Inland Empire
Die Inland Empire (kort IE) is 'n metropolitaanse gebied en geografiese streek in Suid-Kalifornië, geleë oos en suidoos van Los Angeles. Die term word onder meer gebruik om na stedelike nedersettings in die weste van die administratiewe distrik Riverside County en die suidweste van Bernardino County te verwys. In 'n wyer betekenis word ook nedersettings in die Pomona-vallei in die ooste van Los Angeles County hierby ingesluit, soms ook nedersettings in die woestynagtige Coachella-vallei, waaronder Palm Springs. In sy wydste betekenis verwys die term na die twee distrikte San Bernardino en Riverside County in hul geheel.
Die Verenigde State se Sensusburo definieer die metropolitaanse gebied van Riverside-San Bernardino-Ontario as 'n statistieke streek met 'n oppervlakte van 27 000 vk myl (70 000 vk km) en 'n bevolking van meer as vier miljoen. Die grootste deel van die bevolking is in die suidweste van San Bernardino County en die noordweste van Riverside County saamgetrek.
Die Inland Empire was nog in die laat 19de eeu 'n belangrike landboustreek wat sitrusvrugte, suiwelprodukte en wyn geproduseer het. Gedurende die 20ste eeu het landbouaktiwiteite geleidelik afgeneem as gevolg van groeiende bevolkingsgetalle en die gepaardgaande uitbreiding van woon- en nywerheidsgebiede, 'n proses wat vanaf die 1970's nog versterk is nadat steeds meer gesinne hulle op soek na bekostigbare behuising in die streek gevestig het. Sy bevolkingsgroei was in die laat 20ste en vroeë 21ste eeu die hoogste van Kalifornië se belangrikste streke, veral danksy grootskaalse immigrasie uit Latyns-Amerika.[1]
Etimologie
wysigNet soos die grense van die Inland Empire is ook die oorsprong van sy naam onseker. Dit is so vroeg soos April 1914 deur die plaaslike dagblad Riverside Enterprise (tans The Press-Enterprise) gebruik om na die streek te verwys.[2] Moontlik is dit deur eiendomsagente vir bemarkingsdoeleindes bedink om potensiële klante na die streek te lok.[3] Die naambestanddeel Inland verwys na die gebied se ligging in die binneland, sowat 60 myl (97 km) van Los Angeles en die Stille Oseaan af.
Oorspronklik het dit bekendgestaan as die Orange Empire - 'n verwysing na die sitrusbedryf in die gebied, met lemoenboorde wat nog in die eerste helfte van die 20ste eeu vanaf Pasadena tot Redlands gestrek het.[4][5]
Geografie
wysigDie Inland Empire is 'n streek van ryklik gevarieerde landskappe, net 'n kort motorrit van Suid-Kalifornië se strande af geleë, en verskil met sy bergwêreld, mere en die woestynstreek van die Low Desert merkbaar van dié kuslandskap. Dit behels, ondanks die snelle groei in die digbevolkte dele daarvan, ses nasionale parke en natuureservate asook Suid-Kalifornië se drie hoogste bergpieke. 'n Netwerk van staproetes - die bes ontwikkelde in Kalifornië suid van die Sierra Nevada - ontsluit die natuurskoon van die Inland Empire.
Die kabelkar Palm Springs Aerial Tramway, wat die woestynnedersetting Palm Springs sedert 1963 met die sneeubedekte San Jacinto-berge verbind, neem besoekers op 'n rit deur die Inland Empire se twee ekostelsels en verskillende klimaatsones - van digte dennebosse, waar warm somertemperature deur 'n bestendige bries versag word, tot die versengende hitte van die barre woestylandskap in die suidooste. Die huidige Anza-Borrego-woestynstaatspark (Anza-Borrego Desert State Park) was nog omstreeks 1850 'n skrikwekkende woestyn wat tienduisende mynbouwerkers en setlaars as die toegangspoort tot Kalifornië moes oorsteek.[6]
Mount San Gorgonio, ook bekend as Old Grayback, maak deel uit van die San Bernardino-bergreeks en is die hoogste bergpiek in Suid-Kalifornië met 'n hoogte van 11 502 voet of 3 506 meter bo seevlak.[7]
Klimaat
wysigDie Inland Empire is baie warm in die somermaande waartydens 'n stabiele hoëdrukstelsel opbou en die kwik gereeld bo 100 °F (38 °C) styg. Eers in die winter word hierdie stelsel vervang deur nat weer. Dis die tyd wanneer die Inland Empire aan stormfronte blootgestel is wat vanuit die Stille Oseaan na die gebied beweeg en die grootste deel van die jaarlikse neerslae saambring. Koue fronte, wat soms oor die streek inbeweeg en die kwik benede vriespunt laat daal, was vroeër 'n uitdaging vir sitrusboere.
