Moldowa: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Uitgebrei, nog besig |
Uitgebrei, nog besig |
||
Lyn 236:
{{Staafgrafiek persent|[[Protestantisme|Protestants]]|blou|1.89}}
{{Staafgrafiek persent|[[Ougelowiges]]|groen|0.15}}
{{Staafgrafiek persent|[[Rooms-Katolieke Kerk|
{{Staafgrafiek persent|[[Jood]]s|blou|0.11}}
{{Staafgrafiek persent|
{{Staafgrafiek persent|Geen|rooi|0.98}}
{{Staafgrafiek persent|Geen antwoord|grys|2.24}}
Lyn 262:
===Emigrasie===
Emigrasie is ’n massaverskynsel in Moldowa en dit het ’n groot invloed op die land se demografie en ekonomie. Die Moldowiese intelligensie-en-veiligheidsdiens raam dat 600 000 tot ’n miljoen Moldowiërs (amper 25% van die bevolking) oorsee werk.<ref>[http://www.outreachworld.org/Files/u_texas/Decision-Activity_Russia.pdf Understanding Migration, Emigration from Moldova]</ref>
== Kultuur==
[[Lêer:Eminescu.jpg|thumb|Mihai Eminescu, ’n digter van Moldowa en Roemenië.]]
Deurdat Moldova op die kruispad van Roemeense, Slawiese en ander beskawings lê, het die land sy kultuur verryk met van die tradisies van sy bure en ander invloedsbronne.
’n Deel van die land se kultuur word gekenmerk deur verskeie [[kerk]]e en [[klooster]]s wat in die 15de eeu deur die Moldawiese leier [[Stefanus die Grote]] laat bou is, asook die werke van die latere [[renaissance]]-metropoliete [[Varlaam, metropoliet van Moskou|Varlaam]] en [[Dosoftei]], en dié van geleerdes soos [[Grigore Ureche]], [[Miron Costin]], [[Nicolae Milescu]], [[Dimitrie Cantemir]] en [[Ion Neculce]]. In die 19de eeu het Moldawiërs van die gebiede van die Middeleeuse Prinsdom van Moldawië in ’n groot mate bygedra tot die vorming van die moderne Roemeense kultuur. Tussen hulle was baie Bessarabiërs, soos [[Alecu Donici|Alexandru Donici]], [[Alexandru Hâjdeu]], [[Bogdan Petriceicu Hasdeu]], [[Constantin Stamati]], [[Constantin Stamati-Ciurea]], [[Costache Negruzzi]], [[Alecu Russo]] en [[Constantin Stere]].
[[Mihai Eminescu]], ’n laat Romantiese digter, en [[Ion Creangă]], ’n skrywer, is die invloedrykste kunstenaar van Roemeens en word in sowel Roemenië as Moldawië as nasionale skeywers beskou.<ref>[http://www.poemhunter.com/mihai-eminescu/biography/ Biography of Mihai Eminescu] at poemhunter.com<br />[http://www.creatingculturalcapitals.eu/rom/?My_heroes:Mihai_Eminescu Mihai Eminescu] at creatingculturalcapitals.eu<br />[http://www.refugeesinpa.org/RefugeeResettlementProgram/Map/Europe.aspx Moldova] at refugeesinpa.org<br />[http://www.ce-review.org/00/3/lovatt3.html 2000: Year of Eminescu] at Central Europe Review<br />[http://explore.theculturetrip.com/europe/moldova/ Moldova] at explore.theculturetrip.com</ref>
Die grootste etniese groep in die land praat Roemeens/Moldowies en deel die Roemeense kultuur. Die land het ook belankrike etniese minderhede. Gagausiërs maak 4,4% van die bevolking uit; hulle is ’n [[Christendon|Christelike]] Turkse volk. Ook [[Griekeland|Grieke]], [[Armenië|Armeniërs]], Pole en Oekraïners was in kleiner hoeveelhede sedert die 17de eeu in die land aanwesig en het ’n kulturele invloed gehad. In die 19de eeu het nog Oekraïners, asook Lipowane, Bulgare en Duitsers hulle hier gevestig.
