Horingconcerto nr. 1 (Mozart)
Wolfgang Amadeus Mozart se Horingconcerto nr. 1 in D-majeur, K. (412+514)/386b is laat in Mozart se lewe, waarskynlik in 1791, sy sterfjaar, geskryf.[1]
| Horingconcerto in D-majeur | |
|---|---|
| Nr. 1 | |
| deur W. A. Mozart | |
_by_Lange_1782.jpg) Mozart in 1782 | |
| Toonaard | D-majeur |
| Katalogus | K. (412+514)/386b |
| Gekomponeer | Waarskynlik 1791[1] |
| Bewegings | Twee (Allegro, Rondo: Allegro) |
| Partituur |
|
Die werk bestaan uit twee bewegings,[1] en elke beweging is in die eerste uitgawe van die Köchel-katalogus 'n eie K.-nommer toegeken:
- Allegro 4/4 (K. 412)
- Rondo: Allegro 6/8[2] (K. 514)
Hierdie horingconcerto is een van twee horingconcerto's van Mozart wat fagot bevat — die ander is K. 447, maar in hierdie een "behandel hy hulle met onverskilligheid in die eerste beweging".[3] Dit is die enigste van Mozart se horingconcerto's wat in D-majeur geskryf is (die ander is in E-mol-majeur) en die enigste wat slegs twee bewegings bevat in plaas van die gewone drie,[1] met uitsondering van die onvoltooide horingconcerto, K. 370b+371.
Alhoewel hierdie concerto eerste onder die horingconcerto's in die Köchel-katalogus verskyn, was dit eintlik laaste voltooi. Vergeleke met die ander drie horingconcerto's is dit korter en heelwat eenvoudiger in terme van omvang en tegniek, waarskynlik ter wille van die horingspeler Joseph Leutgeb se gevorderde ouderdom en moontlik verminderde vermoë ten tyde van die komposisie. Slegs die eerste beweging is volledig in Mozart se handskrif beskikbaar; van die tweede beweging is slegs fragmente in Mozart se handskrif beskikbaar.[1] Volgens Benjamin Perl was Mozart betrokke by die komposisie van die concerto, maar was hy nie die oorspronklike outeur daarvan nie.[1] Volgens Wolfgang Plath is die tweede beweging, K. 514, na Mozart se dood deur sy student Franz Xaver Süssmayr voltooi.[1][4][5][6]
'n Vergelyking tussen Mozart se weergawe en Süssmayr se weergawe dui aan dat Süssmayr weinig van Mozart se materiaal gebruik het: b. 1–40 van Mozart se outograaf stem amper heeltemal ooreen met b. 1–44 van Süssmayr se weergawe, waarna die twee weergawes divergeer met slegs enkele balke (b. 59–62, 84–92, 109–116) in Süssmayr se weergawe wat hoegenaamd met Mozart se materiaal ooreenstem.[1]
Die rondo in die outograafpartituur bevat bisarre teks in Italiaans wat heel waarskynlik aan Leutgeb geaddresseer is:
Vir jou, mnr. Donkie—Kom aan—vinnig—spring nou weg—soos 'n goeie genoot—wees braaf—Is jy al klaar?—vir jou—bees—o wat 'n dissonansie—O!—O wee!!—Wel gedaan, arme knaap—o, pyn in die balle!—O God, hoe vinnig!—jy maak my lag—help—skep asem—gaan voort, gaan voort—dis 'n bietjie beter—nog nie klaar nie?—jou aaklige vark!—hoe bekoorlik is jy!—liewe een!—klein donkie!— ha, ha, ha—haal asem!—Maar speel darem een noot, jou peester!—Aha! Bravo, bravo, hoera!—Jy gaan my vir die vierde keer verveel, en goddank dis die laaste—O kry nou end, ek smeek jou!—Verwar dit—en bravura?—Bravo!—o, 'n skaap wat blêr—is jy klaar?—Dankie tog!—Genoeg, genoeg![7]
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Benjamin Perl, The Doubtful Authenticity of Mozart’s Horn Concerto K 412
- ↑ Jean-Pierre Marty, The Tempo Indications of Mozart. New Haven & London: Yale University Press (1988): 43. "The very absence of sixteenths is also an incentive towards overly fast tempos, and this is why the finales of the Horn Concertos K. 386b, 417 and 447 are almost always performed faster than 88/264."
- ↑ Martha Kingdon Ward, "Mozart and the Bassoon" Music & Letters 30, 1 (1949): 9
- ↑ Wolfgang Plath, “Noch ein Requiembrief,” in Acta Mozartiana 28 (1981): 96-101.
- ↑ Alan Tyson, ”Mozart’s D-major Horn concerto: Questions of Date and Authenticity,” in Alan Tyson, Mozart: Studies of the Autograph Scores (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1987), 250.
- ↑ Dmitri Kolbin, “Ein wiedergefundenes Mozart-Autograph,” Mozart-Jahrbuch 1967, pp. 193-204.
- ↑ Maynard Solomon (1995) Mozart: A Life. Harper Collins: 357
Bronne
wysig- Massin, Jean; Massin, Brigitte (1 September 1990). Fayard (red.). Mozart. p. 879. ISBN 2-213-00309-2.
{{cite book}}:|work=ignored (hulp)AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link) - Dermoncourt, Bertrand (2005). Robert Laffont (red.). Tout Mozart: Encyclopédie de A à Z. p. 174. ISBN 2-221-10669-5.
{{cite book}}:|work=ignored (hulp)AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link)
Eksterne skakels
wysig- Concerto in D, K. 412, eerste beweging: Partituur en kritiese verslag (de) in die Neue Mozart-Ausgabe
- Concerto in D, K. 412, Süssmayr se voltooiing: Partituur en kritiese verslag (de) in die Neue Mozart-Ausgabe
- Horingconcerto nr. 1: Partituur op die International Music Score Library Project