Kubele

Kubele (Frigies: Matar Kubileya/Kubeleya, dalk "Bergmoeder"; Grieks: Κύβελις, Kybelis) is ’n Anatoliese moedergodin; sy kon ’n moontlike voorganger gehad het in die vroegste Neolitikum by Çatalhöyük, waar standbeelde van oorgewig vroue, wat soms sit, ontdek is. Sy is Frigië se enigste bekende godin en was waarskynlik ’n staatsgodheid.

Kubele op haar troon, met ’n leeu en muurkroon. Romeinse marmerbeeld, c. 50 n.C. (Getty-museum, Kalifornië.)

In Griekeland

Haar kultus is deur Griekse koloniste van Klein-Asië aanvaar en aangepas en het omstreeks die 6de eeu v.C. na die Griekse vasteland en sy westelike kolonies versprei.

Kubele het in Griekeland ’n gemengde ontvangs gehad. Sy is gedeeltelik vereenselwig met aspekte van die aardgodin Gaia, haar Minoïese eweknie, Rea, en die godin van oeste, Demeter. Sommige stadstate soos Athene het haar as ’n beskermer beskou, maar haar mees gevierde Griekse rites het haar uitgebeeld as ’n eksotiese, geheime buitelandse godin wat in ’n strydwa ry wat deur ’n leeu getrek word, vergesel van wilde musiek, wyn en ’n wanordelike, ekstatiese gevolg. Iets wat uniek in die Griekse mitologie was, was haar priesterorde van bedelende eunugs. Sy het ook ’n eunug-man, Attis, gehad wat moontlik ’n Griekse toevoeging was. In Griekeland word Kubele verbind met berge, dorps- en stadsmure, vrugbaarheid en wilde diere, veral leeus. In Rome was sy bekend as Magna Mater ("Groot Moeder").

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kubele.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia