Kersboom

boom, dikwels versier, gebruik in die viering van Kersfees

'n Kersboom is 'n versierde boom, gewoonlik 'n immergroen naaldboom, soos 'n spar, den, of 'n kunsmatige (plastiek-) boom van soortgelyke voorkoms, wat met die viering van Kersfees geassosieer word.[1]

Die gebruik het ontwikkel in Sentraal-Europa, veral Estland, Duitsland en Livonia (nou Letland), waar Protestantse Christene versierde bome in hul huise ingebring het.[2][3][4] Die boom is tradisioneel versier met rose gemaak van gekleurde papier, appels, wafers, klatergoud, lekkers. Morawiese Christene het begin om kersbome met kerse te verlig, wat dikwels na die koms van elektrifisering deur kersliggies vervang is.[5]

Tans is daar 'n wye verskeidenheid tradisionele en moderne ornamente, soos kranse, snuisterye, klatergoud en lekkergoedstokke. 'n Engel of ster kan bo-aan die boom geplaas word om onderskeidelik die Engel Gabriël of die Ster van Bethlehem uit die Jesusgeboorte voor te stel.[6][7] Eetbare items soos gemmerkoekies, sjokolade en ander lekkers is ook gewild en word met linte aan die boom se takke vasgemaak of aan die takke gehang. Die kersboom word histories beskou as 'n gebruik van die Lutherse Kerke en eers in 1982 het die Katolieke Kerk die Vatikaankersboom opgerig.[8]

In die Westerse Christelike tradisie word kersbome op verskillende maniere opgerig op dae soos die eerste dag van Advent of selfs so laat as Oukersaand, afhangende van die land;[9] gebruike van dieselfde geloof geld dat die twee tradisionele dae wanneer kersversierings, soos die kersboom, verwyder word, is Twaalfde Nag en, as hulle nie op daardie dag afgehaal word nie, Kersfees, waarvan laasgenoemde die Kersfees-epifanie-seisoen in sommige denominasies beëindig.[9]

Die kersboom word soms vergelyk met die "Yule-boom", veral in besprekings oor sy folkloriese oorsprong.[10][11][12]

Verwysings

wysig
  1. Travers, Penny (19 Desember 2016). "The history of the Christmas tree" (in Australian English). Australia: ABC News. Besoek op 8 Desember 2018.
  2. Perry, Joe (27 September 2010). Christmas in Germany: A Cultural History (in Engels). University of North Carolina Press. p. 32. ISBN 9780807899410. 'n Kroniek uit Straatsburg, geskryf in 1604 en algemeen gesien as die eerste weergawe van 'n Kersboom in Duitssprekende lande, teken aan dat Protestantse ambagsmanne in die vakansietyd dennebome in hul huise ingebring het en dit versier het met "rose gemaak van gekleurde papier, appels, wafers, klatergoud, lekkers, ens." [...] Die Kersboom het so te sê van bo af in die Duitse samelewing uitgesprei. Dit het van elite-huishoudings na breër sosiale strata beweeg, van stedelike na landelike gebiede, van die Protestantse noorde na die Katolieke suide, en van Pruise na ander Duitse state.
  3. Lamb, Martha Joanna (1883). The Magazine of American History, Volume X (in Engels). Historical Publication Co. p. 473. The Christmas Tree originated in the Protestant districts of Germany.
  4. Christmas trees were hung in St. George's Church, Sélestat since 1521:"Office de la Culture de Sélestat—The history of the Christmas tree since 1521" (PDF). 18 Desember 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 18 Desember 2013.
  5. Becker, Udo (1 Januarie 2000). The Continuum Encyclopedia of Symbols (in English). A & C Black. p. 60. ISBN 978-0-8264-1221-8. In die Christendom is die Kersboom 'n simbool van Christus as die ware boom van die lewe; die kerse simboliseer die "lig van die wêreld" wat in Bethlehem gebore is; die appels wat dikwels as versierings gebruik word, stel 'n simboliese verhouding tot die paradysappel van kennis en dus tot die oorspronklike sonde wat Christus weggeneem het sodat die terugkeer na Eden - gesimboliseer deur die Kersboom - weer vir die mensdom moontlik is.{{cite book}}: AS1-onderhoud: onerkende taal (link)
  6. Mandryk, DeeAnn (25 Oktober 2005). Canadian Christmas Traditions. James Lorimer & Company. p. 67. ISBN 9781554390984. The eight-pointed star became a popular manufactured Christmas ornament around the 1840s and many people place a star on the top of their Christmas tree to represent the Star of Bethlehem.
  7. Jones, David Albert (27 Oktober 2011). Angels. Oxford University Press. p. 24. ISBN 9780191614910. Dieselfde dubbelsinnigheid word gesien in daardie mees bekende van engele, die engel bo-op die Kersboom. Hierdie versiering, wat in die negentiende eeu gewild is, herinner aan die plek van die engele in die Kersverhaal (Luk. 2:9–18).
  8. Gillian Cooke, A Celebration of Christmas, 1980, page 62: "Martin Luther has been credited with the creation of the Christmas tree. [...] The Christmas tree did not spring fully fledged into [...] tree was slow to spread from its Alsatian home, partly because of resistance to its supposed Lutheran origins."
  9. 9,0 9,1 Crump, William D. (15 September 2001). The Christmas Encyclopedia, 3d ed (in Engels). McFarland. p. 386. ISBN 9780786468270. Kersbome op die platteland het nie voor die Eerste Wêreldoorlog verskyn nie, hoewel Sloweners van Duitse afkoms bome voor dan versier het. Tradisioneel versier die gesin hul Kersboom op Oukersaand met elektriese liggies, klatergoud, kranse, lekkergoedstokke, ander verskillende ornamente, en bedek met 'n engelfiguur of ster. Die boom en geboortetoneel bly tot Kersmis (2 Februarie)
  10. Foley, Daniel J. (1999). The Christmas Tree. Omnigraphics. p. 45. ISBN 978-1-55888-286-7.
  11. Dues, Greg (2008). Advent and Christmas. Bayard. pp. 13–15. ISBN 978-1-58595-722-4. Next to the Nativity scene, the most popular Christmas tradition is to have a Christmas tree in the home. This custom is not the same as bringing a Yule tree or evergreens into the home, originally popular during the month of the winter solstice in Germany.
  12. Karas, Sheryl (1998). The Solstice Evergreen: history, folklore, and origins of the Christmas tree. Aslan. pp. 103–04. ISBN 978-0-944031-75-9.