Mike Heine (1932–2007) was ’n Afrikaanse joernalis, radio-omroeper en skrywer.

Lewe en werk

wysig

Mike Heine was op 6 Julie 1932 op Frankfort in die Vrystaat gebore. Op sy geboortedorp voltooi hy sy skoolopleiding. Hierna verwerf hy ’n diploma in sake-administrasie en sluit by die Staatsdiens aan, waar hy vir ongeveer tien jaar lank werk. Dan word hy joernalis en is misdaadverslaggewer by die Sondagkoerant Die Sondagstem, waarna hy verbonde is aan die redaksies van Die Transvaler en Patrys. Tussen 1967 en 1970 is hy skakelbeampte van Springbokradio en Streekdienste by die Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie (SAUK) en hy werk ook by die televisie-afdeling van die SAUK, onder meer as navorser by die Afrikaanse Godsdiensafdeling van TV1. Later word hy artikelskrywer by ’n tydskrifgroep en word as hoofredakteur van hierdie groep aangestel. Hy trou met die skryfster Schalkie van Wyk en hulle het twee kinders, ’n dogter (Michelien) en ’n seun. Hulle leer mekaar ken wanneer albei verbonde is aan die redaksie van die tienertydskrif Patrys, maar skei later. Mike Heine is op 6 Januarie 2007 in sy slaap in sy huis op Bultfontein, noord van Pretoria, oorlede.

Skryfwerk

wysig

Reeds op elfjarige ouderdom skryf hy sy eerste spanningsverhaal, wat sy ma vir hom uittik. Hy skryf veral ontspanningslektuur, waaronder liefdesromans, spanningsverhale (hoofsaaklik ou-Kaapse verhale), tydskrifverhale, jeugverhale, draaiboeke en radioverhale. Sy bekendste werk is waarskynlik die radioverhale “Daar kom tant Alie” en “Oupa Jasper”. As regisseur is hy verantwoordelik vir verskeie rolprente en radioverhale. Vanaf 1957 tree hy as akteur op in verskeie radioverhale en hy is die stem van Koos van der Merwe in die gewilde radioreeks oor Staal Burger. Sy eerste radio-jeugteater vir die Afrikaanse Diens is “Die Donkie-July”, wat in 1960 uitgesaai word, gevolg deur “Seun met die donker bril”. In 1988 word sy radiovervolgverhaal “Aan die einde van die reënboog” oor die Afrikaanse Diens uitgesaai. Hierdie verhaal handel oor ou Johannesburg en die uitsending val saam met die eeufeesviering van die stad. Ander radiovervolgverhale van hom in die Afrikaanse Diens sluit in “Henningville”, terwyl “Wawielspore”, “Meester Adriaan”, “Vlug van verskrikking”, “Skaduwees oor Bordeaux”, “Doelwit RSA”, “Aanslag teen Avondrus” en “Troebeljare van gister” oor Springbokradio uitgesaai word. “Herodes Antipas”, sy Bybelse versdrama, word ook uitgesaai.

