Kryt-Paleogeen-uitwissing: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Lyn 121:
 
===Regressie en ingressie===
Daar is duidelike bewyse dat seevlakke in die [[Maastricht (geologiese tydperk)|Maastricht]], die laaste [[Etage (stratigrafie)|etage]] van die Kryt-periode, meer gedaal het as op enige ander tyd in die [[Mesosoïkum|Mesosoïese Era]]. In sommige Maastricht-rotslae uit verskeie dele van die wêreld verteenwoordig die latere lae land; vroeër lae kuslyne en die vroegste lae seebodems. Hierdie lae toon nie die kanteling en verwringing wat met bergvorming verbind word nie, en daarom is die mees waarskynlike verduideliking regressie, of ’n daling in seevlakke. Daar is geen bewyse vir die oorsaak van die regressie nie, maar die aanvaarde verduideliking is dat [[plaattektoniek|oseaanriwwe]] waarskynlik minder aktief geraak en toe onder hul eie gewig gesink het.<ref name="MacLeod"/><ref>{{cite journal |title=Abrupt deep-sea warming at the end of the Cretaceous |journal=Geology |year=1998 |first1=Liangquan |last1=Li| first2=Gerta|last2=Keller |volume=26 |issue= 11|pages=995–998 |url=http://geology.geoscienceworld.org/cgi/content/abstract/26/11/995 |doi=10.1130/0091-7613(1998)026<0995:ADSWAT>2.3.CO;2|bibcode = 1998Geo....26..995L }}</ref>
 
’n Groot regressie sou die gebied van die [[kontinentale plat]] aansienlik verklein het – en dit is waar die meeste seespesies aangetref word. Dit kon ’n mariene massauitwissing tot gevolg gehad het. Navorsing dui egter daarop dat dié verandering nie groot genoeg sou gewees het om die groot uitwissing van ammoniete te veroorsaak nie. Die regressie sou ook klimaatsveranderings teweeggebring het, deels deur winde en seestrome te ontwrig en deels deur die Aarde se [[albedo]] te verminder en temperature wêreldwyd te laat toeneem.<ref name="Marshall">{{cite journal |author=Marshall CR, Ward PD |year=1996 |title=Sudden and Gradual Molluscan Extinctions in the Latest Cretaceous of Western European Tethys |journal=Science |volume=274 |issue=5291 |pages=1360–1363 |doi=10.1126/science.274.5291.1360 |pmid=8910273|bibcode = 1996Sci...274.1360M }}</ref>
 
Regressie het ook die verlies aan [[InlandseeBinnesee|binneseë]] soos die [[Westelike Binneseeweg]] van Noord-Amerika tot gevolg gehad. Dit het habitats in ’n groot mate verander en kusvlaktes vernietig wat 10&nbsp;miljoen jaar tevore uiteenlopende gemeenskappe gehuisves het. Nog ’n gevolg was die uitbreiding van varswateromgewings, aangesien binnelandse water nou langer afstande na die see moes aflê. Terwyl dit voordelig was vir varswater-gewerweldes, het dié wat mariene omgewings verkies, soos haaie, daaronder gelei.<ref name=AF04/>
 
Nog ’n interessante aspek, wat nog nie goed bestudeer is nie, is dat terwyl regressie in die noorde plaasgevind het, daar ’n ’n enorme mariene [[ingressie]], of indringing, was op die kontinente in die suide. Minstens drie groot binneseë het in Suid-Amerika gevorm en het die noordelike, suidelike en sentrale dele van [[Patagonië]] oorvloei.