Wysiging soos op 05:36, 22 Junie 2014 wysig Ossewa (besprekings \| bydraes) 2 729 edits kNo edit summary ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 09:03, 23 Junie 2014 wysig maak ongedaan Ossewa (besprekings \| bydraes) 2 729 edits Versmelt met Wonderboom Nuwer wysiging →
Lyn 23: \|lengtegraad_OW = O \|oppervlak = 200 ha \|openingsjaar = 1949 \|besoekerstal = \|besoekersjaartal = Lyn 30: }} '''Wonderboom Natuurreservaat''' is geleë in die noordelike deel van [[Pretoria]], weerskante van die [[Magaliesberg]]. Hierdie 200 ha<ref>{{cite web\|url=http://www.tshwane.gov.za/Services/Nature%20Conservation/Pages/Wonderboom-Nature-Reserve.aspx \|title=Wonderboom Nature Reserve \|publisher=www.tshwane.gov.za \|accessdate=23 Junie 2014}}</ref> reservaat is bekend vir sy reuse Ficus salicifolia, 'n [[wonderboomvy]] bekend as die "Wonderboom". Op 28 Desember 1949 het die stadsraad van Pretoria ‘n terrein rondom die boom en op beide oewers van die Apiesrivier tot natuurreservaat verklaar. Ook die bouval van Fort Wonderboom, ‘n oorblyfsel uit die [[~~Wonderboom~~Tweede Vryheidsoorlog]]", lê in die park. Argeoloë het oorblyfsels uit die [[ystertydperk\|Yster-]] en [[steentydperk\|Steentydperke]] rondom die boom opgegrawe. [[==Die Wonderboom]]==▼ Die vyeboom is ouer as 1 000 jaar, en legende is dat dit so groot geword het omdat die hoof van 'n inheemse stam onder sy wortels begrawe is. Volgens rekords was die boom op ‘n tyd groot genoeg om skaduwee vir 1 000 mense te maak, of vir 22 ossewaens met 20 osse aan die voorkant van elke wa. Vandag is dit 'n veel kleiner - waarskynlik as gevolg van die verwoestende brand van [[1870]] wat deur jagters begin is, of as gevolg van 'n parasitiese besmetting, wat ook veroorsaak het dat die boom vir 20 jaar onder kwarantyn geplaas is. Oor die jare het die takke laer begin hang, en waar hulle die grond geraak het, het hulle wortel geskiet en 'n sirkel van dogterstamme ontwikkel. Daar is nou drie sirkels van die dogterstamme rondom die oorspronklike boom. Die Wonderboom in die Wonderboom Natuurreservaat is ‘n nasionale gedenkwaardigheid. Hierdie beroemde wildevyeboom, ''[[Wonderboomvy\|Ficus salicifolia]]'', is minstens 700 jaar oud en groei op die noordelike helling van die Wonderboomrif, ‘n uitloper van die [[Magaliesberg]]e. Waar die takke die vrugbare grond geraak het, het nuwe dogterstamme ontwikkel. Hierdie proses het voortgesit sodat daar nou 13 duidelike stamme oor 1,5 ha staan. Die takke sprei uit oor ‘n gebied met ‘n deursnee van 50 m. Die moederstam is 4 m in omtrek en meer as 20 m hoog. Afgesien van sy besondere hoogte vir ‘n wildevyeboom, maak die manier waarop die boom homself voortplant ‘n unieke natuurverskynsel. Omdat die boom so merkwaardig is, het die oorspronklike bewoners van die Magaliesberge dit as heilig beskou. Veral nadat ‘n kaptein daar begrawe is. In 1836 het [[Hendrik Potgieter]] en sy trekgeselskap daar uitgespan en die naam aan die boom gegee. Later het ander trekgeselskappe ook daar kamp opgeslaan. Daarom is die boom en omgewing belangrik vir die inwoners van Suid-Afrika wat hulle met die geskiedenis van die Voortrekkers identifiseer. Jare lank is [[Geloftedag]] in die skadu van die boom gedenk. Wonderboom Natuurreservaat het 'n groot aantal [[Klipdassie\|klipdassies]] wat in grotte teen die [[Apiesrivier]] woonagtig is. Hulle is 'n bron van kos vir 'n broeipaar [[witkruisarend\|witkruisarende]] wat nes gemaak het op 'n rotslys en wat dikwels gesien word waneer hulle sirkel oor die reservaat.