Kwaliteitsbestuurstelsel
'n Kwaliteitsbestuurstelsel (KBS) kan gedefinieer word as 'n versameling beleidsverklarings, prosesse en prosedures wat vereis word in die beplanning en uitvoering van (Produksie/ Ontwikkeling / Diens) in die kernaktiwiteit van 'n organisasie. Kwaliteitsbestuurstelsels integreer die verskillende interne prosesse in 'n organisasie en poog om 'n prosesbenadering daar te stel vir projekuitvoering. 'n KBS stel organisasies daartoe in staat om die verskeie kernbesigheidsprosesse te identifiseer, te meet, te beheer en te verbeter en is daarop gemik om uiteindelik te lei tot verbeterde besigheidsprestasie.
Kwaliteitsbegrippe – 'n geskiedkundige agtergrond
wysigDie begrip van kwaliteit soos ons deesdae daaraan dink het sy oorsprong in die Nywerheidsomwenteling van die 19de eeu. Voorheen is goedere van begin tot einde deur dieselfde persoon of span mense vervaardig en is handvaardighede gebruik om 'n produk aan te pas om aan 'kwaliteitskriteria' te voldoen. Massaproduksie het groot spanne mense saamgebring wat saamgewerk het aan spesifieke stadia van produksies en het dit al hoe minder gebeur dat een persoon 'n produk van begin to einde voltooi het. In die laat 1800's het pioniers op die gebied soos Frederick Winslow Taylor en Henry Ford die gebreke in massaproduksie soos dit op daardie tydstip uitgevoer is en die gevolglike variasies in produkkwaliteit wat dit meegebring het. Taylor het kwaliteitdepartemente gestig oorsig uit te oefen op die kwaliteit van produksie asook die regstel van foute en Ford het klem gelê op die standaardisasie van ontwerp en komponentstandaarde om te verseker dat 'n standaardproduk gelewer word. Bestuur van kwaliteit was die verantwoordelikheid van die kwaliteitdepartement en is geïmplementeer deur gelewerde produk te inspekteer om foute te onderskep.
Die toepas van statistiese beheer is later ingevoer as 'n gevolg van vervaardigingsmetodes tydens die Wêreldoorloë. Kwaliteitsbestuurstelsels is 'n gevolg van die werk wat gedoen is deur W. Edwards Deming, 'n statistikus waarna die Demingprys vir kwaliteit vernoem is.
Kwaliteit as 'n beroep en die bestuursproses wat met die kwaliteitsfunksie gepaard gaan is tydens die tweede helfte van die 20ste eeu bekendgestel en het sedertdien verder ontwikkel.
Die kwaliteitsberoep het ontwikkel vanaf eenvoudige beheer tot ingenieurswese en vandaar tot stelselsingenieurswese. Kwaliteitsbeheeraktiwiteite het die botoon gevoer in die 1940's, 1950's en 1960's. In die 1970's het die era van kwaliteitsingenieurswese begin en tydens die 1990's is kwaliteitstelsels as 'n nuwe studieveld begin ontluik.
Kwaliteitsbestuurorganisasies en toekennings
wysigDie Internasionale Organisasie vir Standaarde se ISO 9000:2000 reeks beskryf standaarde vir 'n KBS en spreek die beginsels en prosesse aan rakende die ontwerp, ontwikkeling en die lewering van 'n algemene produk of diens. Organisasie kan deelneem aan 'n deurlopende sertifiseringsproses tot ISO 9001:2000 om sodoende hulle voldoening aan die vereistes van die standaard te demonstreer, wat dan ook die vereiste insluit vir 'n deurlopende (d.w.s. beplande) verbetering van die KBS. (ISO 9000:2000 verskaf riglyne oor kwaliteitsbeginsels en die algemene taal wat deur kwaliteitskenners gebruik word. ISO 9004:2000 verskaf riglyne oor verbeteringsmetodes. Dit is dus duidelik dat nie een van die twee standaarde gebruik kan word vir sertifiseringsdoeleindes nie, aangesien hulle riglyne verskaf en nie vereiste neerlê nie).
Die Malcolm Baldridge National Quality Award is 'n kompetisie in die V.S.A wat daarop gemik is om maatskappye daar te identifiseer en erkenning te gee vir top kwaliteit. Hierdie model spreek 'n breë basis van kwaliteitskriteria aan, insluitende kommersiële sukses en korporatiewe leierskap aan.
Die European Foundation for Quality Management se EFQM Excellence Model ondersteun 'n soortgelyke toekenning vir Europese maatskappye.
In Kanada ken die National Quality Institute die 'Canada Awards for Excellence Geargiveer 6 Februarie 2006 op Wayback Machine' op 'n jaarlikse grondslag toe aan organisasies wat uitstaande prestasies bereik het op die gebied van Kwaliteit en Werksplek Welsyn en ook voldoen het aan die Instituut se kriteria met goed gedokumenteerde prestasies en resultate.
Verwysings
wysig- Pyzdek, T, "Quality Engineering Handbook", 2003, ISBN 0-8247-4614-7
- Godfrey, A. B., "Juran's Quality Handbook", 1999, ISBN 978-0-07-162973-7