Kaptein
Kaptein is 'n woord wat gebruik word binne 'n seevaart- en 'n militêre verband wat dui op 'n titel of rang van 'n persoon. Dit was oorspronklik 'n Franse woord, wat op sy beurt weer van die Latynse capitaneus ("hoof") stam. Laasgenoemde is 'n vervoeging van die woord "caput" wat kop beteken.
Die woord het verskillende betekenisse, afhangende of dit in die weermag, die vloot, die lugmag, of in nie-militêre verband gebruik word. Hierdie artikel handel oor die gebruik van die woord in die burgerlike verband en in die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag, aangesien ander lande verskillende range het.
See
wysigDaar is twee verskillende betekenisse van kaptein ter see.
Eerstens is kaptein die wetlike status van die meester van enige skip ter see. 'n Seekaptein mag óf 'n gewone burger wees, óf 'n vlootoffisier van enige rang. 'n Kaptein van 'n vaartuig het vele wetlike bevoegdhede, onder meer die reg om enigiets te doen om muitery en kaping te voorkom. 'n Skeepskaptein het egter nie die wetlike mag om 'n huwelik te voltrek nie. Die kaptein van 'n skip ter see is in totale bevel, hetsy persone met 'n hoër rang aan boord is of nie.
In vervloë dae was die kaptein van 'n skip 'n edelman wat die verantwoordelikheid van die skip gehad het, maar nie noodwendig seevaartervaring nie. Sy offisiere onder hom het dus die uitvoerende verantwoordelikhede van 'n kaptein hanteer.
Tweedens, in die vloot, is kaptein die rang van 'n senior offisier tussen kommodoor (meer senior) en kommandeur (minder senior). Om verwarring met die laer rang in die leër te voorkom, word dit as Kapt. (SAV) Pieterse geskryf, wat dus aandui dat die rang dié van 'n vlootkaptein is.
Land en lug
wysigIn die leër en die lugmag is 'n kaptein die rang laer as 'n majoor en bo 'n luitenant. Dit is die mees senior rang van die junior offisiere. Die gesondheidstak van die weermag gebruik dieselfde rangstruktuur.
Die hoofvlieënier op 'n handelsvliegtuig word ook 'n kaptein genoem.
Bron
wysigVertaal vanaf 'n artikel in die Engelse Wikipedia Captain