In die tweede helfte van die 20ste eeu het ’n groot aantal Sowjet-immigrante gearriveer en hulle het baie elemente van die Sowjet-kultuur saam met hulle gebring.
===Gewilde media===
In Oktober 1939 het ''Radio Basarabia'', ’n plaaslike stasie van die Roemeense Radio-uitsaaimaatskappy die eerste radiostasie in Kisjinef (Chisinau) begin. Televisie-uitsendings het in April 1958 begin, binne die raamwerk van Sowjet-TV. Duer kabel-TV kan Moldowiërs baie Russiese kanale, ’n paat Roemeense kanale en verskeie Russiese weergawes van internasionale kanale opvang.
===Kos===
[[Lêer:Sarmalute mamaliguta.JPG|thumb|250px|’n Gewilde Moldowiese gereg van opgestopte koolrolletjies, met sauerkraut en mămăligă.]]
Moldowiese kos stem baie ooreen met dié van Roemenië, en het sterk invloede van Russsiese, Turkse en Oekraïnse geregte. Hoofgeregte sluit in beesvleis, vark, aartappels, kool en ’n verskeidenheid graansoorte. Gewilde drankies is Moldowiese wyn, brandewyn en bier.
Omtrent ewe veel sterk drank, bier en wyn word gedrink.
===Musiek===
[[File:Moldova at ESC 2011.jpg|thumb|Zdob și Zdub tree op by die Eurovision Song Contest in 2011.]]
Onder Moldowië se bekendste komponiste is [[Gavriil Musicescu]], [[Ştefan Neaga]] en [[Eugen Doga]].
Op die gebied van gewilde musiek is daar die groep [[O-Zone]], wat in 2003 bekend geword het, met hul liedjie "Dragostea Din Tei." Moldowa neem sedert 2005 deel aan die [[Eurovision Song Contest]]. Nog ’n gewilde groep is Zdob și Zdub, wat die land verteenwoordig het by die Eurovision Song Contest in 2005; hulle het sesde geëindig.
In Mei 2007 het Natalia Barbu Moldowa in dié jaar se Eurovision Song Contest in [[Helsinki]], [[Finland]], verteenwoordig met haar liedjie "Fight". Sy het die tiende plek behaal.
In 2011 het Zdob și Zdub die land weer verteenwoordig en die twaalfde plek behaal. Dan Bălan, nog ’n gewilde kunstenaar, het die album ''Chica Bomb'' in 2010 uitgereik.
Die groep SunStroke Project met Olia Tira het die land in 2010 by die Eurovision Song Contest verteenwoordig net hul liedjie "Run Away". Hul optrede het internasionaal bekend geraak as ’n [[internet]]fenomeen vanweë die heupbewegings van Sergey Stepanov, die groep se saksofonis.
Onder die bekendste klassieke musikante in Moldowa is Mark Pester, ’n vioolspeler en dirigent. Hy was ’n leerling van die beroemde vioolafrigter Leopold Auer by die Sint Petersburgse Konserwatorium. As dirigent het hy die eerste [[opera]]s in Moldowa aangebied en saam met die grootste soloiste soos [[Sergei Rachmaninof]] gespeel. Nog ’n klassieke musikant is Maria Biesu, een van die wêreld se voorste [[sopraan|soprane]], die [[pianis]] Mark Zeltser en Oleg Maisenberg, ook ’n pianis.
===Sport===
''Trânta'' (’n soort stoei) is die land se nasionale sportsoort. Ook [[sokker]] en [[rugby]] is baie gewild. Die bekendste fietsresies is die Moldowiese Presidentsbekerresies, wat vanaf 2004 aangebied word.
==Eksterne skakels==
*[http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/moldova.htm Moldova, Republic of] van ''UCB Libraries GovPubs''.
*[http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-17601580 Moldowa op die BBC-webtuiste]
==Verwysings==
| |||