Hy skryf ’n groot aantal ou-Kaapse verhale. In “Die erfgenaam van Marseilles” (1973) raak Egmont Villepreux op die aantreklike Suzette Moreaux verlief. Toe sy moeder egter die naam Moreaux hoor, het sy bleek geword, want Marguerite Villepreux was bang vir die spoke wat haar uit die verlede bedreig. Egmont ontvang dan naamlose briefies van ’n geheimsinnige vreemdeling en ’n paar maal probeer iemand om hom om die lewe te bring. “Cordier van la Concorde” (1974) is die verhaal van die Franse Hugenoot Louis Cordier, wat hom die gramskap van die Kapenaars op die hals haal omdat die meisies aan die Kaap hom aantreklik vind. Hy word dan ook deur Hendrik de Boon tot ’n swaardgeveg uitgedaag. Wanneer Louis ’n plaas koop wat hy herdoop na La Concorde, sy geboorteplaas in Frankryk, blyk dit dat Hendrik ook ’n opsie op die plaas gehad het, wat die vyandskap verder aanvuur. In “’n Mantel teen die wind” (1974) probeer Eugene de Gaspard om die niggie van kommissaris-generaal Abraham Sluysken, Engela van Hoogendam, die hof te maak. Hy moet egter met Henk van der Mas om haar hand meeding. Intussen is daar ’n gemaskerde swaardvegter wat die lewe vir die Engelse soldate, aan wie die Kaap oorhandig moet word, warm maak. “Die nuwe dagbreek” (1978) speel af tydens die heerskappy van goewerneur Willem Adriaan van der Stel. Jean-Paul Belmont ontmoet vir Marguerite Rouxville, maar hulle verhouding word vertroebel oor ’n voorval wat baie jare gelede tussen hulle families in Frankryk gebeur het. In “Anderkant sononder” (1980) moedig goewerneur Willem Adriaan van der Stel die Fransman Francois du Toit se belangstelling in sy niggie, Annelie van Buuren, aan. Jonas Appelgryn gaan dit egter nie gelate aanvaar nie. In “Agter die verste ster” (1983) het Jean de Ville, ’n fluks jong boer, en Marguerite de Savoye mekaar lief. Jean is egter bang om toenadering te soek, want hy glo Marguerite se ryk pa sal hom nie goedkeur nie. Dan daag die ryk Vyton op en vra om Marguerite se hand en haar pa stem in. “My swaard sal jou koester” (1990) vertel van die Franse edelman Jean-Jacques du Pré wat in Frankryk verlief raak op Catherine le Clerc. Net wanneer hy sy liefde aan haar wil verklaar, verdwyn sy. Hy onderneem dan ’n reis na die Kaap om haar te probeer vind. “Wraak van die Adelaar” (1991) speel af in Willem Adriaan van der Stel se tyd. Die jong Pruisiese baron Helmut von Richter vestig hom aan die Kaap, waar hy betrokke raak in liefdesintriges en ook in die politiek van sy tyd, waar sommiges onbehoorlik vooruitgaan met die goewerneur se hulp. “Êrens is daar lente” (1993) speel af in die tyd van Adam Tas se klagskrif teen goewerneur Willem Adriaan van der Stel. Jeandré Tailefer en Pierre Lezar help om die klagskrif na Nederland te stuur, maar hulle beeste word deur San gesteel en hulle moet die binneland in. Hulle afwesigheid gee hulle vyande kans om planne te beraam. In “’n Heildronk op toekomsdrome” (1994) ontvang André-Claude Rochefort die skokkende nuus dat Rosaline, sy verloofde, skielik oorlede is. Jeanne de Savoye is vasbeslote om hom van Rosaline te laat vergeet, maar Nanette pak die lang reis van Nederland na die Kaap stoksielalleen aan, ten einde haar belofte aan die sterwende Rosaline gestand te doen.

Sy ander boeke is meestal avontuurverhale en liefdesverhale, waar hy elemente van beide vermeng en dit op verskillende tye in verskillende plekke laat afspeel. “Dokter van Ogowe” (1973) speel af in donker Afrika, waar dokter Francois le Roux as superintendent van die sendelinghospitaal op Ogowe diens doen. Sy vrou, ’n sangeres, volg hom weldra hierheen, maar kan nie maklik aanpas nie. Intussen het suster Madelein van Wyngaardt ook ’n ogie op hom. Die bekende radioverhaal “Daar kom tant Alie” (1976) word ook in boekvorm uitgegee. Die wewenaar Lukas van Vuuren vry na Tant Alie, maar sy is nie gretig vir trou nie. Aan die ander kant, die inwonery by haar kinders in Johannesburg werk nie heeltemal uit nie, want die stadslewe is te gejaagd en die kinders se sosiale verpligtinge weeg swaarder as gesinslewe. Tant Alie is egter nie alledaags nie en leer op haar oudag nog bestuur, nogal in ’n rooi sportmotor. Sy is ’n kuur vir die kunsmatige stadslewe. In “’n Wolk oor rooikop” (1978) erf André Vorster ’n waardelose goudmyntjie op Blinderus van sy pa terwyl Nita Tuynsma en haar dogter Sanet ernstige geldelike moeilikhede het. Hierdie twee feite gee aanleiding tot baie lewensgevaarlike avonture vir vier mense – Nita, Sanet, André en Henk Willemse, die private speurder – maar dit bring ook op die ou end vir hulle liefdesgeluk mee. “Newels oor Ninevé” (1985) is ’n spanningsverhaal in die Klub 707-reeks. “Vlam van Barberton” (1992) is ’n liefdesverhaal uit die tyd van die goudstormloop in Barberton. Kate O’Sullivan het van haar tuisdorp in Ierland na Barberton toe gekom om Sean Moore, haar verloofde, te probeer opspoor. Sean het tydens die goudstormloop na die Oos-Transvaalse goudvelde gekom om ryk te word, maar toe het sy skielik nie meer van hom gehoor nie. Barberton is ook die bestemming van Deon Wilsenach, wat na ’n liefdesteleurstelling ’n vrouehater, wêreldreisiger en avonturier geword het. Deon en Kate se paadjies kruis dikwels en die vonke spat gereeld, maar teen wil en dank word hy ook betrek by die soektog na Sean. Intussen maak Felicity van Graan ogies vir Deon. Hy kom onverwags op Sean Moore se spoor, maar Kate weier om die waarheid te aanvaar en besef terselfdertyd dat Deon besig is om in haar hart te kruip. “Klein Jerusalem van geluk” (1993) speel af net na die Anglo-Boereoorlog, wanneer die Vrystater Henko van Blerk na die verwoeste familieplaas terugkeer. Hy word egter dringend na Oudtshoorn ontbied, waar sy ryk tant Chrissie hom meedeel dat sy hom as erfgenaam oorweeg, saam met sy neef Stefan Meyer. Henko wil nie kompeteer vir ’n erfporsie nie en wil weer vertrek, maar Johanna volg hom na Oudtshoorn en hy ontmoet ook vir Susan. So maklik gaan hy dus nie van Oudtshoorn kan wegkom nie.

