Omsingel die laer van die heiliges

Omsingel die laer van die heiliges (fr. 1973: Le Camp des saints) is ‘n apokaliptiese roman deur die Franse skrywer Jean Raspail. Daarin word ‘n Europa uitgebeeld wat toegesak word deur ‘n mensemassa uit die Derde Wêreld. Die boek word dikwels beskou as die literêre vooruitloop van die Europese vlugtelingkrisis (sedert 2015) en die moontlike uiteenlopende katastrofiese gevolge daarvan. Die titel verwys na Openbaring 20:9. Die Afrikaanse vertaling deur Naomi Morgan verskyn in Mei 1990.

Omsingel die laer van die heiliges
Skrywer	Jean Raspail
Vertaler	Naomi Morgan
Land	Frankryk
Onderwerp	Vlugtelingskrisis
Genre	Fiksie
Uitgewer
Uitgegee	1973
Medium	Slapband
Letterkunde-portaal

Intrige

Terugskouend beskryf ‘n naamlose ek-verteller hoe miljoene Indiërs Frankryk op een slag bereik het, asook die Franse en Wêreldgemeenskap se reaksie daarop.

Dit neem sy aanvang toe die Belgiese Konsulaat in Indië aangekondig het geen Indiese kind sal voortaan deur Europese gesinne aangeneem word nie (waarvoor heelwat van die armste gesinne geld uit Europa ontvang het as onderhoudsgeld):

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, pp. 30-31)

Par décret royal du tant au tant, le gouvernement belge a décidé de mettre fin à toutes les procédures d’adoption actuellement en cours, et cela pour une période non déterminée. Aucune nouvelle demande d’adoption ne sera plus désormais acceptée. De même, aucun visa d’entrée en Belgique ne sera délivré aux enfants en instance de départ, même s’ils ont été légalement adoptés antérieurement à la date du présent décret.

Ingevolge die koninklike bevel van dié en dié datum, het die Belgiese regering besluit om, tot verdere kennisgewing, ‘n einde te maak aan al die aannemingsprosedures wat tans in proses is. Geen nuwe versoeke om aanneming sal voortaan aanvaar word nie. Insgelyks sal geen Belgiese visums uitgereik word aan die kinders wat gereed gemaak word vir vertrek nie, selfs in gevalle waar ‘n wettige aanneming die datum van die huidige bevel voorafgaan.

Vervolgens bars ‘n stormloop los na die skepe in die Indiese hawens. ‘n Vloot van 100 skepe, stampvol van die armstes van die armstes, stuur onder leiding van ‘n gebreklike kind uit die onderste kaste in die rigting van die Weste – na die nuwe beloofde paradys.

Die intrige word oorvertel uit die oogpunt van die joernaliste van sowel progressiewe as behoudende koerante, politici, militêre amptenare, kerklikes, asook deur enkele middelklasburgers, immigranteverteenwoordigers, vakbondleiers, Hippies en nieregeringsorganisasies.

In Frankryk en dwarsoor die wêreld verloop die debatte oor die gevolge van die vloot in drie fases: die swerftog van die “Laaste Kans”-armada, die vloot skepe in aantog na Europa, en die uiteindelike stranding op die Franse Riviera.

Swerftog van die “Laaste Kans”-armada

Onderwyl die vloot op die oseaan ronddobber, word openbare en geheime politieke gesprekke druk oor die aangeleentheid gevoer. Veral wat dit vir die Weste inhou. Politieke komitees word in Frankryk en die res van die wêreld saamgeroep met een doel voor oë: om die [staatlose] vloot (eers) op die see te hou en daar te versorg. Maar die Kerke en die Hippie-kultuur is voor in die koor om op die Weste se barmhartigheidsnare te tokkel.

So was daar die een pous (Paulus VI) in die verhaal wat die Vatikaan se kaste leeggemaak het om, onder groot gejuig van die Christene, geld te bekom vir die armes. Alles is verkoop: die biblioteke, die skatte, die skilderye, fresko’s, tafels, die tiaras, die meubels en die standbeelde. Die Pous het alles bewillig, maar kon daarmee nie eens die plattelandse begroting van Pakistan vir een jaar dek nie. Toe die Derde Wêreld eers hierdie rykdom sien, het hulle hom daarvoor verwyt en so het hy ook sy geloofwaardigheid onder hulle verloor. Hy is op ‘n ysterbed in sy leë kamers dood. Op sy aandrang is die paleis tot die mure toe kaalgestroop, tot groot spyt van sy opvolger, Benediktus XVI:

Oorspronklike Frans	Afrikaanse vertaling (1990, p. 25)
Les objets façonnent l’homme mieux que jeu des idées, c’est pourquoi l’Occident en était venu à se mépriser […]	Die mens word deur sy besittings gevorm, baie meer as deur die spel van idees; dit is waarom die Weste sy selfrespek verloor het […]

Benediktus XVI het egter ook op sy manier die harte en beursies laat bloei:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, p. 162)

Probablement volait-il à la vitesse supersonique des symboles. Pour l’équiper, le pape Benoît XVI se dépouillait de tous ses biens et des dernières apparences du luxe pontifical. Mais comme il survivait encore à travers le monde, surtout dans les paroisses les plus humbles et les plus arriérées, trop de catholiques bornés et superstitieux, incapables d’imaginer un pape pauvre sans apparat, les dons affluaient aussitôt. Avec une régularité navrante, on le refaisait riche. Il voulait rester pauvre. Heureusement que l’avion blanc était là pour le tirer d’embarras!

Dit [die vliegtuig] moes vinniger as klank gevlieg het, ongetwyfeld teen die spoed van simbole. Om dit uit te rus, het pous Benediktus XVI, wat deur die grille van sy voorganger verarm is, sy tiara en Cadillac verkoop. Maar omdat daar nog in die wêreld, veral in die nederigste, agterlikste parogieë van Korsika, Bretagne, Ierland, Louisiana, Galicië of Kalabrië, te veel eenvoudige bygelowige katolieke was wat hulself nie ‘n pous sonder tiara of ‘n spoggerige motor kon voorstel nie, het die geld dadelik ingestroom. Die pous het kop gegee vir hierdie arme goeie siele en het met ‘n seer hart sy tiara en motor teruggekoop, maar dit gou weer met blydskap verkoop – nederige heilige wat hy was – en wanneer die openbare mening of omstandighede geroep het met die wit vliegtuig opgedaag. Helaas, hulle het aangehou om hom ryk te maak. Hy wou so graag arm bly. Gelukkig was die wit vliegtuig daar om hom uit die verleentheid te red!

Toenemend begin die openbare debat ook draai rondom hierdie “gewetensvraagstukke”, en “armoedeverligting”, sodat ‘n “verwelkomingskultuur” geskep word – maar ook maar net solank die aankoms van die vloot bloot ‘n teoretiese opsie daar in die verte bly. Die politici bly maar wag in die hoop dat die vloot elders sal vasmeer – of deur ‘n storm gekelder word.

Toe die vloot uit die Ganges vertrek het, het die Australiërs lont begin ruik toe presies dieselfde roete gevolg word wat die Japannese gedurende die Tweede Wêreldoorlog deur die Stille Oseaan gevolg het voor hulle betyds in die Straat van Timor gestuit is. Daarom het Australië by voorbaat in ‘n verklaring heel terloops genoem die Wet op Immigrasie sal nie herroep word nie. Dit het gou aan die lig gekom en is soos ‘n “rassistiese geloofsbelydenis” aan die groot klok gehang. Gevolglik is die Australiese Ambassades in Londen, Parys, Washington, Rome en Den Haag almal vreedsaam beset.

Gou was die Australiese regering se Wet op Immigrasie vergete, want die vloot het die Straat van Sri Lanka binnegevaar en later die Golf van Aden bereik. Die blote idee van ‘n miljoen verarmde emigrante wat in die Suezkanaal kon vasval as gevolg van ‘n navigasiefout of ingryping deur Westerse magte, het die Egiptiese admiraal genoop om die voorste India Star (en gevolg) in sy spore te laat omdraai. Die skepe beweeg nou suidwaarts, Kaap toe.

Suid-Afrika was nou die laaste buffer oor wat nog as “aflaaipunt” kon dien vir hierdie hordes vlugtelinge:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, p. 148-149)

Suivaient des considerations laudatives et doucereuses sur la surface de l’Afrique du Sud, presque le triple de la France, sa faible population, le tiers de celle de la France, son climat prédestiné, son haut niveau technique et économique, ses fabuleuses richesses inexploitées... Dans ces conditions, pour quoi demander à la vieille Europe si lointaine ce qu’elle n’était même pas certaine d’offrir aux émigrants du Gange, malgré sa bonne volonté, en raison de difficultés surmontables, maïs néanmoins réelles d’ordre climatique et démographique?

'n Ronde soetsappige vleitaal het oor Suid-Afrika se voordele gevolg: die oppervlakte van die land, byna driemaal dié van Frankryk; die klein bevolking, 'n derde van Frankryk s'n; 'n nommerpas klimaat; 'n hoë tegniese en ekonomiese standaard; die fantastiese, onontginde rykdomme... As dit die geval was, waarom moes die verre, ou Europa gevra word om die armada te hulp te snel, terwyl sekere basiese klimaats- en demografiese probleme – wat nie oorbrugbaar was nie, maar nogtans wesenlik – haar ondanks haar beste bedoelings, kon verhoed om voldoende hulp te verleen?

Europa kon, as dit daarop aankom, Suid-Afrika selfs finansier:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, p. 149)

Venaient aussi des chiffres, bilans, statistiques, plans en tout genre: les ordinateurs répondent à n’importe quoi. Le financement? Pas de problème. L’Europe se cotiserait. On enverrait argent, machines, techniciens, animateurs, médecins, instituteurs, tout ce que les Sud-Africains jugeraient nécessaire! (Saluons les premiers symptômes de la panique : d’accord sur tout! mais pas chez nous! surtout pas chez nous! Mais la panique n’est pas la peur salutaire. La panique liquéfie, annihile : nous le verrons.)

Toe kom die vloed syfers, balansstate, statistiek, planne van alle soorte: rekenaars antwoord op enige vraag wat aan hulle gestel word. Finansiering? Geen probleem nie. Europa sou die rekening betaal. Ons sou vir hulle masjiene stuur, tegnici, ondernemers, dokters, onderwysers, enigiets wat die Suid-Afrikaners gedink het hulle nodig het. (Let wel: die eerste tekens van paniek. Vra net wat julle wil hê, hou hulle net weg! Weg van ons af! Maar paniek is nie dieselfde as daardie gesonde vrees nie. Paniek maak ‘n mens pap, vernietig jou soos ons nog sal sien.)

Maar die hoofstroommedia het vuur gespoeg:

Oorspronklike Frans	Afrikaanse vertaling (1990, p. 149)
Apartheid! Nègres en carte! Dictature de race! Honte de l’humanité! La panoplie verbale y passa tout entière. Avec l’Afrique du Sud, bouc émissaire inusable, providence des belles consciences, il y a longtemps que plus personne ne prenait de gants.	Apartheid! Rassistiese diktatuur! Die skande van die menslike ras! Die hele verbale spervuur. Die wêreld het Suid-Afrika, daardie sondebok met onbeperkte moontlikhede, daardie gerieflike teiken vir die selfbehaaglike gewete, lankal nie meer met handskoene aangepak nie.

Die Afrikanerregering het hom egter nie meer so erg aan die buiteland gesteur nie:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, p. 150)

Assiégés dans leur patrie légitime, ayant rejeté Commonwealth et métropole, tous les ponts coupés derrière eux, l’État-tampon de Rhodésie ayant disparu dans le sang, le poids de l’Afrique pesant à leurs frontières et le poids du mépris du monde aux frontières de leurs consciences, minés de l’intérieur par des armées de pasteurs, de prêtres, de chanteurs et d’écrivains, les Afrikanders ne prenaient plus de gants non plus. Alors que le XXe siècle s’achevait dans la haine inexpiable de l’hégémonie blanche, ils s’obstinaient à proférer des horreurs. Ils le faisaient exprès. Ils y prenaient plaisir. Puisqu’on les abreuvait d’insultes, autant que cela vaille la peine! Une autre planète, décidément!

Die Afrikaners, beleër in hul regmatige vaderland, het hul rug op die Commonwealth en op Brittanje gekeer en al hul brûe agter hulle verbrand. Siende dat die bufferstaat, Rhodesië, onder swart regering verdwyn het, het die gewig van Afrika teen hul hekke gedruk en die gewig van wêreldminagting op hul gewete. Van binne af ondermyn deur leërs predikante, pastore, priesters, sangers en skrywers, het die Afrikaners ook nie meer sagkens gewerk nie. Soos die twintigste eeu in 'n onophoudelike haat van wit heerskappy ten einde geloop het, het hulle hardkoppig voortgegaan om die een afskuwelikheid na die ander te uiter. En hulle het dit met opset gedoen. Hulle het dit blykbaar geniet. Siende dat almal hulle met beledigings oorlaai het, kon hulle dit net sowel verdien! Dit was ongetwyfeld 'n ander planeet!

Die Suid-Afrikaanse president aan die woord sê prontuit aan die wêreld se joernaliste:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990; pp. 150-151)

«  Comme à l’habitude, je sais que vous êtes venus en ennemis. Tout à l’heure, nos télex et nos téléphones seront à votre disposition pour transmettre au monde entier vos sempiternelles indignations. La république d’Afrique du Sud est une nation blanche où vivent quatre-vingts pour cent de Noirs et non, ainsi qu’on nous le souhaiterait au nom d’une égalité illusoire, une nation noire où vivent vingt pour cent de Blancs. C’est la nuance essentielle. Nous y tenons. C’est une question d’ambiance, de climat mental, vous n’y comprendrez jamais rien. Venons-en au fait. En ce moment, à cent milles au large des côtes de notre pays, très exactement, selon les derniers rapports, à la latitude de Durban, s’avance vers Le Cap une flotte d’envahisseurs en provenance du tiers monde. Ses armes sont la faiblesse, la misère, la pitié qu’elle inspire et la valeur de symbole qu’elle a prise dans l’opinion universelle. Ce symbole est celui de la revanche. Et nous autres, Afrikanders, nous nous demandons sans comprendre par quel masochisme le monde blanc en est venu à souhaiter cette revanche contre lui-même. Ou plutôt, nous comprenons trop bien. C’est pourquoi, ce symbole, nous le rejetons, avec d’autant plus de force qu’il s’agit justement d’un symbole. Pas un immigrant du Gange, pour quelque motif que ce soit, n’entrera vivant sur le territoire de la république d’Afrique du Sud. Vous pouvez poser vos questions. »

“Ek weet dat julle, soos gewoonlik, as vyande hier is. Ons faksmasjiene en telefone sal netnou tot julle beskikking wees om jul gewone weersin oor die hele wêreld in te stuur. Die Republiek van Suid-Afrika is 'n wit nasie met 80% swartes en nie – soos wat die wêreld graag wil hê – 'n swart nasie met 20% blankes nie. Dit is die subtiele verskil. Ons dring daarop aan. Dis 'n kwessie van agtergrond van uitkyk wat julle nooit sal verstaan nie. Laat ons by die punt uitkom. Op hierdie oomblik is daar 'n vloot van Derdewêreldse invallers op pad Kaap toe, honderd myl van ons kus af. Net buite Durban, om presies te wees. Hul enigste wapens is swakheid, ellende, die vermoë om medelye te inspireer en hul krag as 'n simbool in die oë van die res van die wêreld – 'n simbool van wraak. Wat ons Afrikaners dronkslaan, is die masochistiese wyse waarop die blanke wêreld blykbaar daarop uit is om wraak op hulself te neem. Of liewer, dit slaan ons glad nie dronk nie. Dit is baie duidelik. Dit is waarom ons hierdie simbool verwerp, omdat dit niks meer as 'n simbool is nie... Nie een Ganges-vlugteling sal onder watter voorwendsel ook al lewend sy voete op Suid-Afrikaans grond sit nie. Stel maar u vrae.”

