Habsburg (kasteel)
Die Habsburg-kasteel was oorspronklik 'n dubbele woonkasteel wat deur die grawe van Habsburg naby die gelyknamige nedersetting in die Switserse kanton Aargau op die bergpiek Wülpelsberg teen 'n hoogte van 505 m bo seevlak opgerig is. Die kasteel het bekendheid verwerf as die stamkasteel van die Huis van Habsburg, een van die magtigste adellike dinastieë in die Europese geskiedenis, wat sy magsfeer aanvanklik met die verwerwing van gebiede in die kasteel se onmiddellike omgewing begin uitbrei het.
Die bergpiek het, soos uit argeologiese opgrawings blyk, reeds in die Middel-Bronstydperk en in die Romeinse tydperk as woonplek gedien. Die kasteel se stigting deur die vroeë Habsburger Radbot omstreeks 1020/30 is in historiese dokumente oorgelewer.[1] Die eerste histories oorgelewerde graaf van Habsburg was Otto II (in 1108).
Die kasteel is stapsgewys tot 'n dubbele vesting uitgebou en het sy grootste omvang in die vroeë 13de eeu bereik. Die Habsburgers het die kasteel slegs sowat tweehonderd jaar lank self bewoon. Omstreeks 1220/30 was die kasteel vir die magtige dinastie reeds nie meer groot en statig genoeg nie en is vervolgens aan verskillende persoonlikhede in diens van die heerserhuis as leen oorhandig. Die ouer oostelike deel van die kompleks het vervolgens in verval geraak, en net die westelike deel daaragter het in sy oorspronklike vorm tot vandag toe bewaar gebly.
Die kasteel het vir die Huis van Habsburg vir goed verlore gegaan toe die kanton Aargau in 1415 deur die Switserse Konfederasie verower is. In dié tyd het die Habsburgers reeds vanuit Wene as hul nuwe setel en magsentrum geregeer. Die Habsburg-kasteel is sedert 1804 in besit van die Switserse kanton Aargau en word sedert 1948 as kantonale monument beskerm. In 1979 is 'n restaurant in die kasteelpaleis geopen, terwyl die kasteel se geskiedenis in 'n museum langsaan toegelig word.