Leo I van Bisantium
Leo I (Latyn: Flavius Valerius Leo Augustus, Grieks: Λέων Α′; 401 – 18 Januarie 474) was die Bisantynse keiser van 457 tot 474. Hy was ’n boorling van Dacia Aureliana naby Thracië en was ook bekend as Leo die Thraciër.
| Leo I | |
|---|---|
| Keiser van die Bisantynse Ryk | |
 | |
| Bewind | 457–474 n.C. |
| Volle naam | Flavius Valerius Leo Augustus |
| Dinastie | Thraciese |
| Gebore | 401 |
| Oorlede | 18 Januarie 474 |
| Voorganger | Marcianus |
| Opvolger | Leo II |
| Eggenote | Verina |
| Kinders | Ariadne, Leontia, ’n seun (op vyf maande dood) |
In sy 20 jaar as keiser was Leo ’n goeie heerser en het hy baie ambisieuse politieke en militêre planne deurgevoer – die meeste om die kwynende Wes-Romeinse Ryk te help en dié se eertydse grondgebied terug te wen. Hy was die eerste Bisantynse keiser wat wette in Grieks gemaak het in plaas van Latyn.[1] Leo I is ’n heilige in die Oosters-Ortodokse Kerk. Sy feesdag is 20 Januarie.[2][3]
Bewind
wysig
Leo het in die Romeinse leër gedien en opgang gemaak. Hy was die laaste van ’n paar keisers wat deur Aspar, die aanvoerder van die leër, aangewys is. Hy het gedink Leo sal ’n maklike marionet-heerser wees. Leo het egter al hoe onafhankliker van Aspar geword en dit het groot spanning tussen hulle veroorsaak wat tot ’n sluipmoord op Leo kon gelei het.
Leo se kroning op 7 Februarie 457[4] was die eerste wat deur die Patriarg van Konstantinopel waargeneem is.[5] Leo het ’n ooreenkoms met die Isauriërs aangegaan en het Aspar so buite aksie gestel. Die prys van die ooreenkoms was die huwelik van Leo se dogter met Tarasicodissa, leier van die Isauriërs, wat in 474 as Zeno keiser sou word. In 469 het Aspar probeer om Zeno te vermoor[6] en dit amper reggekry. Eindelik, in 471, is Aspar se seun Ardabur daarvan beskuldig dat hy by ’n sameswering teen Leo betrokke was en hy en sy pa is albei in opdrag van Leo doodgemaak.
Leo se bewind word ook gekenmerk deur sy invloed in die Wes-Romeinse Ryk. Hy het Anthemius in 467 as die weste se keiser aangestel. Hy het probeer om op dié politieke sukses voort te bou deur in 468 teen die Vandale op te ruk. Die Romeine is egter verslaan weens die arrogansie van Leo se swaer, Basiliscus. Dit was ’n duur ekspedisie in terme van geld en manskappe – 600 van die 1 113 skepe het onder meer in die slag gebly. Hierna het die Vandale die Griekse kus geplunder tot ’n duur ooreenkoms tussen Leo en Genseric gesluit is.
Leo het baie ongewild geword teen die einde van sy bewind omdat hy alle niegodsdienstige feeste en samekomste op Sondae afgeskaf het. Hy is op 18 Januarie 474 op 73-jarige ouderdom aan disenterie dood.
Verwysings
wysig- ↑ The Inheritance of Rome, Chris Wickham, Penguin Books Ltd. 2009, ISBN 978-0-670-02098-0 (page 90)
- ↑ Synaxaristes (gr) : Ὁ Ἅγιος Λέων Μακέλλης ὁ Μέγας. 20 Ιανουαρίου. ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ.
- ↑ Mother of God of the "Life-Giving Spring". URL besoek op 27 Oktober 2012.
- ↑ Edward A. Thompson, "Leo I", Encyclopaedia Britannica, Vol. 13 (Encyclopaedia Britannica, Inc., 1973), bl. 959. Bibl. J.B. Bury, History of the Later Roman Empire, vol. i, ch. 10 (1923).
- ↑ Edward Gibbon, The History of the Decline and Fall of the Roman Empire , Volume I, Chap. XXXVI (Chicago: Encyclopaedia Britannica, Inc., 1952), bl. 582. Bibl. Theophanes, bl. 95.
- ↑ Norwich, John Julius, 'Byzantium: The Early Centuries', bl. 167
- Bury, John Bagnell (1958). History of the Later Roman Empire: from the death of Theodosius I to the death of Justinian. Dover books. Vol. 1. Dover Publications. ISBN 978-0-486-20398-0.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - Friell, Gerard (1998). The Rome That Did Not Fall: The Survival of the East in the Fifth Century. Ancient history. Londen: Taylor & Francis. ISBN 978-0-415-15403-1.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - Madden, Thomas F. (aanbieder). Empire of Gold: A History of the Byzantine Empire; Lecture 2: Justinian and the Reconquest of the West, 457–565 [Audio book]. Prince Frederick: Recorded Books. ISBN 978-1-4281-3267-2.
- Profile of Leo in The Prosopography of the Later Roman Empire
- Stephen Williams, Gerard Friell, The Rome that Did Not Fall The Survival of the East in the Fifth Century, Routledge Press, 1999, ISBN 0-415-15403-0
Eksterne skakels
wysig- Leo I Tydlyn
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Leo I.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