Die San Bernardino- en San Jacinto-berge vorm 'n magtige natuurlike versperring vir vogtige lugmassas wat vanuit die Stille Oseaan landinwaarts beweeg. Gebiede in die ooste en noorde ontvang derhalwe betreklik minder reën. Terwyl die blootgestelde westelike hellings van die San Bernardino's jaarliks sowat 40 duim reën of sneeu gemeet word, daal die gemiddelde jaarlikse neerslae in Palm Springs, wat in die bergreeks se reënskadu geleë is, tot slegs 6 duim. Anderkant die San Bernardino-berge strek die Amerikaanse Suidweste se woestyne tot die Rotsgebergte.
Die woestynstreke van die Inland Empire word rofweg in twee klimaatsones onderverdeel. In die laer geleë Sonorawoestyn, wat vanuit die Nasionale Joshua Tree-park suid- en ooswaarts tot Meksiko en Sentraal-Arizona strek, word merkbaar hoër temperature gemeet. Die Kaliforniese gedeelte van hierdie woestyn staan bekend as die Colorado-woestyn. Danksy stormstelsels, wat oor die Stille Oseaan vorm en landinwaarts beweeg, ontvang die woestyn soms genoeg reën om in 'n see van wilde blomme herskep te word. Die hoër geleë Mojave-woestyn, wat vanuit die Joshua Tree-park noordwaarts tot die Groot Bekken strek, het 'n ietwat koeler klimaat met gereelde sneeuval op groter hoogtes.
Die oorgangsgebiede tussen die twee klimaatsones word deur ongewone weerstoestande gekenmerk. Die Santa Ana-winde, wat verskeie kere per jaar (veral in die lente en herfs) deur die Cajon- en Banning-bergpasse waai wanner 'n hoëdrukstelsel oor die Groot Bekken vorm, bereik dikwels snelhede van sowat 70 myl per uur. Gedurende hierdie weerstoestande beweeg warm lugmassa's deur die nou bergpasse afwaarts tot die Stille Oseaan. Soms bereik die Santa Ana-winde stormsterkte - genoeg om groot vragwaens op die snelweg Interstate Highway 15 om te waai of bosbrande baie vinnig versprei. Winde, wat deur die Banning-bergpas waai, is bestendig en sterk. 'n Groot windplaas langs die 10 Freeway gebruik windenergie om krag op te lewer.
Ekonomie
wysigEkonomiese groei in die Inland Empire word danksy die nabyheid van seehawens in Los Angeles en Long Beach, wat die grootste deel van Amerikaanse invoere uit en uitvoere na die Stille Oseaangebied hanteer, aangedryf deur internasionale handel. Goedere, wat per trein of vragwa vanuit die hawens in San Pedrobaai na die Inland Empire vervoer word, word hier tydelik gestoor vir verdere verspreiding dwarsoor die Verenigde State.
Die gebied is daarnaas ook besig om tot een van die vernaamste spilpunte vir lugvrag te ontwikkel. So dien Ontario se internasionale lughawe reeds as 'n belangrike internasionale spilpunt vir United Parcel Service (UPS). Vrag en posstukke, wat vir die Stille Oseaangebied bestem is, word hier gesorteer en versprei. UPS se vragvliegtuie, wat die Volksrepubliek China bedien, vertrek hoofsaaklik van Ontario-lughawe op pad na Hongkong.[8]
Suid-Kalifornië se Eerste Nasies (Indiane) trek eweneens voordeel uit die streek se ekonomiese opswaai en sy reputasie as 'n gebied vol van geleenthede vir ontspanning en vryetydsbesteding - die meeste van hul kasino's, wat bedags en snags groot skare dobbelaars lok, is hier geleë.[9]
Verwysings
wysig- ↑ Abraham F. Lowenthal: Global California: Rising to the Cosmopolitan Challenge. Stanford: Stanford University Press 2009, bl. 73
- ↑ Rob Leicester Wagner: Sleeping Giant: An illustrated history of Southern California's Inland Empire. Las Vegas: Stephen's Press 2005
- ↑ David Harris: Afoot & Afield: Inland Empire: 256 Spectacular Outings in Southern California. Tweede uitgawe. Birmingham, AL: Wilderness Press 2018
- ↑ Susannah Rosenblatt: 'Inland' for sure, 'Empire' maybe: Where's the boundary? In: Los Angeles Times, 8 Julie 2009. Aanlyn beskikbaar: articles.latimes.com
- ↑ Joseph Giovannini: An Inland Empire Built on Oranges. In: New York Times, 7 Julie 1985. Aanlyn beskikbaar: nytimes.com: Archives 1985
- ↑ DK Eyewitness Travel California. London: Dorling Kindersley 2016, bl. 273
- ↑ Visit California: Discover the Inland Empire. Besoek op 6 Mei 2018
- ↑ Lowenthal (2009), bl. 74
- ↑ John Howard Weeks: Postcard History Series - Inland Empire. Charleston SC • Chicago IL • Portsmouth NH • San Francisco CA: Arcadia Publishing 2008, bl. 8
Eksterne skakels
wysig- Toerisme