Agterdek (sterrebeeld): Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Nuwe kategorie |
Uitgebrei |
||
Lyn 24:
| aangrensend= [[Eenhoring (sterrebeeld)|Eenhoring]], [[Kompas (sterrebeeld)|Kompas]], [[Seile (sterrebeeld)|Seile]], [[Kiel (sterrebeeld)|Kiel]], [[Skilder (sterrebeeld)|Skilder]], [[Duif (sterrebeeld)|Duif]], [[Groot Hond]], [[Noordelike Waterslang]]
}}
Die '''Agterdek''' ([[Latyn]]: ''Puppis'') is ’n [[sterrebeeld]] in die suidelike hemelruim. Dit verteenwoordig die agterdek van ’n skip en sy stuurhuise. Dit was oorspronklik deel van ’n groot sterrebeeld, die skip van "[[Jason (mitologie)|Jason en die Argonoute]]" (''Argo Navis''), wat eeue later verdeel is in drie dele – die ander twee is die [[Kiel (sterrebeeld)|Kiel]] en die [[Seile (sterrebeeld)|Seile]]. Die Agterdek is die grootste van die drie sterrebeelde in vierkante grade.
[[Lêer:PuppisCC.jpg|thumb|links|170px|Die sterrebeeld Agterdek soos dit met die blote oog gesien word.]]
Argo Navis is in 1752 deur die [[Frankryk|Franse]] [[sterrekundige]] [[Nicolas Louis de Lacaille]] verdeel. Hy het egter die [[Bayer-naam|Bayer-letters]] behou. Dus bevat die Kiel sterre α, β en ε, die Seile het γ en δ, en die Agterdek het ζ ens.
===Sterre met name===
{| class="wikitable"
! scope="col" | Bayer-naam
! scope="col" | Naam
! scope="col" | Oorsprong
! scope="col" | Betekenis
|-
| style="text-indent: 2em;" | ζ Puppis
| Naos
| Grieks
| skip
|-
| style="text-indent: 2em;" | ξ Puppis
| Asmidiske
| Grieks
| dolboord
|}
===Eksoplanete===
Verskeie [[eksoplaneet|eksoplanete]] is in die sterrebeeld ontdek:
* Op 1 Julie 2003 is ’n eksoplaneet om die ster [[HD 70642]] ontdek. Dit stem baie met [[Jupiter (planeet)|Jupiter]] ooreen en het ’n wye, ronde [[wentelbaan]] en ’n lang wenteltydperk.
* Op 17 Mei 2006 is drie planete met die massa van [[Neptunus (planeet)|Neptunus]] om die ster [[HD 69830]] ontdek. Dit was die eerste bekende veelvoudige planeetstelsel sonder Jupiter- of [[Saturnus]]-tipe planete. Die ster het ook ’n [[asteroïde]]gordel tussen die middelste en buitenste planeet.
* Op 21 Junie is die eerste planeet in die [[sterreswerm|oop sterreswerm]] [[NGC 2423]] ontdek: om die [[rooi reus]] [[NGC 2423-3]]. Dit het ’n massa van minstens {{val|10.6|ul=mjup}} en sy wentelbaan is 2,1 [[astronomiese eenheid|astronomiese eenhede]] (AE) van die ster af.
* Op 22 September 2008 is twee Jupiter-tipe planete om [[HD 60532]] ontdek. HD 60532 b het ’n minimum massa van {{val|1.03|ul=mjup}}, is 0,759 AE van die ster af en het ’n wentelperiode van 201,3 dae. HD 60532 c het ’n minimum massa van {{val|2.4|ul=mjup}} en wentel teen 1,58 AE altesaam 604 dae om die ster.
===Diepruimtevoorwerpe===
[[Lêer:A cosmic concoction in NGC 2467.jpg|170px|links|thumb|’n Deel van NGC 2467.]]
Aangesien die [[Melkweg]] deur die Agterdek loop, bevat dit verskeie [[Sterreswerm|oop sterreswerms]]. [[Messier 46]] en [[Messier 47]] is twee oop swerms naby mekaar. Laasgenoemde kan op ’n donker nag met die bote oog gesien word en sy helderste sterre is van [[magnitude]] 6. [[Messier 93]] is nog ’n oop swerm effens suid.
[[NGC 2451]] is ’n baie helder oop swerm met die ster c Puppis, en die nabygeleë [[NGC 2477]] is ’n goeie teiken vir klein teleskope. Die ster Pi Puppis is die hoofkomponent van ’n helder groep sterre bekend as [[Collinder 135]].
M46 het ’n algehele magnitude van 6,1 en is sowat 5 400 [[ligjare]] van die [[Aarde]] af. Die [[planetêre newel]] [[NGC 2438]] is gesuperimponeer; dit is sowat 2 900 ligjare van hier af. M46 is ’n ryk swerm en sy 50-100 sterre het ’n middelmatige [[ligsterkte]].{{sfn|Levy|2005|pp=85-86}}
==Verwysings==
{{Verwysings}}
==Bronne==
* Ian Ridpath and Wil Tirion (2007). ''Stars and Planets Guide'', Collins, Londen. ISBN 978-0-00-725120-9. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0-691-13556-4.
* Richard Hinckley Allen, ''Star Names, Their Lore and Legend'', New York, Dover.
Line 39 ⟶ 73:
* [http://www.allthesky.com/constellations/puppis/constell.html The Deep Photographic Guide to the Constellations: Puppis]
* [http://www.ianridpath.com/startales/puppis.htm Star Tales – Puppis]
*{{CommonsKategorie-inlyn|Puppis|Agterdek}}
*{{Lug|07|30|00|-|30|00|00|10}}
*[[image:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http://en.wikipedia.org/wiki/Puppis Engelse Wikipedia]</small>
| |||