Piet Retief: Verskil tussen weergawes

 

'''Pieter Mauritz Retief''', beter bekend as '''Piet Retief''', was 'n [[Voortrekker]]leier wat op 12 [[November]] [[1780]] op die plaas Welvanpas naby [[Wellington]], [[Wes-Kaap]], gebore is.

 

== Vroeë dae ==

Verhuis as jongman na die [[Oos-Kaap]] en vestig hom op die plaas Mooimeisjesfontein. In 1814 trou hy met Magdalena A. Greyling, weduwee van [[veldkornet]] Abraham Greyling van [[Albanie]]. Na sy huwelik het Retief hom permanent aan die oosgrens van die Kaapkolonie gevestig en is hy beskou as die rykste man in die distrik Albanie. Hy ervaar baie wisselvallighede in boerdery én sake. Hy veg in die [[Kaapse grensoorloë|grensoorloë]] en word in [[1822]] aangestel as veldkommandant van die distrik Albanie. Na mislukte besigheid in [[Grahamstad]] het hy in die Winterberg gaan boer, waar hy die nie-amptelike leier en die algemene voorspraak van die hele boeregemeenskap by die Regering was. Na die grensoorlog van 1834/’35 het hy as pleitbesorger opgetree van die verarmde grensbewoners teenoor luitenant-goewerneur Stockenström.

 

== Groot Trek ==

 

Hy word woordvoerder vir Trekkers in krisis wat uitloop op die [[Groot Trek]]. Word een van hulle leiers. Reik geskiedkundige manifes uit op 22 Januarie 1837 om die doel van die [[Groot Trek]] te verduidelik. Drie maande later is hy en sy geselskap by die ander Emigrante tussen [[Thaba Nchu|Thaba ’Nchu]] en [[Vetrivier]]. [[Gerrit Maritz]] en [[Hendrik Potgieter]] was toe pas terug van die strafekspedisie teen [[Silkaats]]; dog ondanks die gewig wat hierdie prestasie in die skaal gewerp het en die feit dat Retief se geselskap nie die grootste was nie, is hy tot Goewerneur van die Emigrante gekies. Sy eerste taak was om vrede te maak tussen Potgieter en Maritz, wat intussen nie meer so goed met mekaar oor die weg kon kom nie. Daarna het hy verdrae van vrede en vriendskap gesluit met die naburige inboorlingkapteins soos Moshesh, Maroko, Tawane en Sikonyella. ’n Tydperk van besluitloosheid het nou gevolg, daar dit nie ’n maklike taak was om die toekomstige tuiste van die Emigrante te kies nie. Hy sou daarheen gaan en van die Zoeloekoning [[Dingaan]] ’n stuk grond vir sy mense ruil. Intussen het hy briewe aan luitenant-goewerneur Stockenström gerig om die planne van die Trekkers uiteen te sit en hul onafhanklikheid te beklemtoon. Hy skryf onder andere: “''Ek het my geboorteland nie verlaat om in duisternis te leef met die Britse Regering of met diegene van my medeburgers wat agtergebly het nie; dit is my sterk begeerte om ’n vrye verkeer met hulle te handhaaf''.” Ondanks alles wat hy en sy landgenote in die Kolonie moes verduur, is hy te grootmoedig om enige gevoel van vyandigheid te koester. In Port Natal is Retief baie hartlik deur die Engelse nedersetters aldaar ontvang, wat hom ook ’n adres aangebied het.

 

== Dingaan ==

 

Die dorp [[Piet Retief, Mpumalanga]], is na hom genoem, asook (gedeeltelik) [[Pietermaritzburg]], die hoofstad van [[KwaZulu-Natal]]. Daar word dikwels gemeen dat die “Maritz”-gedeelte van Pietermaritzburg van die begin af ’n vernoeming was van Gerrit Maritz. ’n ander Voortrekkerleier. In werklikheid was Pietermaritzburg oorspronklik PietermaUritzburg, waarmee sowel Retief se eerste as sy tweede voornaam in die pleknaam vervat is. Dit was eers later dat die “u” weggelaat is en daar gereglementeer is dat Maritz ook in die pleknaam onthou sou word.<ref>Kate Armstrong: South Africa, Lesotho & Swaziland, p 358. Uitgewer Lonely Planet, 2012. ISBN 1-74179-800-0, ISBN 978-1-74179-800-5.</ref>

 

== Verwysings ==