Hy skryf ook etlike jeugverhale. “Ou remskoen” is sy eerste jeugboek en ander jeugverhale sluit in “Dag van die esels” en “Janneman”.

Publikasies

wysig
Jaar Publikasies
1966 Dryfhout
Weë van die eensames
1967 Ou remskoen
1968 Oupa Jasper
1973 Dokter van Ogowe
Die erfgenaam van Marseilles
1974 Cordier van la Concorde
Soos ’n dassie op ’n klip
’n Mantel teen die wind
Mijnheer Jakkals
1975 En die grootste is die liefde
1976 Daar kom tant Alie
My hart is ’n dreunende trom
Slingerpad na nêrens
1977 Catherina van Blouberg
Dag van die esels
1978 Hier’s tant Alie weer
Klein venster van die hart
Die nuwe dagbreek
’n Wolk oor Rooikop
1979 Ek hou van ’n man
Dawie op die ver pad
My hart is ’n duisend sterre
Sending Seekat
Sluiers oor Boschendal
Ruiter van Riebeeck-Kasteel
1980 Anderkant sononder
Die wind waai wyd
1981 Knypies se Grand Prix
1982 Sterre in die skemering
1983 Agter die verste ster
Liefde bring verraad
1984 Janneman
1985 Newels oor Ninevé
1986 Dan sal die liefde kosbaar wees
Kinders van Orion
1988 Ewig soos die sandsteenkranse
1990 My swaard sal jou koester
1991 Die lewe is ’n lentelied
’n Nooi so mooi soos die liefde
Seisoen van liefde
Wraak van die Adelaar
1992 ’n Bloeisel vir die bedrieër
Vlam van Barberton
Jag van die nagwolwe
Dwalinge van die hart
Leer my ware liefde
Spioen van harte
Liefde is ’n lied
1993 Êrens is daar lente
Klein Jerusalem van geluk
’n Hart wat liefde ken
Goue stem van die liefde
1994 Erfgename van die liefde
’n Heildronk op toekomsdrome
Melodie van geluk
1995 Bolandse hartedief
Skadu's oor die Goudstad
1996 Rein soos kosmosblomme
Spinneweb van woorde
Vertaling
1978 Fargo: koue staal in Alaska – John Benteen
Wie laaste lag is Skoppensboer – James Hadley Chase

Bronnelys

wysig

Boeke

wysig
  • Kannemeyer, J.C. “Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2” Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe Eerste druk 1983

Tydskrifte en koerante

wysig
  • De Lange, Ilse “Vriendelike Mike is produktief” “Oggendblad” 16 Julie 1982
  • Fourie, Hilda “Radioman, skrywer Mike Heine oorlede” “Beeld” 11 Januarie 2007

Internet

wysig