Menkaoere

Egiptiese farao

Menkaoere (ook Menkaoera) was ’n Egiptiese farao van die 4de Dinastie tydens ’n tydperk bekend as die Ou Ryk. Hy was ook bekend onder sy Hellenistiese name, Mykerinos (deur Herodotus) en Mencheres (deur Manetho). Volgens Manetho was hy die opvolger van koning Bicheris, maar argeologiese bewyse dui daarop dat hy meer waarskynlik vir Chafra opgevolg het. Menkaoere het beroemd geword vir sy piramide by Giza en sy pragtige standbeel-triades, wat hom wys saam met godinne en sy vrou, Chamerernebty.

Menkaoere
Menkaoera, Mykerinos, Mencheres
Standbeeld van Menkaoere (Egiptiese Museum, Kaïro).
Standbeeld van Menkaoere (Egiptiese Museum, Kaïro).
Farao van die 4de Dinastie
Periode  18 tot 22 jaar,[1] vanaf omstreeks 2530 v.C.
Voorganger  Chafra (waarskynlik) of Bicheris
Opvolger  Sjepseskaf
Vader  Chafra
Moeder  Chamerernebty I
Oorlede  Omstreeks 2500 v.C.
Monumente  Piramide van Menkaoere
Menkaoere in Egiptiese hiërogliewe
Serech of Horusnaam
G5
kAE1F32
Nebty-naam
G16
kAE1
Goue Horus-naam
G8
nTr G5
nbw
Nomen of geboortenaam
G39N5
 
ramnkA kA
kA
Portaal  Portaalicoon   Antieke Egipte

Familie wysig

Menkaoere was die seun van Chafra en die kleinseun van Choefoe (Cheops). ’n Klipmes wat in die tempel van Menkaoere gevind is, noem ’n koning se ma met die naam Chamerernebty I, wat daarop dui dat Chafra en hierdie vrou sy ouers was. Menkaoere het vermoedelik minstens twee vroue gehad:

  • Koningin Chamerernebty II is die dogter van Chamerernebti I en die ma van ’n koning se seun, Choenre. Die ligging van Choenre se graf dui daarop dat hy ’n seun van Menkaoere was, en dit maak haar die vrou van Menkaoere .[2][3]
  • Koningin Rechetre is ’n dogter van Chafra en dus is Menkaoere haar mees waarskynlike man.[2]

Daar is nie bewyse van baie kinders van Menkaoere nie:

  • Choenre was die seun van koningin Chamerernebti II. Hy was die oudste seun, maar het nie sy pa opgevolg nie omdat hy voor hom dood is. Menkaoere is opgevolg deur Sjepseskaf, ’n jonger seun.[4]
  • Sechemre is bekend van ’n standbeeld en is waarskynlik Menkaoere se seun.
  • ’n Dogter wat jonk dood is, word deur Herodotus genoem.[5]
  • Chentkaoes I was moontlik Menkaoere se dogter.[6]

Bewind wysig

Dit is onbekend presies hoe lank Menkaoere regeer het. Die antieke historikus Manetho meen dit was 63 jaar, maar dit was waarskynlik nie so lank nie. Die Turynse Koningslys is beskadig op die plek waar die lengte van sy bewind aangedui is, maar dit eindig op ’n 8. Egiptoloë dink dit was 18 jaar, en dit word algemeen aanvaar as reg. Hy kon dalk ook 22 jaar regeer het.[7]

In 2013 is ’n fragment van Menkaoere se sfinks by die ingang tot die paleis in Tel Hazor gevind.[8]

Piramidekompleks wysig

Die Piramide van Menkaoere by Giza is genoem Netjer-er-Menkaoere ("Menkaoere is goddelik"). Dit is die kleinste piramide van die drie by Giza en dit het drie satellietpiramides.

Die satellietpiramides word soms aangedui as G-IIIa (oos), G-IIIb (middel) en G-IIIc (wes). In die kapel wat met G-IIIa verbind word, is die standbeeld van ’n koningin ontdek. Dié piramides was dus dalk bedoel vir Menkaoere se vroue. Dit kan wees dat Chamerernebti II in een van hulle begrawe is.[3][9]

Die valleitempel was ’n steengebou wat tydens die 5de of 6de Dinastie vergroot is. Uit dié tempel kom die beroemde standbeelde van Menkaoere met sy koningin en verskeie godinne. By die dodetempel is nog standbeelde en fragmente ontdek, onder meer ’n fragment van koningin Chamerernebty I se staf. Dit is nou in die Bostonse Museum van die Beeldende Kunste. Chamerernebti het die titel koningsmoeder op die fragment.[9]

In 1837 het ’n Engelse weermagoffisier, Richard William Howard Vyse, en die ingenieur John Shae Perring uitgrawings by die Piramide van Menkaoere gedoen en ’n groot klipsarkofaag gevind. Dit het nie hiërogliewe opgehad nie, maar was versier in die styl van die paleisfasade. Langs die grafkelder is houtfragmente van ’n kis met Menkaoere se naam asook ’n deel van ’n skelet gevind wat in ’n growwe materiaal toegedraai was. Die sarkofaag is per skip na die Britse Museum in Londen gestuur, maar die skip, Beatrice, het op 13 Oktober 1838 verdwyn nadat dit die hawe by Malta verlaat het. Die ander materiaal is met ’n ander skip gestuur en is nou in die museum te sien saam met die oorblyfsels van die houtkis.

Daar word geglo die kis is ’n heelwat latere vervanging uit die 26ste Dinastie, amper 2 000 jaar ná die farao se oorspronklike begrafnis. Radiokoolstofdatering van die stukke been wat gevind is, dui daarop dat hulle selfs nog jonder is en dateer uit die eerste eeue n.C.[10]

Verwysings wysig

  1. Thomas Schneider: Lexikon der Pharaonen. Albatros, Düsseldorf 2002, ISBN 3-491-96053-3, page 163–164.
  2. 2,0 2,1 Grajetzki, Ancient Egyptian Queens: A Hieroglyphic Dictionary, Golden House Publications, London, 2005, p13-14 ISBN 978-0-9547218-9-3
  3. 3,0 3,1 Tyldesley, Joyce. Chronicle of the Queens of Egypt. Thames & Hudson. 2006. ISBN 0-500-05145-3
  4. Clayton, pp.57-58
  5. Herodotus, Historia, B:129-132
  6. Hassan, Selim: Excavations at Gîza IV. 1932–1933. Cairo: Government Press, Bulâq, 1930. pp 18-62
  7. Miroslav Verner: Archaeological Remarks on the 4th and 5th Dynasty Chronology. In: Archiv Orientální, Vol. 69. Prague 2001, page 363–418.
  8. Ancient Egyptian leader makes surprise appearance at archaeological dig in Israel 9 Julie 2013 sciencedaily.com
  9. 9,0 9,1 Porter, Bertha en Moss, Rosalind, Topographical Bibliography of Ancient Egyptian Hieroglyphic Texts, Statues, Reliefs and Paintings Volume III: Memphis, Part I Abu Rawash to Abusir. 2de uitg. By gizapyramids.org
  10. Boughton, Paul "Menkaura's Anthropoid Coffin: A Case of Mistaken Identity?" Ancient Egypt. Augustus/September 2006. p.30-32.

Eksterne skakels wysig