Sistied

'n Sistied (Latyn: cystidium, meervoud: cystidia) is 'n soort swamsel wat algemeen by uitkenning en klassifikasie van swamme bestudeer word. Hierdie betreklik groot selle word op die sporokarp van 'n basidiomiseet (soos op 'n paddastoel se kieuoppervlak) aangetref, en groei dikwels tussen saamgehoopde basidia. Aangesien sistiede besonder uiteenlopende en kenmerkende vorme vertoon wat dikwels uniek aan 'n betrokke spesie of genus is, dien hulle as 'n nuttige mikromorfologiese kenmerk by uitkenning van basidiomisete. Oor die algemeen word die adaptiewe belang van sistiede nog nie goed verstaan nie.

Twee chrisosistiede op die kieuoppervlak van Hypholoma lateritium wat in KOH gemonteer is.

Klassifikasie

'n Metuloïedtipe sistied van Inocybe wat met Kongorooi-kleursel uitgelig word

Volgens posisie

Sistiede kan op die rand van 'n kieu of analoë himenoforiese struktuur (dan cheilosistiede genoem) voorkom, op die syvlak van die kieu (pleurosistiede genoem), op die oppervlak van die hoed (dermatosistiede of pileosistiede), aan die rand van die hoed (sirkumsistiede) of op die stipe of steunstingel (koulosistiede genoem). Veral die pleurosistiede en cheilosistiede is belangrik by uitkenning van etlike swamgenera. Soms gee cheilosistiede 'n spesifieke kleur aan die kieurand wat met die blote oog of met 'n handlens sigbaar is.

Volgens morfologie

Chrisosistiede is sistiede waarvan die selinhoud 'n kenmerkende refraktiewe geel liggaam bevat, wat dieper geel word wanneer dit aan ammoniak of ander alkaliese samestellings blootgestel word. Chrisosistiede is kenmerkend van baie (maar nie alle) lede van die Agaricus-familie Strophariaceae.

Gleosistiede vertoon 'n olierige of greinerige voorkoms onder die mikroskoop. Soos gleoswamdrade, kan hulle gelerig of deursigtig (hialien) vertoon, en kan soms selektief met sulfovanillien of ander reagente gekleur word. Metuloïede is dikwandige sistiede wat verskillende kenmerkende vorme aan hul bopunte kan vertoon.

Eksterne skakels

• BCERN Glossarium: Cystidia
• "Gebruik van 'n mikroskoop: Basidia en Sistiede" deur Michael Kuo. MushroomExpert.com
• Wilds sampioene uit Tokio: Inocybe nodulosospora – Besonder goeie foto's van sistiede.