▼ Totdat ‘n brand in [[1870]] skade aan die uitgebreide boom aangerig het, kon ‘n duisend mense in sy skadu sit. Volgens rekords was die boom ook op ‘n tyd groot genoeg om skaduwee te maak vir 22 ossewaens met 20 osse aan die voorkant van elke wa. Die boom is [[1985]] in kwarantyn geplaas nadat dit deur 'n swamsiekte getref en omhein is om te keer dat die swam versprei. Die swam is uitgeroei en in [[2003]] is die kwarantyn opgehef. [[Wonderboom Lughawe]] en die woonbuurt Wonderboom-Suid is na die boom genoem. ==Dierelewe== ▲Wonderboom Natuurreservaat het 'n groot aantal [[Klipdassie\|klipdassies]] wat in grotte teen die [[Apiesrivier]] woonagtig is. Hulle is 'n bron van kos vir 'n broeipaar [[witkruisarend\|witkruisarende]] wat nes gemaak het op 'n rotslys en wat dikwels gesien word waneer hulle sirkel oor die reservaat. Die reservaat is ook die tuiste vir 'n paar klein boksoorte, ape, en 'n groot verskeidenheid voëls. ==Fort Wonderboompoort== Die ruïnes van Fort Wonderboompoort is geleë op die Wonderboomkoppie. Die fort was een van vier forte wat gebou is deur die voormalige [[ZAR\|Zuid-Afrikaansche Republiek]] om Pretoria te verdedig teen die Britse magte aan die einde van die 19de eeu. Die fort was nooit gebruik nie, en is later opgeblaas, waarskynlik in opdrag van die Eerste Minister [[Jan Smuts]], aan die begin van die [[Tweede Wêreldoorlog]], sodat dit nie deur die opposisie gebruik kon word nie. ==Argeologiese terreine== ~~Aan die voet van die koppie, naby die Wonderboom, is daar 'n belangrike [[ystertydperk\|ystertydperkterrein]] en ‘n belangrikste [[steentydperk\|steentydperkterreine]] in is nabygeleë.~~ Aan die voet van die koppie, naby die Wonderboom, is daar 'n belangrike ystertydperkterrein. Aan die oostekant van die Wonderboomnek in die Magaliesberg is een van ons land se belangwekkendste steentydperkterreine. Die grootste enkele versameling van klip-artefakte in Afrika is hier blootgelê, met bewyse van vroeë, middel en laat steentydperkse nedersettings. Handbyle, skrapers, kloofbyle en pylpunte uit elke tydperk is hier gevind.<ref>{{cite web\|url=http://www.bronberger.co.za/index.php?option=com_content&view=article&id=2224:wonderboom-sedert-steentydperk-al-n-uitspanplek&catid=50:toeka-se-dae&Itemid=76 \|title=Wonderboom sedert Steentydperk al 'n uitspanplek \|publisher=www.bronberger.co.za \|accessdate=23 Junie 2014}}</ref> ==Fasiliteite en aktiwiteite== Die reservaat het piekniek fasiliteite en kan besoek word tussen 07:00 en 18:00 (ingang slegs tot 16:00). Line 45 ⟶ 58: [[Lêer: Acacia nilotica, Wonderboom Natuurreservaat.jpg\|duimnael\|Lekkerruikpeulboom in die Wonderboom Natuurreservaat]] ==Eksterne ~~Sien ook~~ skakels== * [http://www.tshwane.gov.za/Services/Nature%20Conservation/Pages/Wonderboom-Nature-Reserve.aspx Die Wonderboom-natuurreservaat] ▲[[Wonderboom]] * [http://www.places.co.za/html/wonderboomnr.html Die Wonderboom] == ~~Bron~~Bronne == * ''[[Standard Encyclopaedia of Southern Africa]]'', deel 11. Kaapstad: Nasou,1975. ISBN 0-625-00327-6 * van Tonder, J.J.: Historiese bome – radiopraatjies en 50 foto’s. Krugersdorp, 1976. * ''Magiese boom lok toeriste''. Beeld. 31 Desember 2012. * [http://www.tshwane.gov.za/Services/Nature%20Conservation/Pages/Wonderboom-Nature-Reserve.aspx Wonderboom Nature Reserve] www.tshwane.gov.za, Besoek op 21 Junie 2014 == Verwysings == {{Verwysings}} {{Saadjie}} [[Kategorie:Natuurreservate in Suid-Afrika]]▼ [[Kategorie:Bewaringsgebiede in Suid-Afrika]] ▲[[Kategorie:Natuurreservate in Suid-Afrika]] [[Kategorie:Pretoria]]

Wonderboom-natuurreservaat: Verskil tussen weergawes