Ragnar Fjørtoft
Ragnar Fjørtoft (1 Augustus 1913 – 28 Mei 1998) was ’n Noorse weerkundige wat saam met ’n navorsingspan by die Institute for Advanced Study die eerste numeriese weervoorspelling gelewer het.
| Ragnar Fjørtoft | |
| Gebore | 1 Augustus 1913 Kristiania, Noorweë |
|---|---|
| Oorlede | 28 Mei 1998 (op 84) Oslo, Noorweë |
| Nasionaliteit | Noorweegs |
| Instelling(s) | Universiteit van Oslo, Universiteit van Kopenhagen, Instituut vir Gevorderde Studie |
| Beïnvloed deur | Bjerknes, Charney, Solberg, Von Neumann |
| Invloed op | Eliassen, Palm, Solberg |
| Toekennings | Orde van Sint Olaf, Prys van die Internasionale Meteorologiese Organisasie |
Fjørtoft is in Kristiania (tans Oslo) gebore. Hy was die seun van ’n skoolhoof van ’n blindeskool, Lauritz Hansen Fjørtoft, en Anne Birgitte Marie Schultze. Toe hy vier jaar oud was, het sy gesin na Trondheim verhuis. Nadat hy sy examen artium in 1933 voltooi het, het hy na Oslo teruggekeer. Hier het hy meteorologie gestudeer; sy professor was Halvor Solberg, ’n oud-student van Vilhelm Bjerknes.
Fjørtoft het op 29 Maart 1939 met Ragnhild Nordskog getrou. In dieselfde jaar het hy na Bergen verhuis waar hy deur Vervarslinga på Vestlandet ("Weervoorspelling in Vestlandet") aangestel is. Hy was sowel in Oslo asook in Bergen polities aktief; as ’n oortuigde sosialis was hy lid van die sosialistiese studente-organisasie Sosialistisk studenterlag ("Sosialistiese studenteliga").
In 1946 het Fjørtoft ’n verhandeling oor die stabiliteit van sirkelvormige werwels gepubliseer. Hierdie publikasie het Fjørtoft ’n internasionale erkenning besorg. In dieselfde jaar is hy as weerkundige by die Noorse meteorologiese instituut aangestel. In hierdie posisie het hy kennis gemaak met Einar Høiland en Arnt Eliassen.
In 1949 is Fjørtoft na die Institute for Advanced Study in Princeton, VSA uitgenooi. Hier het hy by ’n groep aangesluit wat uit Jule Charney, Philip Thomson, Larry Gates, en John von Neumann bestaan het. Saam het hulle die eerste suksesvolle rekenaargesteunde weervoorspelling gedoen. Hulle het hul navorsingsresultate oor numeriese weervoorspelling in ’n artikel in die tydskrif Tellus gepubliseer.
Fjørtoft het daarna na Oslo teruggekeer waar hy ’n filosofiese doktorsgraad oor die stabiliteit van atmosferiese golwe behaal het. Van 1950 tot 1955 was hy hoogleraar in teoretiese meteorologie by die Universiteit van Kopenhagen. Daarna is hy as direkteur van die Noorse meteorologiese instituut aangestel. Hy het hierdie posisie tot 1978 beklee. In 1967 is hy met die Koninklike Noorse Orde van Sint-Olaf vereer.
Bronnelys
wysig- Charney, Jule, Ragnar Fjørtoft, John von Neumann. "Numerical Integration of the Barotropic Vorticity Equation." Tellus 2, no. 4 (1950).
- Grammeltvedt, Arne. "Ragnar Fjørtoft" (doodsberig). Aftenposten, 8 Junie 1998, p. 11.
- Harper, Kristine. Weather by the Numbers: The Genesis of Modern Meteorology. Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 2008. ISBN 978-0-87590-423-8.
- Nebeker, Frederik. Calculating the Weather: Meteorology in the 20th Century. San Diego, California: Academic Press, 1995. ISBN 978-0-12-515175-7.
- Palm, Enok. "Ragnar Fjørtoft," in Norsk biografisk leksikon, geredigeer deur Knut Helle. Oslo: Kunnskapsforlaget, 2001.