Op die vraag of daar op ongewapende vroue en kinders geskiet sou word, antwoord die president:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, p. 151)

«  Je m’attendais à cette question. Évidemment, nous tirerons, sans hésiter. Dans cette guerre raciale qui fait rage, la non-violence est l’arme des multitudes. La violence celle des minorités attaquées. Nous nous défendrons. Nous serons violents. » […] «  Je crois que la menace suffira pour décourager l’invasion, car je vais vous donner mon sentiment : cette flotte navigue vers l’Europe et ce genre de question, c’est vous-mêmes qui vous la poserez d’ici à quelques semaines. Mais je veux bien vous répondre sur le principe car c’est ce que vous souhaitez, n’est-ce pas? Oui, s’il le fallait, nous détruirions cette flotte à la bombe. Hiroshima, Nagasaki, Dresde, Hambourg et autres villes rasées en d’autres temps : qui s’est soucié, à l’époque, du prix payé pour arracher la victoire, de ces millions de victimes civiles et désarmées, en majorité femmes et enfants, brûlées, déchiquetées, ensevelies! C’était la guerre! J’étais enfant, mais je m’en souviens très bien : on applaudissait! Aujourd’hui, la guerre a changé de forme, voilà tout! Tout ce que je peux ajouter, c’est que si nous devions la faire, nous la ferions tristement... »

“Ek het daardie vraag verwag. Natuurlik sal ons nie huiwer nie. In hierdie idealistiese rasse-oorlog was deesdae so mode is, is vreedsaamheid die wapen van die massas. Geweld is al wat die bedreigde minderheid het om mee terug te veg. Ons sal onsself verdedig. Ons sal geweld gebruik.” […] “Ek dink die dreigement sal genoeg wees om ‘n inval te ontmoedig. Dit is my eerlike mening dat hierdie vloot op pad na Europa is en dat julle julself oor ‘n paar weke daardie vraag gaan afvra. Maar ek is bereid om in beginsel te antwoord, want dit is wat jul wil hê, nie waar nie? Ja, indien nodig sou ons die vloot bombardeer. Hiroshima, Nagasaki, Dresden, Hamburg en ander stede wat in ‘n ander tydperk met die grond gelyk gemaak is…. Wie het hom bekommer oor die prys wat betaal is vir die oorwinning – miljoene ongewapende burgerlike slagoffers, waarvan die meeste vrouens en kinders was, wat verbrand, uitmekaargeruk en onder die puin begrawe is! Dit was oorlog! Ek was ‘n kind, maar ek kan dit nog goed onthou: almal het hande geklap! Vandag is dit net ‘n ander soort oorlog, dis al! Al wat ek kan byvoeg is, dat as dit gedoen moet word, dit nie vir ons sal lekker wees nie.”

Daarmee was dit neusie verby. Klaarblyklik wat dit presies wat die media wou gehad het, maar toe doen Suid-Afrika iets wat die "dier" nie verwag het nie: hulle stuur mediese en voedselvoorrade, vermoedelik as 'n welwillendheidsgebaar [en om 'n beter buitelandse beeld te poets]. Maar wat gebeur? Die vlugtelinge gooi die voorraad oorboord – dit kan tog nie verhongerde mense hierdie wees nie?

Oorspronklike Frans	Afrikaanse vertaling (1990, p. 156)
Admirons l’intelligence de la bête! Applaudissons sa dextérité! La voilà entravée dans son élan, flairant quelque chose qui la gêne et qui n’est rien d’autre qu’un acte de charité. Tardif, libératoire, entaché de remords, voire enlaidi par d’obscurs calculs, tout ce que l’on voudra, mais très humain quand même.	Ons moet darem die dier se intelligensie bewonder en waardering vir sy behendigheid toon. Hy kry skielik snuf in die neus van iets onaangenaams, iets wat sy pad versper, iets wat maar net 'n liefdadigheidsgebaar was. Gewetensgeld? Lankal meer as tyd? Bybedoelings? Hoe dit ook al sy, dit was nog steeds ‘n menslike gebaar.

