Die Luberon (Frans: Massif du Luberon) is 'n bergreeks wat uit kalksteen gevorm is en oor sowat 65 kilometer tussen die Suid-Franse stede Cavaillon en Manosque (naby Avignon) strek. 'n Laagte naby Lourmarin verdeel die Luberon in twee bergmassiewe: die Klein Luberon (Petit Luberon) met sy buitengewone rotsformasies in die weste bereik 'n maksimale hoogte van sowat 700 meter, terwyl die Groot Luberon (Grand Luberon) in die ooste met die bergspits Mourre Nègre 1 250 meter bo seevlak rys.

Die Grand Luberon, soos gesien uit noordwestelike rigting
Die Petit Luberon, soos gesien vanuit die Grand Luberon
'n Dorp in die Petit Luberon

Die bergreeks se twee hellings verskil duidelik van mekaar. Die sonnige suidhelling daal geleidelik en bied met sy Mediterreense klimaat 'n uitgestrekte oppervlakte wat vir landboudoeleindes gebruik kan word. Daarenteen word die steil noordelike helling deur laer temperature gekenmerk. Die Luberon het onder meer bekendheid met sy landskapsvorme - valleie met steil rotswande en grotte - asook met sy dorpe verwerf wat dikwels bo-op rotshellings troon.

Kultuurgeskiedenis wysig

In die prehistoriese tydperk was die Luberon relatief dig bevolk aangesien die kalksteenformasies met sy talle grotte as menslike behuisings kon dien. Die bevolkingsdigtheid het in latere periodes duidelik afgeneem, en veral tydens die Middeleeue het baie bewoners hulle in die groter nedersettings van die omgewing gevestig. Hier het klein heerskappye ontstaan wat hul landerye vanuit kastele bestuur het.

Gedurende die 16de eeu het bloedige kruistogte teen die Vaudois- of Waldenser-beweging in die Luberon-berggebied plaasgevind - 19 dorpe wat na bewering aanhangers van die beweging gehuisves het, is in April 1545 aan die brand gesteek en hul leiers vermoor. Meer as 3 000 mense het in die veldtog hul lewens verloor, terwyl 'n verdere 600 bewoners gedwing is om as gevangenes op galeie te roei.[1]

Die Luberon was in die volgende eeue 'n afgeleë en rustige gewes wat ook nie deur die 19de eeuse toerisme geraak is nie. Eers ná die einde van die Tweede Wêreldoorlog het veral kunstenaars en intellektueles die natuurskoon en afgeskeidenheid van die Luberon begin waardeer en hulle in die streek gevestig. Om die bergmassief teen die nadelige gevolge van massatoerisme te beskerm, is groot dele van die bergreeks met sy skaarse diere- en plantspesies in 1977 tot natuurbewaringsgebied verklaar (Parc naturel régional du Luberon).

Die Luberon het in die laat 20ste eeu onder meer by Britse toeriste gewild geraak, en 'n aantal Britte het hulle in die streek gevestig, waaronder die skrywer Peter Mayle wat in die dorp Lourmarin woon. Die gebied het ook die belangstelling van argeoloë gewek wat hier opgrawings doen.

Landbou wysig

Tans is wyn (Côtes du Luberon), graan, vrugte, groente en laventel die belangrikste agrariese produkte in die Luberon. Die berggebied is grotendeels bebos, onder meer met Atlas-seders.

Verwysings wysig

  1. Rolf Toman (red.): Provence. Kunst • Landschaft • Architektur. Königswinter: Tandem/h.f. ullmann 2009, bl. 178

Eksterne skakels wysig