Longontsteking: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Begin vanaf nl:Longontsteking
 
No edit summary
Lyn 13:
}}
 
'''Longontsteking''' of '''pneumonia''' is 'n ontsteking[[long]]siekte vanwat die [[longasemhalingstelsel]]blaasies (aantas. Die longe bevat klein blasies, genaamd ''alveoli''), wat [[suurstof]] absorbeer. In die geval van longontsteking word hierdie longblaasies en die omringende weefsel ontsteek. DitHulle wordvul dikwelsmet deurvloeistof 'nen kan nie meer soveel suurstof as tevore infeksieopneem veroorsaaknie. Indien beide longe ontsteek is, word dit 'n dubbele of bilaterale longontsteking genoem. Mense van alle ouderdomme kan longontsteking opdoen. Dit is 'n gevaarlik siekte wat onmiddelike behandeling verg. Baie mense sterf aan longontsteking, veral kinders, ouer mense en mense met 'n swak immuunstelsel.
 
Longontsteking kan deur [[Bakterie|bakterieë]], [[virus]]se, [[fungi]] en [[parasiet]]e veroorsaak word. Dit kan ook deur chemiese of fisiese skade aan die longe opgedoen word. Ander siektes, soos [[alkohol]]misbruik en longkanker, kan ook tot longontsteking lei.
As dit tydig gediagnoseer word, kan 'n bakteriële longontsteking met 'n [[antibiotikum]] behandel word. As dit nie betyds behandel word nie, kan die longblaasies sodanig verswak dat dit die longinhoud verklein. Dit lei in die meeste gevalle tot die dood. Longontsteking kom meestal as 'n komplikasie van ander siektes voor of as die pasiënt 'n verlaagde weerstand as gevolg van ander oorsake het.
 
Mense met longontsteking haal gewoonlik moeilik asem. Hulle kan ook hoes en pyn op die bors ervaar. Die behandeling hang van die oorsaak af. As dit deur bakterieë veroorsaak is, kan antibiotika daarvoor voorgeskryf word.
 
As dit tydig gediagnoseer word, kan 'n bakteriële longontsteking met 'n [[antibiotikum]] behandel word. As dit nie betyds behandel word nie, kan die longblaasies sodanig verswak dat dit die longinhoud verklein. Dit lei in die meeste gevalle tot die dood. Longontsteking kom meestal as 'n komplikasie van ander siektes voor of as die pasiënt 'n verlaagde weerstand as gevolg van ander oorsake het.
 
Vóór die ontdekking van [[penisillien]] was longontsteking 'n belangrike oorsaak van sterftes by alle ouderdomsgroepe. Wêreldwyd is longontsteking steeds 'n algemene siekte wat ongeveer 450 miljoen mense per jaar tref.<ref name=Lancet11>{{cite journal|last=Ruuskanen|first=O|coauthors=Lahti, E, Jennings, LC, Murdoch, DR|title=Viral pneumonia|journal=Lancet|date=2011-04-09|volume=377|issue=9773|pages=1264–75|pmid=21435708|doi=10.1016/S0140-6736(10)61459-6}}</ref> Vier miljoen mense sterf jaarliks hieraan (7% van die totaal wêreldwyd).<ref name=Lancet11/><ref name=CochraneTx10>{{cite journal |author=Kabra SK | coauthors = Lodha R, Pandey RM |title=Antibiotics for community-acquired pneumonia in children |journal=Cochrane Database Syst Rev |volume=3 |issue= 3|pages=CD004874 |year=2010 |pmid=20238334 |doi=10.1002/14651858.CD004874.pub3 |editor1-last=Kabra |editor1-first=Sushil K}}</ref> Die meeste slagoffers is kinders onder vyf en volwassenes bo 75 jaar.<ref name=Lancet11/> Longontsteking kom ongeveer vyf keer meer algemeen in ontwikkelende lande as in die weste voor.<ref name=Lancet11/> Virale longontsteking is vir ongeveer 200 miljoen gevalle per jaar verantwoordelik.<ref name=Lancet11/>