Mardykers
Mardykers was vrygestelde slawe.
Tydens die Portugese en Nederlandse bewind in die Oos-Indiese eilande is Maleise slawe in die gebied ingevoer. Van hierdie slawe is later vrygelaat of vrygekoop en hulle en hul afstammelinge het as mardykers bekendgestaan. Meesal was hierdie mense Christene.
VOC-amptenare is op die retoervloot van Java na Nederland soms tot in Kaapstad van hul slawe vergesel. Sommige slawe is daan aan die Kaap verkoop, omdat die prys vir ‘n slaaf aan die Kaap heelwat hoër was as in Nederlands-Indië. Maar ‘n aantal is ook teruggestuur en ander is hier vrygestel. Enkele vrygestelde slawe het egter hoë amptenare na Nederland vergesel, Nederlands leer praat en sommige het later weer met die uitwaartse vloot na Java teruggekeer. Dikwels het het hierdie Nederlandssprekende oud-slawe in die Kaap agtergebly. Veral die vrygestelde Nederlandssprekende slawe is aan die Kaap Mardykers genoem. Hulle en hul nageslag was bekend as bedrewe messelaars en mandjievlegters.
Die woord mardyker is afgelei van die Maleise woord merdika, met die betekenis van vry.