Andy Warhol: Verskil tussen weergawes

| voetnotas =

}}

'''Andy Warhol''' ([[6 Augustus]] [[1928]] — [[22 Februarie]] [[1987]]) was 'n Amerikaanse kunstenaar, avant-garde rolprentmaker, skrywer, en sosiale figuur. Warhol het ook gewerk as 'n tydskrifuitgewer, musiekprodusent en akteur. Met sy agtergrond in die kommersiële kuns was Warhol een van die stigters van die [[Popkuns-beweging]] in die [[Verenigde State]] in die 1950's.

 

Warhol is veral bekend vir sy eenvoudige dog groter as lewensgroot, kleurkontrasterende skilderye (sifdrukwerke) van verbruikersitems, alledaagse voorwerpe soos Campbell se geblikte sop, papawerblomme en 'n piesang wat op die omslag van die musiekalbum ''The Velvet Underground and Nico'' ([[1967]]) verskyn het. Hy is ook bekend vir sy gestileerde portrette van twintigste eeuse ikone soos [[Marilyn Monroe]], [[Elvis Presley]], [[Jacqueline Kennedy Onassis]], en [[Elizabeth Taylor]].

 

== Begin ==

Andy Warhol is as Andrew Warhola in [[Pittsburgh]] ([[VSA]]) gebore en is van [[Roetheense]] afkoms. Sy pa het in die steenkoolmyne in [[Pennsilvanië]] gewerk en die Bisantyns-Katolieke gesin het in die Oakland-buurt van Pittsburg gewoon. Andy het twee broers gehad: John en Paul.

 

 

== Die 1960's ==

----

<br /><small>''Campbell's''-logo en verpakkingsontwerp: <br /> ® CSC Brands LP. Alle regte voorbehou.</small>]]

 

=== Skietvoorval ===

Op [[3 Junie]] [[1968]] het Valerie Solanas die kunskritikus en kurator, Mario Amaya, en Warhol by sy studio geskiet.

 

 

== Die 1970's ==

 

Warhol het gewoonlik gesosialiseer in Serendipity 3 en Studio 54, nagklubs in New York Stad. Hy is algemeen beskou as stil, skaam en as 'n uiters oplettende waarnemer. Meer as een persoon het grappenderwys na hom verwys as "''death warmed over''." Hy het egter ook 'n reputasie gehad vir 'n skerp tong en is as manipulerend beskryf. Warhol se uiteenlopende persoonlikhede het daartoe aanleiding gegee dat sy vriende hom die bynaam gee van Drella ('n kombinasie van ''Dracula'' en ''Cinderella'').

 

 

== Seksualiteit ==

Baie mense dink aan Warhol as "aseksueel" of slegs 'n loervink. Hierdie nosies was deur lewensbeskrywers (soos Victor Bockris) ontluister, deur ander Factory-lede verken (soos Bob Colacello in sy boek ''Holy Terror: Andy Warhol Close Up'') en bestudeer deur geleerdes soos die kunsgeskiedkundige, Richard Meyer (in sy boek, ''Outlaw Representation''). Die mate waarin Warhol se seksualiteit sy werk beïnvloed het en sy verhouding met die kunswêreld gevorm het, bly 'n groot onderwerp in studies oor die kunstenaar. Warhol het self die kwessie geadresseer in onderhoude, in besprekings met sy tydgenote en sy publikasies (bv. ''Popism: The Warhol Sixties'').

 

 

== Geloofsoortuigings ==

Warhol was 'n belydende Bisantynse Rite-Katoliek. Hy het dikwels as vrywilliger uitgehelp by toevlughuise vir haweloses, veral tydens besige tye van die jaar, en het homself as 'n gelowige persoon beskryf.<ref name="Godspy">[http://www.godspy.com/culture/Andy-Warhol-Transubstantiating-the-Culture.cfm ''Transubstantiating The Culture: Andy Warhol's Secret''] deur Romaine, James. Godspy, 12 November 2003. (Verkry op 27 April 2007.)</ref> Baie van sy latere werke bevat half weggesteekte godsdienstige temas of onderwerpe en 'n versameling werke met godsdienstige tema was postuum in sy boedel gevind.<ref name="Godspy">[http://www.godspy.com/culture/Andy-Warhol-Transubstantiating-the-Culture.cfm ''Transubstantiating The Culture: Andy Warhol's Secret''] deur Romaine, James. Godspy, 12 November 2003. (Verkry op 27 April 2007.)</ref> Warhol het ook reëlmatig die mis bygewoon en die priester by Warhol se kerk, St. Vincent's, het genoem dat die kunstenaar die kerk byna daagliks besoek het.<ref name="Godspy">[http://www.godspy.com/culture/Andy-Warhol-Transubstantiating-the-Culture.cfm ''Transubstantiating The Culture: Andy Warhol's Secret''] deur Romaine, James. Godspy, 12 November 2003. (Verkry op 27 April 2007.)</ref>

 

 

== Dood ==

Warhol sterf op vroeg die oggend op [[22 Februarie]] [[1987]] in [[New York Stad]] aan 'n hartaanval, terwyl hy aan't herstel was na 'n roetine galblaasoperasie. Hy was 58 jaar oud. Warhol was bang vir hospitale en het nie graag dokters gaan besoek nie. Hy het dus nagelaat om die kroniese galblaasprobleme betyds te laat ondersoek. Warhol se advokate het die hospitaal, New York Hospital, gedagvaar vir nalatigheid: hulle beweer dat die hospitaalpersoneel Warhol se toestand nie goed genoeg gemonitor het nie en dat hulle hom te veel vloeistowwe gegee het na sy operasie, wat tot 'n noodlottige geval van watervergiftiging gelei het.

