meeste rolprent-ateljees besluit het om eerder die mededingende formaat Blu-ray te steun. Die HD-DVD-formaat se belangrikste bemarkingsliggaam, die HD DVD Promotion Group, is op 28 Maart 2008 amptelik ontbind.

Ander formate met hoë resolusie

WMV-HD is 'n spesiale formaat wat gebruik maak van die Windows Media-speler en nuwe codecs met 'n verbeterde kwaliteit wat die van DVD-Video duidelik oortref. In 2004 het 'n reeks rolprente in die WMV-HD-formaat verskyn wat op gewone DVD-aandrywers 'n resolusie van 1280 x 544 pixels bied (slegs die aktiewe gedeelte van die beeld word geënkodeer). Die klankbaan word in die Windows Media Audio pro-formaat gestoor; die kwaliteit is vergelykbaar met MP3 of Dolby Digital en is geskik vir alle soorte oudiomeng van stereo- tot 7.1-kanaal-weergawe. Die eerste twee DVD-spelers wat ook WMV-HD kan lees word vanaf April/Mei 2005 deur die Deense vervaardiger Kiss aangebied.

Sien ook: Blu-ray Disc, Ultra HD Blu-ray, DVD-formate, HDTV

Eksterne skakels

• HD DVD and DVD specification and Comparison of HD DVD and DVD disc structures (Engels)

• The Authoritative HD DVD FAQ by Hugh Bennett (Engels)