Gerugte van moontlike vergiftiging begin die rondte doen (p. 157). En nou was die vloot noordwaarts op pad na Europa.

In aantog na Europa

Nou dat die koers van die vloot sonder twyfel duidelik geword het, is die internasionale komitees in rep en roer.

São Tomé word as die aangewese plek beskou om, waar Suid-Afrika misluk het, wéér te probeer: om voorrade vir die armada neer te laat. Maar hierdie keer deur onbaatsugtige mense. En vir ‘n goeie saak.

In der waarheid word die hele aangeleentheid ‘n reuse opskop met van die vernaamste gaste (in die volgende landingsvolgorde): die Vatikaan, die Wêreldraad van Kerke, die Rooikruis, die Sweedse en Switserse vliegtuig, vragvliegtuie van Europese moondhede [wat moes uitvind waarheen die vloot op pad was – enige plek behalwe na hulle toe], die Soewereine Militêre Orde van Malta, ‘n Engelse popgroep [met twee dose vol kunsies en grappe, een vol harmonikas, vyftig Indiese siters, draagbare platespelers, parfuum vir die vrouens, wierook, dertig kilogram dagga, sjokolade wat deur London Candies and Co opgemaak is, ‘n krat met erotiese prenteboeke, nog een met strokiesverhale en ‘n volledige vuurwerkvertoning (met aanwysings in Hindi) ‘om op die dek af te skiet wanneer hulle die Europese kus sien’]. En die hoogtepunt: Air France met die Nasionale Radio- en Televisiediens. Laasgenoemde vliegtuig is binne slegs twee uur deur skarebefondsing moontlik gemaak, ná afloop van ‘n uitbundige parade en feesvieringe in Parys. Die skrywer van die beste boodskap sou ook ‘n reis na São Tomé wen. Ironies genoeg sou die wenner, ‘n kunshaarkapper van Saint-Tropez, met die boodskap “Daar is nie meer Hindoes nie, nie meer Franse nie, net die mens – dit is al wat tel” (heelwat later) te veel gebewe het om sy motor aan die gang te kry, hom uit die voete maak, twintig kilometer noordwaarts aflê, ineenstort met duisende paniekbevange Fransmanne wat oor sy liggaam sou ry.

Op São Tomé was daar onder meer die volgende tafereel:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, 164 )

[…] une noble princesse en voile d’infirmière, dame d’honneur et de dévotion, un sourire radieux aux lèvres, dont les premiers mots, sitôt le pied mignon posé sur le sol africain, exprimèrent une sympathique impatience  : « Qu’on me conduise à ces pauvres petits, que j’aille vite les embrasser ! » On dut lui expliquer que les pauvres petits naviguaient quelque part au large, sur le vaste océan. « J’espère qu’ils ne sont pas malades ! » dit-elle, et se tournant vers le vieux duc : « Georges, on ne pense jamais à tout ! Tant de médicaments et pas une caisse de nautamine ! » Femme au grand coeur, néanmoins, célèbre sur tous les hauts lieux de la souffrance où elle accourait, toujours suprêmement à l’aise, se précipitant vers « les chers petits » comme un maniaque de safari sur le gibier. Au moins les attendrissants chevaliers savaient-ils pourquoi ils combattaient : plus de charité, plus d’Ordre de Malte!

