Pierre Corneille
Pierre Corneille (Franse uitspraak: [pjɛʁ kɔʁnɛj]; 6 Junie 1606 – 1 Oktober 1684) was 'n Franse dramaturg en skrywer. Hy word oor die algemeen beskou as een van die drie groot sewentiende eeuse Franse dramaturge, saam met Molière en Jean Racine.
Pierre Corneille | |
---|---|
Detail van 'n portret deur Charles Le Brun | |
Gebore | 6 Junie 1606 |
Sterf | 1 Oktober 1684 (op 78-jarige ouderdom) Parys |
Nasionaliteit | Frans |
Beroep | dramaturg |
Eggenoot | Marie de Lampérière |
As jong man was sy beskermheer Kardinaal de Richelieu, wat op die wyse gepoog het om klassieke tragedie op 'n formele wyse te bevorder, maar later in 'n geskil met Corneille betrokke geraak het, veral oor sy bekendste toneelstuk, Le Cid, wat handel oor 'n Middeleeuse Spaanse vegter, en wat deur die nuut-gestigte Académie française veroordeel is. Hy het vir byna veertig jaar voortgegaan om tragedies te skryf.
Erfenis
wysigDie dramaturg, skrywer en filosoof Voltaire het met die steun van die Académie française 'n twaalf-volume geannoteerde stel van Corneille se dramatiese werke geskep, getiteld Commentaires sur Corneille. [1][2] Dit is wat letterkundige kritiek betref Voltaire se grootste werk. [3] Voltaire het Corneille se werk geloof en voorgestel dat dit dieselfde vir die Franse taal doen en beteken as wat Homerus vir Grieks gedoen en beteken het: om aan die wêreld te wys dat dit 'n medium vir groot kuns kan wees. [1] Voltaire wou klassieke Franse literatuur verdedig in die aangesig van toenemend gewilde buitelandse invloede soos William Shakespeare. Dit word weerspieël in die eerste uitgawe van die Commentaires, gepubliseer in 1764, wat fokus op Corneille se beste werke. Toe die tweede uitgawe tien jaar later gepubliseer is het Voltaire egter 'n meer negatiewe assessering van Corneille gevorm. Hy het vyfhonderd kritiese aantekeninge bygevoeg, wat meer werke behandel en 'n meer negatiewe toon openbaar.[4] Kritici se menings oor Corneille was reeds sterk gepolariseerd; Voltaire se ingryping het die debat verder gepolariseer, met sommige kritici wat sy kritiek beskou het as pedanties en gedrewe deur afguns. [3] In die 19de eeu het die mening egter teen Voltaire begin draai. Napoleon het 'n voorkeur uitgespreek vir Corneille bo Voltaire, deur die reputasie van eersgenoemde as dramaturg te laat herleef en laasgenoemde s'n te onderdruk.[5]
Lys van werke
wysig- Mélite (1629)
- Clitandre (1630–31)
- La Veuve (1631)
- La Galerie du Palais (1631–32)
- La Suivante (1634)
- La Place royale (1633–34)
- La Comédie des Tuileries (deur Les Cinq Auteurs, Bedryf III deur Corneille, 1635)
- Médée (1635)
- L'Illusion comique (1636)
- Le Cid (1637)
- Horace (1640)
- Polyeucte (1642)
- La Mort de Pompée (1643)
- Cinna (toneelstuk, 1643)
- Le Menteur (1643)
- Rodogune (1644)
- La Suite du Menteur (1645)
- Théodore (1645)
- Héraclius (1647)
- Don Sanche d'Aragon (1650)
- Andromède, (1650)
- Nicomède, (1651)
- Pertharite, (1651)
- L'Imitation de Jésus-Christ (1656)
- Oedipe (1659)
- Trois Discours sur le poème dramatique (1660)
- La Toison d'or (toneelstuk) (1660)
- Sertorius (1662)
- Sophonisbe (fr) (1663)
- Othon (1664)
- Agésilas (1666)
- Attila (1667)
- Tite et Bérénice (1670)
- Psyché (met Molière en Philippe Quinault,1671)
- Pulchérie (1672)
- Suréna (1674)
Verdere leeswerk
wysig- Ekstein, Nina. Corneille's Irony. Charlottesville: Rookwood Press, 2007.
- Harrison, Helen. Pistoles/Paroles: Money and Language in Seventeenth-Century French Comedy. Charlottesville: Rookwood Press, 1996.
- Hubert, J. D. Corneille's Performative Metaphors. Charlottesville: Rookwood Press, 1997.
- Nelson, Robert J. Corneille: His Heroes and Their Worlds. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1963.
- Yarrow, P.J. Corneille. Londen: Macmillan & Co., 1963.
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 "Introduction" in Commentaires sur Corneille Critical edition by David Williams, in Œuvres complètes de Voltaire Volume 53 (Voltaire Foundation, Oxford)
- ↑ Caplan, Jay (1999). In the King's Wake: Post-Absolutist Culture in France. University of Chicago Press. p. 181. ISBN 9780226093116.
- ↑ 3,0 3,1 Williams, David (1976). "The Role of the Foreign Theatre in Voltaire's "Corneille"". The Modern Language Review. 71 (2): 282–293. doi:10.2307/3724782. JSTOR 3724782.
- ↑ "The commentary" in Commentaires sur Corneille Critical edition by David Williams, in Œuvres complètes de Voltaire Volume 53 p. 192 (Voltaire Foundation, Oxford)
- ↑ in Œuvres complètes de Voltaire Jaargang 53 (Voltaire Stigting, Oxford)
Eksterne skakels
wysigWikimedia Commons bevat media in verband met Pierre Corneille. |
Wikisource bevat oorspronklike werke deur of oor Pierre Corneille |
Wikiquote het aanhalings in verband met Pierre Corneille |
- Werke deur of oor Pierre Corneille op die Internet Archive
- The Comédie Française Registers Project Geargiveer 22 Desember 2015 op Wayback Machine sluit uitvoerings uit 1680 tot 1791 in.
- Monoloë uit Corneille se toneelstukke
- Biografiese inligting
- Biografie, Bibliografie, Analise, Plot oorsig (in Frans)
- Thomas a Kempis’ The Imitation of Christ (moderne vertaling)
Werke deur Corneille aanlyn
wysig- Werke deur Pierre Corneille by Project Gutenberg
- Le Cid by Project Gutenberg
- Polyeucte by Project Gutenberg
- Cinna (in Frans)
- Le Cid, by athena.unige.ch (in Frans)