In fotografie is 'n lenskappie of lensskerm 'n toestel wat gebruik word aan die voorkant van 'n lens om te verhoed dat die son of ander ligbronne flikkering of weerkaatsing veroorsaak[1] Lenskappies kan ook gebruik word vir beskerming van die lens teen skrape en die elemente sonder om 'n lensdeksel op te sit.

Skema van 'n lens wat lensflikkering ondervind. 'n Lenskappie is so ontwerp dat dit nie die invalshoek van die lens belemmer nie. Lenskappies skerm die son of ander ligbronne af en verhoed flikkering en weerkaatsing van die lens af.

Die geometrie van 'n lenskappie is afhanklik van drie dinge: die brandpunt van die lens, die grootte van die voorste lenselement en die afmetings van die beeldsensor of film in die kamera.

Oorsake van lensflikkering

wysig

Flikkering vind plaas wanneer 'n verdwaalde ligstraal die voorste element van 'n lens tref, en dan rondhop binne-in die lens. Hierdie verdwaalde lig kom dikwels uit baie helder ligbronne, soos die son, helder ateljeeligte, of 'n helderwit agtergrond.[2] As 'n ligbron binne 'n lens se waarnemingshoek is, sal 'n lenskappie weinige effek hê. Dit is voorkombaar dat verdwaalde lig van 'n helder ligbron die lens binnedring. Multilaag-bedekkings in nuwer lense help ook om lensflikkering te verminder.

Tipes

wysig
 
'n Keuse van lenskappies: een silindries, een konies en drie kroonblaarvormig (een is gekeep).

Die vorm van 'n lenskappe kan wissel van 'n eenvoudige silindriese of koniese vorm (baie soos 'n lampskerm) tot 'n meer komplekse vorm, soms 'n blom- of kroonblaarvorm. Hierdie meer komplekse vorms neem die finale beeld se vorm en aspekverhouding in ag.[3] Daardeur kan die lenskappie verdwaalde lig uitsluit, terwyl meer lig in die hoeke van die beeld deur die korter gedeeltes van die kappie ingelaat word, en sodoende die mate van meganiese krulversiering verminder (deur beperking van lig rondom die rand)[4] in die finale beeld.

Die geometrie van 'n lenskappie is afhanklik van drie dinge:

  • brandpunt van die lens,
  • grootte van die voorste lenselement,
  •  afmetings van die beeldsensor of film in die kamera.

Korrekgemaakte reghoekige of vierkantige lenskappies is oor die algemeen meer doeltreffend as silindriese of koniese soorte, want dié vorms lyk nou soos die foto se vorm. Reghoekige of vierkantige lenskappies moet egter nie gebruik word met zoemlense waarvan die voorste elemente draai wanneer die brandpunt verander nie, omrede die kappie ook saam sal draai, en dus dele van die liginvalshoek uitsluit. Dieselfde geld ook vir blomlenskappies. Vir hierdie tipe lense sal slegs silindriese of koniese lenskappies effektief werk.

Berging

wysig

Lenskappies wat verskaf word deur die vervaardiger van die lens is dikwels ontwerp om te pas op die ooreenstemmende lens; óf vorentoe, vir normale gebruik, of agtertoe, sodat die kappie geberg kan word met die lens sonder om veel bykomende ruimte op te neem. Rubberlenskappies is buigsaam genoeg en kan plat gevou word om te stoor. Maar ander lenskappies moet verwyder word indien die lengte van die lens die stoorplek oorskry.

Verwysings

wysig
  1. van Walree, Paul. "Lens hoods". Toothwalker.org (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Desember 2017. Besoek op 9 Oktober 2016.
  2. Altez, Anna. "Lens Flare: How to Reduce or Avoid it?". PhotoPoly. Besoek op 14 November 2011.
  3. "UNDERSTANDING CAMERA LENS FLARE". Cambridge in Colour (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019.
  4. van Walree, Paul. "Vignetting; Mechanical vignetting". Toothwalker.org (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Oktober 2019. Besoek op 9 Oktober 2016.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.