[…]'n volbloed prinses met ‘n verpleegstersluier op haar kop; ‘n eerbare, toegewyde vrou, met 'n sonnige glimlag op haar lippe, wie se eerste woorde, toe sy haar delikate voetjie op die Afrika-bodem neergesit het, van 'n onselfsugtige ongeduld gespreek het: "Neem my na die arme goedjies toe dat ek hulle elkeen 'n drukkie kan gee!" Iemand moes aan haar verduidelik het dat die arme goedjies iewers ver van die kus af op die uitgestrekte oseaan rondgevaar het. "Ek hoop hulle's nie seesiek nie!" het sy geantwoord en na die ou hertog gedraai: "Georges, 'n mens vergeet altyd iets! Soveel medisyne en nie een kas dramamine nie!" Maar sy het tog 'n goeie hart gehad en was wêreldwyd bekend. Sy het altyd opgedaag waar menslike lyding kop uitgesteek het, altyd op haar gemak wanneer sy, soos 'n jagter agter wild aan, op die arme goedjies afgepeil het. Die aandoenlike groep het minstens geweet waaragter hulle was: as daar geen liefdadigheid meer was nie, was daar ook geen Orde van Malta meer nie.

Die berg het egter ‘n muis gebaar: die Ganges-vloot het eenvoudig verbygevaar en ongesteurd amper alles uit sy pad gevee. Die Ridders van Malta het hul lewens te danke aan die vinnige optrede van hul stuurman wat die passasiersboot in nood-trurat gesit het. Wéér word alle voorraad oorboord gegooi.

Die wêreld was verstom hieroor, maar het vinnig ‘n verklaring vir die optrede gekry:

Oorspronklike Frans	Afrikaanse vertaling (1990, 170)
« Mais oui! Évidemment! Ils n’ont pas eu confiance ! C’est clair ! Ils ont cru que nous voulions les empoisonner ! Pauvres gens ! Quelle pitié !  » On n’ajoutait pas que c’était la faute des Africains du Sud mais certains le pensaient et quelques-uns le suggérèrent à demi-mot.	“Maar natuurlik! Hulle het ons nie vertrou nie! Dis duidelik! Hulle het gedink ons wil hulle vergiftig, arme mense! Hoe pateties!” Hulle het nie bygevoeg dat dit die Suid-Afrikaners se skuld was nie, maar party het so gedink en party het selfs openlik daarop geskimp.

'n Soortgelyke São Tomé-reddingspoging is nie weer herhaal nie.

Die Europese regerings raak paniekbevange. Dwarsoor die Derde Wêreld is vlugtelingsvlote aan die vorm: in Jakarta, Manila, Conakry, Karachi, Calcutta. Ook in die Sowjetunie het miljoene Chinese burgerlikes op die (Oos-)Siberiese grens saamgepak. In Londen het die “Non European Commonwealth Committee” ‘n betoging gereël om “Britse burgerskap, volle stem- en menseregte, gelyke salarisse, werksgeleenthede, behuising, ontspanningsgeriewe en sosiale welsyn te eis.”

Op grond van die tweespaltende morele debatvoering, word ‘n lakmoestoets onder die Franse Vloot gedoen: sou die Franse bemanning die armada sink as hulle beveel word? Een oorlogskip, ‘n torpedojaer 322, wat net buite die Kanariese eilande op patrollie was, word op ‘n geheime sending gestuur; om ‘n skynaanval te loods. Die driloefening misluk en loop uit op hoflike muitery: die manne by die skietposte aan boord kon nie ‘n skoot afvuur nie – hulle was almal in trane, besig om selfbeheersing te verloor, en het regtig gebroke soos kinders geklink. Die ellende op die Ganges-vloot was te hartroerend. Die krygsskip keer na Frankryk terug. Nou is dit duidelik dat die Ganges-vloot êrens in Europa op die rotse gaan loop. Die Franse regering hoop maar op ‘n storm of ‘n stranding op die Spaanse kus.

Die stranding van die vloot in die Franse Riviera

Die vloot vaar die Middellandse See binne en kies koers na Frankryk. Dit stuur af op 'n uittog van menigte uit die suide van Frankryk na Noord-Frankryk. Die Franse hogere klasse, asook heelwat ministers, verkas sak en pak na Switserland. Diegene, soos die joernalis Dio, asook rockers, Hippies, ontvlugte gevangenes en kommunistiese splintergroepe vergader in die chaotiese Suid-Frankryk. Daar roep hulle hul nuwe samelewing uit. Die Franse regering het die laaste paar lojale militêre eenhede ook na die suide gestuur om stelling langs die kus in te neem. Die morele debatte het verstom. Terwyl die hogere klasse die wyk neem, moet die middelklas hul maar klaarmaak op die nuwe multi-etniese samelewing se nuwe eise. Soos byvoorbeeld om hul verblyf te deel met haweloses. Die laagste stande van die Franse samelewing sien hul weg oop na 'n nuwe wêreldorde en drom saam in die stede en fabrieke in afwagting op die einde van die huidige maatskaplike bestel.