 

 

=== Skilderye ===

Teen die begin van die 1960's was Warhol 'n baie suksesvolle kommersiële illustreerder. Sy gedetailleerde en elegante tekening vir I. Miller-skoene was besonders gewild. Hierdie illustrasies het hoofsaaklik bestaan uit gekladde inktekeninge (of "monodrukwerke"), 'n tegniek wat hy in baie van sy vroeë kuns gebruik het. Baie kunstenaars het in hierdie periode kommersiële kuns beoefen, maar hulle het dit in die stilligheid gedoen. Warhol was egter so suksesvol dat sy profiel as illustreerder sy pogings om as 'n ernstige kunstenaar gesien te word, blyk te ondermyn het.

 

 

=== Rolprente ===

Warhol het met 'n wye verskeidenheid media geëksperimenteer: skilderkuns, fotografie, tekenkuns en beeldhouwerk. Hy was ook 'n hoogs produktiewe rolprentvervaardiger. Tussen 1963 en 1968 het hy meer as 60 rolprente gemaak. Een van sy bekendste rolprente, ''Sleep'', monitor die digter John Giorno vir ses ure, terwyl hy slaap. Die 35-minute rolprent, ''Blow Job'', is 'n aanhoudende skoot van die gesig van Deveren Bookwalter wat kwansuis orale seks van die rolprentvervaardiger Willard Maas ontvang, alhoewel die kamera nooit na benede draai om te wys wat gebeur nie. 'n Ander rolprent, ''Empire'', bestaan uit agt ure filmmateriaal van die [[Empire State-gebou]] in New York Stad tydens sonsondergang. 'n Ander 45-minute rolprent, ''Eat'', wys 'n man wat sampioene eet vir 45 minute.

 

=== Musiek ===

[[Lêer:Lou reed.jpg|thumb|230px|Lou Reed, voorsanger van die groep, ''The Velvet Underground'', se onderonsies met Warhol het gelei tot Warhol se onttrekking van die groep. Reed het egter in 1990 die musiekalbum ''Songs for Drella'' uitgereik, waarop Warhol om verskoning vra. ("Drella" was 'n bynaam vir Warhol.]]

In die middel van die sestigerjare het Warhol die musiekgroep, [[The Velvet Underground]] aangeneem en hulle 'n sleutelelement in die ''Exploding Plastic Inevitable''-multimedia kunsfees gehad, wat Warhol tussen 1966 en 1967 aangebied het. Die kunsfees het opvoerings deur die groep ingesluit, sowel as vertonings van Warhol se rolprente en dansvertonings en ander opvoerings deur lede van die Factory. Warhol het saam met Paul Morrissey as die groep se bestuurder opgetree en hy het hulle ook aan die [[Duitsland|Duitse]] sangeres [[Nico]] voorgestel; sy sou later saam met die groep optree op versoek van Warhol. In 1966 was hy die "produksieleier" van hulle eerste album, ''The Velvet Underground and Nico''. Hy het ook die omslagkuns vir die album verskaf. Sy eintlike betrokkenheid by die produksie van die album was egter beperk tot die finansiering vir studio tyd. Na die groep se eerste album het Warhol en die groep se leier, [[Lou Reed]], oneens geraak oor die rigting wat die groep sou inslaan en die kontak tussen hulle het vervaag.

 

== Museums ==

[[Lêer:Andy Warhol Museum.jpg|thumb|200px|Die Andy Warhol-museum in Pittsburgh in die VSA.]]

Daar is twee museums wat aan Andy Warhol toegwy is. Die Andy Warhol-museum, een van die Carnegie Museums in Pittsburgh, is geleë by Sanduskystraat 117 in Pittsburgh, Pennsilvanië. Dit is die grootste Amerikaanse museum wat aan 'n enkele kunstenaar toegewy is en bevat meer as 12&nbsp;000 werke deur die kunstenaar self.

 

* [http://www.moma.org/collection/browse_results.php?criteria=O%3AAD%3AE%3A6246&page_number=1&template_id=6&sort_order=1 Andy Warhol at the Museum of Modern Art (MoMA)]

* [http://www.warholcity.com The Andy Warhol Museum of Modern Art - city of origin - Medzilaborce (Slovakia) - the second largest collection worldwide]

 

{{Voorbladster}}

 

{{Link FA|ca}}