National Scouts

Die National Scouts was 'n hulpmag wat tydens die Tweede Boereoorlog se laaste stadium tot stand gebring is onder Boere wat getrouheid aan die Britse kroon gesweer het en bereid was om met die Britse magte saam te werk.

Die National Scouts was 'n Britse eenheid wat tydens die laaste deel van die Tweede Vryheidsoorlog deur die Britse militêre owerhede in die lewe geroep is. Dit het bestaan uit lede van die Republikeinse magte wat oorgeloop het na die Britse magte.[1] Hulle is in aansienlike getalle teen die einde van die oorlog gewerf van Afrikanergevangenes en oorlopers, en was algemeen bekend as hensoppers of joiners deur hul mede-Boere.[2][3] Hulle is met groot minagting deur hulle medeburgers bejeën en die woord National Scout het 'n skelwoord geword. Volgens amptelike syfers in Mei 1902 was daar 1 480 lede. Ná die oorlog is hulle grotendeels deur die gemeenskap verstoot en 'n aantal van hulle het hulle eie kerk, bekend as die Kruiskerk in die Transvaal gestig.

Ontstaan wysig

Enkele maande na die besetting van Pretoria deur die Britse magte is die eerste openbare vergadering in die Rex Bar op Kerkplein gehou, met die doel om National Scouts uit die geledere van die burgers te werf.[4] In die meeste gevalle is rekrute aanvanklik as "beeswagters" in diens geneem om die vee van boereplase in te samel en te beskerm teen beslaglegging deur die Boerekommando's. Sommiges het egter mettertyd aan aktiewe diens teen boerevegters deelgeneem.

Hensoppers en joiners wysig

Die sogenaamde Hands-uppers of hensoppers, was manne wat hulle óf onmiddellik aan die vyand oorgegee het, soms selfs voor die werklike aanvang van vyandelikhede, óf wat besluit het om na slegs 'n kort tydjie in die veld te kapituleer.[5] Die Joiners was Boere wat hul dienste aan die vyand aangebied het deur as "National Scouts" of gidse vir die Britse troepe in die veld op te tree.[5]

Reaksie wysig

Daar was 'n sterk gevoel van vyandigheid teenoor die joiners.[6] Hierdie gevoel is saamgevat in 'n gedig wat tydens die oorlog anoniem aan lede van die Nasionale Verkenners gestuur is[7]:


Verraders! Monsters! Vloek der Aarde:
Verneerde schepesels der natuur:
Gods waken die u tot heden spaarde:
Verdelg u eens door Helsche Vuur

Na die oorlog wysig

Van die 1 750 verraaier-Boere wat aan die Britse kant in die National Scouts gedien het, het slegs sowat 10% hul medaljes geëis en onder dié wat oorleef word baie ontsier (bv. eenheid uitgewis). As hensoppers en joiners is hulle deur die Bittereinders en hul vrouemense verag en verstoot. Soveel vyandigheid was oorvloedig dat 'n aparte Afrikaanse kerk, die 'Kruiskerk' kort na die oorlog gestig is om hulle te akkommodeer.[1]

Teen die einde van 1902 het generaal Botha besluit dat die lys van National Scouts wat die Boere tydens die oorlog aangeskaf het, vernietig moes word.[5][8] Daar is gedink dat dit beter sou wees vir die nasate van National Scouts om nie te weet van die optrede van hul voorvaders tydens die oorlog nie.[5][8]

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 Biggins, David (2023). "South African units. National Scouts". angloboerwar.com (in Engels). Besoek op 13 Julie 2023. The National Scouts were mainly recruited from Boers who had surrendered to the British or chosen to fight for the imperial forces. QSAs were issued to the National Scouts and they are often appear as renamed medals.
  2. Pakenham, Thomas (1991). The Boer War (in Engels). pp. 542 & 571. ISBN 0-7474-0976-5.
  3. Welsh, Frank (1998). A History of South Africa (in Engels). London: Harper Collins. p. 335. ISBN 0006384218.
  4. ̈Johanna Brandt (1913), hoofstuk 15.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Grundlingh, Albert (1999). Die Hendsoppers en Joiners - Die Rasionaal en Verskynsel van Verraad (2de uitg.). Protea Boekhuis. ISBN 978-0620241540.
  6. Coghlan, Mark (Desember 2000). "The other De Wet. Piet de Wet and the Boer 'Hendsoppers' in the Anglo-Boer War. Military History Journal Vol 11 No 6 - December 2000". samilitaryhistory.org (in Engels). The South African Military History Society/Die Suid-Afrikaanse Krygshistoriese Vereniging. Besoek op 13 Julie 2023. 'Die bekendste hendsopper en joiner van almal.'(1) The most famous 'hendsopper' and 'joiner' of them all
  7. Labuschagne, University of South Africa, Pieter (2017). "The Brutality of War: A Perspective of the actions of Olaf Berghs' Black Scouts at Smaldeel during the South African War (1899-1902)". Scientia Militaria South African Journal of Military Studies (in Engels). 45 (1).
  8. 8,0 8,1 Wulfsohn, Lionel (Desember 2001). "Hendsoppers of the Rustenburg Commando. Military History Journal Vol 8 No 6 - December 1991". samilitaryhistory.org (in Engels). The South African Military History Society/Die Suid-Afrikaanse Krygshistoriese Vereniging. Besoek op 13 Julie 2023. This is a doleful chapter in the history of certain Rustenburg men, and no pleasure is derived from writing about their failure to perform at a crucial stage of the Anglo-Boer War. What is recorded actually happened and the facts need to be revealed, lest the story be incomplete. As a youth, the writer knew some of these men and wishes to assure their descendants that what follows is not intended as a slur on the good name of their ancestors. In fact it is an attempt to pinpoint responsibility for the state of affairs.

Bronne wysig

  • ̈Johanna Brandt (1913). "The Petticoat Commando: Boer Women in Secret Service". gutenberg.org. Mills & Boon Ltd, 49 Rupert Street, London. Besoek op 7 Julie 2023. The first downward step to becoming a National Scout was the voluntary surrendering of arms to the enemy, to become a "handsupper," as the burghers were called, who laid down their arms while the Boer leaders were still in the field. There were three kinds of handsuppers; .... third, the men who, through their lust for gain, fell an easy prey to the temptations offered them in gold and spoil by the enemy, surrendering their trusty Mausers in exchange for the Lee Metfords of the enemy, with whom they thereafter stood, side by side, in infernal warfare against kith and kin. To the latter class of handsuppers the National Scouts, better known throughout the war as "Judas-Boers," belonged. Hoofstuk 15. "The Formation of the National Scouts Corps".
  • ̈ Eric Rosenthal, Ensiklopedie van Suidelike Afrika, 1967.
  • "Nordisk familjebok, National Scouts 545-546". runeberg.org (in Noors). 1913. Besoek op 13 Julie 2023. National scouts var benämningen på de frikårer, hvilka under boerkrigets sista skede uppsattes bland boer,...