Tydens die stranding van die Ganges-vloot het die president sy radiotoespraak gemaak. Hy was geskok deur wat hy geskryf het en het van plan verander. Sy afskeidswoorde was:

Oorspronklike Frans

Afrikaanse vertaling (1990, 252)

«... Il s’agit là d’une mission atroce qu’en mon âme et conscience je demande à chaque soldat, chaque policier, chaque officier, de mesurer très exactement, chacun demeurant libre ensuite d’accepter ou de refuser. Tuer est difficile. Savoir pourquoi l’est plus encore. Moi, je le sais, mais je n’ai pas le doigt sur la gâchette et la chair d’un malheureux à quelques mètres de mon arme. Mes chers compatriotes, quoi qu’il arrive, Dieu nous garde... ou nous pardonne.»

"...en daarom vra ek elke soldaat en offisier, elke lid van ons polisiemag, uit die diepte van my siel en my gewete, om self hierdie onmenslike sending te oorweeg. Hulle is vry om dit te aanvaar of te verwerp. Ekself weet waarom, maar ek het nie my vinger op die sneller nie en my geweer is nie tromp-op op die een of arme mens se vlees gerig nie. My liewe landgenote, wat ook al gebeur, mag God ons bewaar... of ons vergewe."

In die aand voor die miljoene Indiërs voet aan wal sit, dros die meeste weermag- en polisielede. 'n Klein Gideonsbende van elitesoldate, konserwatiewe monnike, en ou nasionaliste bly alleen op die kus agter. In die Sowjetunie kom 'n enkele Sowjetgeneraal voor die menigte Chinese migrante te staan. In New York word die huise van die ryk, blanke middelklas deur die "onderdruktes" ingeneem. Die verteller brei dan meer uit oor die plunderings, verkragtings en anargie dwarsoor die wêreld, maar tog die redelike vreedsame staatsgreep in Frankryk - met die mag wat nou in die hande van die multikulturele komitees van Parys oorgegee word. Die verteller skets opnuut die bloedige Franse Revolusie, maar ook ander slagvelde uit die verlede, in die moderne tyd. In Parys is die staatsgreep nou klaar, die nuwe orde het geseëvier, en 'n nuwe establishment/regering het ontstaan – want na afloop van die middernagtelike orgies van roof en plunder het mense gou begin besef daar moet tog êrens 'n werkgewer weer wees, want die kosvoorrade raak darem nou op. En, kan mens byvoeg, hoe kan die arbeiders verenig/saamstaan (met die kommunistiese slagspreuk: “werkers van die wêreld, verenig u!") as daar nie meer werk is nie? Daar sal voortaan, wat ras en klas betref, volkome gelykheid heers.

Suid-Frankryk is nog in chaos en anargie gedompel. Terwyl die "gesiglose" Indiërmenigte soos 'n zombiehorde huise begin oopbreek en plunder, word ook die bittereinder verdedigers van die Franse vaderland verdring. Die laaste Gideonsbende van soldate, politici, adellikes en 'n afgetrede professor in die letterkunde trek hulle terug in "Die Dorpie", 'n Middeleeuse skansdorp in die berge oor Nizza, waar hulle hulself trakteer met kaviaar, lewerpatee en rooiwyn. Elkeen binne skietafstand word voor die voet van die gras af gemaak. Totdat die nuwe regime van Parys hulle bombardeer.

In die laaste hoofstuk is daar ook gerugte van vlote in Indonesië en Suid-Amerika wat na Europa toe vertrek het.